Morgunblaðið - 29.07.1952, Blaðsíða 1

39. árgangur.
169. tbl. — Þriðjudagur 29. júlí 1952
Prentsmiðja Mergunblaðsin*.
Waf distor lýso Noguib frelsishetju
Fnrúk væuianlesiur til Nanólí
creylr greka fyrir afsftöð'U
Hrðta SIS aft!feuy5aiiaiia í Egygjta!arjJI
Einkaskeyti til Mh!. frá Reiiter-I\TR
KAÍRÓ og LUNDÚNUM 28. júlí: — Eftir hina örlagaríku atburði
í Alexandriu síðastiiðið laugardagskvöld, er Farúk kóngur var
knúinn til að aísala sér völdum í hendur syni sínum sjö mánaða
hvítvoðung, vivðist ástandið í Egyptalandi aftur vera að færast í
eðlilegt horf. Alí Maher Pasha hefur setið á þrotlausum fundum
með stjórn sinni í allan dag og Nahas Pasha leiðtogi Wafdista hefur
ráðgast við flokksmenn sína, sem eru mjög fagnandi yfir brott-
rekstri konungs, hins harðvítuga andstæðings síns. — Anthony Eden
utanríkisráðherra lýsti í dag á þingíundi afstöðu Bretastjórnar til
atburðanna í Egyptalandi.
í skeyti frá Rómaborg er skýrt frá ferðum Farúks, e;i
snekkja bans, Mahroussa, sigldi í gegnum Messíaasund, sera
aðskilur meginZand ítalíu og Sikiíey, síðdegis á mánuclag.
Er búizt við, z.5 snekkjan varpi akkerum í Napóiihöfn árla
á morgun þriðjudag, en þangað er kominn sendiherra Egypt t
í Rómaborg til að taka á móti kóngi. Frá Washington berast
þær fregnir að Farúk hafi ekki sótt um landvistarleyfi í
Bandaríkjunum.
Farúk, fyrrum Egyptalandskóngur.
ICrabbffiwaeáit á Eíinpia fer
miög vsxandi ð heiminum
Einkaskcyti til ftlbl. frá Reutcr-NTR
OSLÓARBORG 28. júlí — í borginni Louvain í Belgíu var dagana
2S.—24. júlí haldin alþjóðaráðstefna vísindamanna sem vinna að
rahnsóknum á krabbameini í lungum. Voru þar m. a. mættir sér-
íræðingar frá Norðurlöndum.
RAUNVERULEG FJÖLGUN
Það kom fram á ráðstefn-
unni, að krabbamein í lungum
heíur færzt mjög í vöxt á und
anfcrnum árum og var það eín
róma álit þeirra, scm fundinn
sóttu, að um raunverulega
fjölgun slíkra tilfelía væri að’
ræða í heiminum en ekki að-
eins bættar aðferðir til að
1 Búdiipsst
1960?
BUDAPEST, 28. júlí — Útvarpið
í Budapest skýrði frá því í dag,
að Ungverjar hefðu í skeyti til
finna "^Trabbaméínstiífellin'.! MÞÍóða ólympíunefndarinnar
Voru lagðar fram skýrslur frá
ýmsum löndum, sem sýndu að
aukningin er ekki jafnmikil
alls staðar, t. d. virðist henn-
ar gæta mcira í Englandi og
Wales en á Norðurlöndum.
Þá voru og lögð fram gögn og
niðurstöður rannsókna þar [
sem leitazt var við að skýra
orsakir þessa, og virtist flest
benda til þess, að verulegt
samband væri milli tóbaks-
reykinga og krabbameins i
lungum, og þá fyrst og fremst
vindlingareykinga. Af öðrurn
hugsaníegum orsökum var m.
a. bent á hið óheilnæma loft
stórborganna og skaðleg efni
sem menn anda að sér við
ákveðin iðnaðarstörl'.
