Morgunblaðið - 29.07.1952, Blaðsíða 8

MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 29. júlí 1952
— Óiympíuieikarnir
Framh. af bls 5 .
færðu hlaupi sigraði hún á heims
metfíma, 10,9, en fyrri tími henn-
ar, 10,8, fæst ekki staðfestur
yegna meðvinds. Baráttan var
milli þýzku stúlkunnar Sanders
cg hinnar rússnesku, Golubic-
hanja. Báðar þyngri og krafta-
Jegar vaxnar en hin laglega
Strickland. Hlugu þser hlið við
hlið yfir hverja grindina af ann-
arri, en á markalínunni skyldi
þær sjónarmunur.
Karl Kroxisr læknir
S® ára slarisaimœli
Shirley Strickland frá Ástralíu
cr augasteinn margra.
Ól.m.: Strickland, Ástral., 10.9
sek., 2. Golubnichaja, Rússl., 11,1
sek., 3. Sander, Þýzkal., 11,1 sek.,
4. Seonhuchner, Þýzkal,, 11,2 sek ,
5. Desforges, Bretl., 11,6 sek.
En hér urðu áhorfendur
vitni að drama. Blankers-Ko-
en þaut upp úr holunum og
var vel staðsett á fyrstu metr-
BBum. Á annarri grindinni
missti hún jafnvægið' við að
fella og hætti. — Enginn þakk
aði henni íþróttaferil hennar,
er hún í snatri tók saman
pjönkur sínar og hvarf. Hún
er hætt við íþrótíaiðkanir.
Hún gekk ekki heil til Ieiks
eftir undanrásir 100 m hlaups-
ins en var með í grindahlaup- |
inu til að hún yrði ekki köiluð
blauð, þyldi ekki að tapa. —
Þarna hvarf hún af Ólympíu-
leikvangi — ókvödd — f jórum
árum eftir að hún var dáð og 1
dýrkuð og nafn hennar var á
alira vörum.
400 M HLAUP
Fyrsta og önnur umferð 400 m !
hlaupsins fór og fram í dag. Það
var eins með hana og undanrásir •
1500 m hlaupsins, sem líka íóru |
fram í dag, að þessar fyrstu um-
ferðir má Jíkja við aðra umferð
á leikjunum í London. í 400 m
voru menn sem náðu 48.5 sek.
slegnir út. Aðrir komust inn mcð
verri tíma vegna íorfalla, en yfir-
leítt, rægði hvergi minna en 49.3
sek.
Guðmundur Lárusson hljóp
í 8. riðli hlaupsins, Hann
lenti með 3 síerkum nlönnum
og lítil von var lil þess að hann
kæmist upp og cnginn ef tillit
var tekið ííl fctaveikinda
hans. Þó hljóp hann vel, en
braGinn var ekki eins mikill
og undir cðlilegum kringum
síæðum. Ilann var í 4. sæti
eins og húist var við. Á mark-
iínunni stanzaði hann fljótt og
haltraði á brctt. Það var ekki
bægt að æílazt til meira af
iionism cins og Kðan hans var.
Hann varð 48.—17. af 68, sem
hlupu. — Aíli. . *
DR. KRONER cr að vísu útlend-
ingur, en þó íslenzkur læknir og
fjölda íslendinga að góðu kunn-
ur. Hann er fæddur í Berlín árið
1880, og þar ólst hann upp. Faðir
hang og eldri bróðir voru lækn-
ar, og sjálfur las Karl Kroner
læknisfræði er hann hafði ald-
ur til. Lauk liann prófi við
Berlínarháskóla 29. júlí 1902 og
hefir þannig nú rækt læknis-
starfið í hálfa öid. Kona hans,
frú Irmgard, er einnig læknir að
mennt, en hvarf frá því starfi
lyrir mörgum árum. Stundaði
hún um skeið háskólanám í
’ tungumálum og hafði íslenzku
sem aðal-fag. Hefir hún síðan
mikið fengist við málakennslu.