SAMÞYKKT AD KYNNA
ALMENNINGI VANDAMÁLIÐ
Á ráðstefnunni kom fram til-
laga um að stofnað yrði til alls-
herjarbaráttu gegn óhóflegum
tóbaksreykingum, einkum vindl-
inga, en náði ekki fram að
ganga, þar sem meirihlutinn taldi
ekki tímabært enn að stíga slikt
-skref. Hins vegar var áherzla lögð
á að kynna alþýðu manna stað-
reyndir þessa máls þannig að
hvgr maður gæti ráðið það við
Framh. á bls. 2
sótt um að sumarleikarnir 1960
yrðu haldnir í Ungverjalandi. Ef
úr verður fara leikarnir fram í
höfuðborginni Budapest.
Flugstcðvarskip í beimsókn
LUNDÚNUM — Hin stóru og
fullkomnu flugstöðvarskip Breta
Impiacable og Indefatigable hafa
verið í kurteisisheimsókn í dönsk
um ’ íöfnum.
TÚNIS, 28. júíí: —' I.ands-
stjcri Frakka í Túnis, Haute-
clocque greifi, gekk í dag á
fund beyins og afheníi hon-
um tillögur Ftakka um rétt-
arbætur tii handa Túnisbú-
um og aðrar breytingar á
stjérnlögum landsins.
í tdlögur.um er m. a. gert ráð
fyrir síofnun túnisks ráðgjaf-
arþings, stofnun fransks-
túnisks f jármálaráðs, og loks
er Túnisbúum heitið því, að
þeir skuli hafa forgangsrétt
til starfa í opinberri þjón-
ustu. — Reuter-NTB.
¥ilja !á Marx mkt
LUNDUNUM — Talið er að um
þessar mundir fari fram á bak
við tjöldin viðræður um allnýst-
árleg „vöruskipti" milli austurs
og vesturs. — Kommúnistar eru
sagðir hafa snúið sér til yfirvalda
í Bretlandi og farið þess á leit,
að jarðneskar leifar Karls Marx
verði fluttar úr Highgatc-kirkju-
garðinum í Lundúnum, austur til
Berlínar. I staðinn vilji Bretar
fá fararleyfi handa þeim rúss-
nesku konum, sem giftar eru
Bretum, og járntjaldið bannar
samvistir við menn sína.
riaíi McMahorj
andaðist í pr
WASHINGTON, 28. júlí —
Hinn kunni bandaríski stjórn
málamaður Brian McMahon
öldungadeildarmaður frá
Connecticut lézt í dag í sjúkra-
húsi, 48 ára að aldri, eftir að
gerður hafði vcrið á honum
mænuskurður.
McMahon var einn af leið-
togum demókrataflokksins og
tók meðal annars þátt í keppn
inni innan flokksins um til-
nefnirgu til forsetaframboðs,
en dró sig til baka sökum
þeirra veikinda, sem nú hafa
dregið hann til bana. Kunn-
astur var hann fyrir formanns-
störf sín í kjarnorkumála-
nefnd Bandaríkjaþings
Reuter vosgéSur
LUNDÚNUM — Ernst Reutev,
Jborgarstjóri í Vestur-Berlín, sem
'staddur er í Lundúnum, hefur
látið svo# ummælt i sjórnvarps-
dagskrá, að ekki sé loku fyrir það
skotið, að Rússar hafi sig á brott
með her sinn frá Austur-Þýzka-
landi. Taldi hann aðstöðu þeirra
mjög veika í landinu vegna and-
úðar fólksins, sem aðhylltist vest-
rænt frelsi og gerði rússnesku
hermönnunum vistina lítt bæn-
lega. Vestur-Beríín er vonareyja
milljóna manna, sagði borgar-
stjórinn.
Yarataefaeíni
demókrafa
sfjórnin boðar afnám
pr járn- og sfáliiju
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter-NTB
LUNDÚNUM, 28. júlí. — Brezka stjórnin gaf i dag út „hvíta bók“
þar sem kunngeiö eru áform stjórnarinnar um að hætta þjóðnýt-
ingu járn- og stáliðnaöarins í Bretlandi.