í Karl Kroner á mikinn og merk
an starfsferil að baki sér. Sem
sér-fræðingur í lyf- og tauga-
lækningum gegndi hann á þriðja
áratug umfangsmiklum störfum
í fæðingarborg sinni. Herlæknir
jvar hann öll ár fyrri heimsstyrj-
aldar og dvaldi þá á yígstöðv-
. unum. Varð hann þar fyrir gas-
eitrun og særðist tvívegis. Auk
þessara starfa fékkst hann við
fræðilegar iðkanir og liggur eftir
hann fjöldi ritgerða um læknis-
iræðileg efni.
En það er ekki fyrir þessi
starfsafrek, að hans er nú getið
í íslenzku blaði, heldur vegna
þeirrar vinsemdar, sem hann alla
tíð hefir sýnt íslenzkum mönnum
og málefnum. Á dögum velgengni
sinnar í Berlín kynntist hann ís-
lenzkum námsmönnum, sem þar
dvöldu, oft við þröngan kosi.
Greiddi hann fyrir og leiðbeindi
þeim á marga lund. Varð heimiii
hans smám. saman að einskonar
semkomustað íslendinga í Berlín.
Mun húsfreyjan ekki hafa, latt
mann sinn í þessari greiðasem!,
enda hafði hún áhuga á öllu, sem
íslenzkt var. Að laur.um fyrir
þessa velvild eignaðist dr. Kron-
er varanlega vináttu ýrnissi
mætra íslendinga. Heimsóttu þau
hjónin ísland oftar en einu sinni
á þessum árum og í fyrsta skiptið
1926. ,
Eftir valdatöku nazista í Þýzka
landi hófst skálmöld þar í landi,
og áttu þá margir um sárt að
binda. Á meðal þeirra var dr.
Kroner og fjölskylda hans. Árið
1933 bugðist hann yfirgefa æti-1
land sitt og leita til íslano’s, en
margháttaðir erfiðleikar töfðu för
hans, og varð það ekki fyrr en
1938 að hann kcmst hingað. Eftir
það dvaldi hann í Reykjavík til
stríðsloka, en fluttist þá til Banda
ríkjanna og hefir búið þar síðan.
Framan af- dvöl sinni hér munu
þau hjón hafa lifað við frekar
þröngan kost, enda þótt margir
vinir þeirra yrðu til þess að rétta
þeim hjálparhönd. Samkvæmt
íslenzkum lögum mátti dr. Kron-
er ekki stunda sjálfstæðar lækn-
ingar hér á landi, þar eð hann!
var útlendingur. Sú fregn síaðist j
þó bráðlega út meðal fólks, að
hér mundi á ferðinni vandvirkur j
cg vel menntaður læknir, og
fóru sjúklingar þá að sækja fast
Eva Peron
sveifina, og fór svo, að Alþingi
veitti honum fullt lækningaleyfi,
að fengnum meðmælum heil-
brigðisstjórnar og læknasamtaka.
Er dr. Kroner eini útlendingur-
inn, sem slíkt leyfi hefir fengið,
síðan gildandi lög um þau efni
urðu til, og má hann sjálfsagt
fyrst og fremst þakka það því
vinarbragði, er hann áður hafði
sýnt íslenzku þjóðinni.
Þau árin, sem dr. Karl Kroner
dvaldi og starfaði hér, eignaðist
hann nýja vini og stóran hóp
sjúkiinga, og ekki að ófyrirsynju.
I framkomu er hann maður alúð-
legur og yfirlætislaus og í starli
ötull og nákvæmur. Hann er
drenglyndur í viðskiptum og
hjálpsamur, víðsýnn í skoðunum
og langminnugur á það, er hann
telur vel gert. Þannig kynntist
ég dr. Kroner þau árin, sem hann
d.valdi hér. Fyrir tveim árum
gafst mér færi á að heimsækja
hann og fjölskyldu hans i New
York. Var því líkast sem ég hitti
fyrir góða samlanda, þar sem
voru hann, kona hans og sonur.
Mælt var á íslenzku og íslenzk
málefni mest rædd. Öll hefir þessi
fjölskylda unnið íslandi gott
kynningarstarf, einnig eftir að
hún fluttist til Bandaríkjanna,
ekki aðeins með góðu umtali í
sinn hóp, heldur og með fyrir-
lestrum og blaðagreinuni um
land og þjóð.
Þeir verða margir hér, vinir og
fyrri skjólstæðingar, sem senda
dr. Kroner og fjölskyldu hans
hlýjar hugsanir á háifrar aldar
starfsafmæli hans. Til hægðar-
auka þeim, er vildu senda honum
áþreiíanlegri kveðju, skal heim-
iíisfang hans sett hér. Er það
Camp Delmar, Allaben, CatskillSi1
New York.
Alfreð Gíslason.
Sólblettur
KANBERRA — Nýsjálenzkir
stjörnufræðingar - þykjast hafa
séð í stjörnukíkjum sól'blett sem
sé allt að því 40—50 þúsund míl-'
ur í þvermál, eða fimm til scx
sinnum þvermál jarðarir.nar.
blóðsútheilinga. '
Framh.af bls. 6
enda voru þau Peron enn ekki
gengin saman i heilagt hjóna-
band. En það var augljóst að
annað hvort yrði Peron nú að
kvænast Evu eða skilja við hana
að fullu og öiiu, og flestir hugðu,
að hann myndi velja síðar? kost-
inn.
HJÓNABANÐ 1945
Þá var það dag nokkurn, að
Eva kom í heimsókn til Jáime
Yankelevich, voldugasta manns
landsins og höfuðandstæðings
Perons, og bað hann um að leyfa
sér afnot af útvarpsstöð landsins
til áróðurs fyrir forsetakjöri hans.
Jaime harðneitaði bóninni. Eva
bálreiddist, lét sér um munn fara
skammaryrði hin mestu og kastaði
vígsluvottorði þeirra Perons á
borðið fyrir framan nann. Þau
voru gefin saman í leyni í októ-
ber 1945, en.ekki varð það upp-
skátt .fyrr en í desember sama ár.
Stjórnarandstæðingarnir hófu
brátt að gagnrýna stjórn Perons,
en har.n sat ekki einn undir á-
deilunni, það voru bæði presi-
dente og presidenta ér hana hlaut.
Þar sem Peron hafði komizt til
valda með stuðningi verkalýðs-
ins fyrst og fremst, lagði Eva
höfuðáherzluna á kjarabætur al-
þýðukonunnar og frelsisaukn-
ingu hennar. Aldrei áður hafði
slík forsetafrú verið í landinu. —
Juancitó skildi fullvel til hverra
afreka hin harðduglega, fagra
kona hans, var líkleg og hann
gaf henni frjálsar hendur um
allar réttindabætur í þágu argen-
tískra kvenna, er hún vildi fram-
fylgja.
Á fyrstu 4 mánuðum stjórnar-
tima síns gaf Eva skólabækur,
kiæði, matíöng o. s. frv. fyrir 4
millj. króna. En gjöfunum fylgdi
hún ávallt úr garði með hjart-
r.æmum ræðum um hið góða hug-
arfar Perons og Evu, konunr.ar
hans.
VÍNÍR ALÞÝÖtJNNAR
Evu var heitinn heiðurstitill-
inn „Bezti Samverji Argentínu“.
Það er aftur á móti annað mál,
hvort ást hennar á fjöldanum var
endurgoldin á jafn heitan máta
og hún var veitt af hennar hálfu.
Ættingjar hennar og vinir munu
þó að henni látni verða henni að
eilífu þakklátir íyrir allar stöð-
urnar, er hún veitti þeim og hina
margs konar hjálp, er frá henni
rann til bjargarlausra. Hún naut
mjög sterkrar eðstöðu í argen-
tískum stjórnmálum, hún átti
sitt eigið dagblað, „Democratica“
og hafði sínar eigin vikulegu út-
varpssendingar, er enginn :naður
hafði áhrif á. í kosningum barð-
ist hún ávallt eins og ljón fyrir
kjöri Perons og heillaði múginn,
þó stóriðjuhöldarr.ir hnykluðu
oft brýrnár og landeigendurnir
bitu saman vörur.um yfir fram-
ferði har.s. I vetur skyldi Eva
verða varaforseti landsins, en
varð að afsala sér því sökum hiris
byrjandi krankleika. Eva neitaði
ávallt, eð hún hefði minnstu áhrif
á ákvarðanir Perons, þó vitað
væri að hún var ekki síður stjórn-
andi landsins en hann. „Ég er
bara kon.an har.s“, sagði hún „og
hef aðeins áhuga á líknarstörf-
um“.