Er þar boðað, að ríkisfyrir-^
tæki það, sem stjórnað hefur
stál og járniðnaðinum verði leyst
upp og í staðinn komið á fót
nefnd, sem í verði allt að því 12
menn til þess að hafa yfirumsjón
með rekstrinum. Undir ríkiseft-
irliti verði eignir þess síðan seld-
ar einstaklingum og er áformað
að það verði gert þegar er laga-
heimildar hefur verið aflað.
Stjórnin hyggst leggja fram
frumvarp héraðlútandi strax í
upphafi næsta þinghalds í Bret-
landi.
SÍKAGÓ — Á fundi sínum síðast
liðið laugardagskvöld samþykkti
landsfundur demókrata einróma
að tilnefna John Sparkman öld-
ungadeildarmann frá Alabama,
varaforsetaefni flolcksins í for-
setakosningunum eftir 3 mánuði.
Sparkman er 52 ára að aldri,
lögfræðingur að mennt. Hann var
jkjörinn í fulltrúadeild Banda-
ríkjaþings árið 1936 og tíu árum
síðar varð hann öldungadeildar-
maður.
Talið er að val varaforsetaefnis
mælist vel fyrir í Evrópu, þar |
sem Sparkman hefur ávallt verið
eindreginn stuðningsmaður Tru-J
*mans forseta í útanríkismálum. i
^ÞING KVATT SAMAN
TIL FUNDA
I Egyptalandi búast menn við,
að þingið verði kvatt saman til
íunda inan tíu daga eins og fyrir
er mælt í ríkiserfðalögum lands-
ins, þegar þjóðhöfðingjaskipti
verða. Á þingi er flokkur Nahas
Pashas allsráðandi og er útlit
fyrir, að hann veiti hinum
nýju valdhöfum fullan stuðning.
Nahas Pasha gekk þegar á fund
Naguibs marskálks, leiðtoga bylt-
ingarmanna, við komu sína til
landsins og sýndi honum hin
mestu blíðuhót. Lýsti hann mar-
skálkinn frelsishetju og mikinn
leiðtoga.
PÓLITÍSKUM FÖNGUM
SLF.PPT
Naguib lýsti í dag að rann-
sóknir yrðu nú tafarlaust hafnar
að nýju á afglöpum og svikum
æðstu ráðamanna hersins og
kvaðst hann sjálfur mundi taka
þátt i þeim rannsóknum. Mar-
skálkurinn kvað lierinn nú vera
viðbúinn að mæta hvers konar
yfirgangi og skilja menn það svo,
að hann hafi með þeirri yfirlýs-
ingu viljað vara ísraelsmenn við
að hafa sig í frammi í Gaza-hér-
aðinu í Suður-Palestínu, sem her
setið er af Egyptum. í samræmi
við ákvörðun stjórnarinnar á
sunnudagskvöld hefur fjöldi póli-
tískra fanga verið., látinn laus í
dag, en óvíst er enn hversu marga
menn er um að ræða.
Á BRETAÞINGI
Eden, utanríkisráðherra,
gerði má! þessi að umtalsefni
í brezka þinginu í dag og kvað
svo að orði, að brezka stjórnin
hefði eng'a tillineigingu til að
skipta sér að framvindu mála
í Egyptalandi og umsvif hers
og flota í gær þar eystra væru
aðeins öryggisathafnir, sem
miðuðu að því að vernda líf
og eignir brezkra þegna, ef á
þyrfti að halda.
SÚDANMÁLIÐ
Sem svar við fyrirspurn
Attlees ,fyrrum forsætisráðherra,
sagði Eden, að kóngsnáðinn Ah-
med Fuad hefði verið lýstur
kóngur Egyptalands og Súdans,
en slíkt hefði engin áhrif á stefnu
Breta í Súdan-málinu. Fróðir
Framh. é bls. 2