Og þegar hún var í Evrópu-
ferð sinni, .sagði hún í ræðu á
Ítalíu:
„Ég er kona kojjún af alþýðu-
fólki, öllu þrcki mínu, allri von
minni og tíma neyti ég til þess
, að styðja málstað konunnar í
| landi voru“.
★
Og það skuluro við hafa henn-
ar síðustu orð, sögðu án efa, af
heilum hug. Hir.gað til lands bár-
ust fyrstu fréttirnar af sjúkleika
Evu hinnar argentínsku um miðj
an vetur, þegar bandaríska blaðið
Time lét þess getið á hógværum
stað i lítilli klausu, að bandarísk-
ur sérfræðingur i krabbameins-
sjúkdomum hefði verið kallaður
suður til viðræðna við Peron, for-
seta, en mikil leynd hvíldi yfir
ferð hans. Þó kom að því, að
ekki var sannleikurinn dulinn
lengur, hin fagra Senora var að
tærast upp af innanmeini og lézt
hún á aðfarnótt sunnudagsins.
Argentinska þjóðin var har.mi
slegin, Eva átti meiri itök í hjört-
um hennar en Peron sjálfur eða
nokkur annar þjóðhöfðingi um
aldir.
Hún var lifandi dæmi um al-
þýðustúlkuna, er varð æðsta kona
I ríkisins, hin bljúga, en eihbeitta
! fegurð, sem bætti hag og stöðu
I kvr.systra sinna til jafns við nú-
' tíma kröfur.
I Það er nú álitið, að PerOn muni
| jaínvel leggja frá sér völdin eftir
| lát konu sinnar. — Hann hefur
misst Evu sína og heimurinn he'f
ur óneitanlega misst þá mikil-
hæfustu konu, er uppi hefur ver-
ið í stjðrnmálum síðústu áratuga.
leynf að bfekkja Lappa
fif fyfgis vio Rússa
STOKKHÓLMI — Aftonbladet í
Stokkhólmi skýrir svo frá, að
síðustu mánuði hafi undirróðurs-
menn kommúnista meðal sænsku
Lappanna í norðurhéruðunum
færzt mjög í aukana. Eggja þeir
Lappa lögeggjan að varpa af sér
„sænska okinu“ og stofna í þess
j stað frjálst Lappalýðveldi að
. kommúniskri fyrirmynd með þátt
j töku Lappa í norðurhéruðum
. Noregs og Finnlands.
j Segir blaðið að áróður þessi sé
' augljóslega runninn undan rifj-
um Rússa, sem leggja mikla á-
| herzlu á að efla áhrif sín og öll
i hugsanleg ítök í hinni hernaðar-
| lega mikilvægu auðn Norður-
j Skandinavíu. Sá, sem stjórnar
þessari moldvörpustarfsemi
Rússa er stórleppurinn Ottó Kuu-
sinen, en hann hefur þegar reynt
að bjóða fulltrúum Lappa til ráð-
stefnu um þessi mál austur í
Rússlandi.
BEZT AÐ AVGLÝSA jL
t MORGVVBLAÐIIW “
A
Eftír Ed Doii.
X VVOUNOeD ) (' I COl.LED A
SEA2, WMAT LC& CVP.R.
OID VOU DO
WITW JOHNNV
MAL0TTE ?
MIM...7MEN
TI£D MíS
MANöD AND
VCU MISERASLG WRETCM...I
OUGHT TO WBÍvP THIS GUN
AÍIOUMD YOUi? SCRA'A'NY
1) Markús er örlítið fljótari að 'skiptum við hlutverkum með okk , Björn. Hvað gerðirðu við Jonna. 4) — Á.ndstyggilega illmennið
byssunni. ur. ViJlt þú ekki róa um stund. Ég veiti viðarbol yfir hann, batt þitt. Ég ætti svo sannarlega að
2) — Jæja, Særði Björn. Þá 3) — Segðu mér nú, Særði hendur hans fyrir aítan bak og hengja þig í næstu trjágrein.
j | varpaði honum í hylinn. j