Fréttablaðið - 17.02.2006, Qupperneq 48

14
Friðfinnur Freyr Guðmundsson segir bætt fjarskipti hafa fækkað leitum að týndu jeppafólki
til muna. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Þó að hálendisferðalög séu umfram
allt skemmtileg lífsreynsla getur
farið svo að nauðsynlegt sé að kalla
á hjálp. Þá er gott að vita af sjálf-
boðaliðum í björgunarsveitum um
allt land sem eru boðnir og búnir að
bjarga ferðalöngum úr ógöngum.
„Það fer svolítið eftir aðstæð-
um hvort fólk eigi að kalla á hjálp
strax eða halda áfram að reyna að
bjarga sér sjálft,“ segir Friðfinnur
Freyr Guðmundsson, sem sér um
aðgerðamál hjá Slysavarnafélaginu
Landsbjörg. „Ef fólk er til dæmis
fast í krapapytt og orðið blautt við
að reyna að losa bílinn en ekkert
gengur, þá á hiklaust að kalla á
hjálp. Það tekur björgunarsveitir
alltaf einhvern tíma að komast á
staðinn. Bara það að bíða renn-
blautur í köldum bíl í 3-4 tíma
getur reynst hættulegt.“ Friðfinnur
tekur líka fram að allir sem leggja í
jeppaferðir eigi að skilja eftir leið-
arlýsingu og ferðaáætlun, til dæmis
hjá ættingja. „Skili fólk sér svo ekki
á tilteknum tíma og ekki næst í
það eiga ættingjarnir að biðja um
aðstoð.“
Friðfinnur segir að leitum að
jeppafólki hafi fækkað mikið á
síðustu árum, ekki síst vegna þess
að fólk sé nú með betri fjarskipta-
búnað en áður. „Leitunum hefur
fækkað en slysunum hefur fjölgað
á móti. Það fara miklu fleiri á fjöll
núorðið, ekki bara harður kjarni
vel búinna jeppamanna heldur
líka fólk sem hefur litla reynslu og
þekkingu á slíkum ferðalögum,“
segir Friðfinnur.
Þurfi að kalla á hjálp eru VHF-
stöðvar hlustaðar víða um land og
neyðarrás skipa, rás 16, er alltaf í
hlustun. „NMT og gervihnattasímar
eru líka mjög góð tæki til að kalla
á hjálp. Björgunarsveitir eru farn-
ar að kaupa gervihnattasíma til að
hafa í sínum tækjum, þeir eru alls
staðar í sambandi.“ Þó að björgun-
arsvetir séu yfirleitt snöggar af stað
frá því að beiðni um aðstoð berst,
allt niður í fjórar mínútur, geta
þær verið lengi á leiðinni ef færi
og veður er vont. Því segir Frið-
finnur nauðsynlegt að skipuleggja
sig. „Fólk ætti ekki að vera feimið
við að fara í útivistargallann þó að
það bíði í bílnum. Ef bíllinn þarf að
standa lengi er rétt að áætla hversu
mikið eldsneyti er eftir og hversu
mikið þarf til að komast til byggða
eftir að bíllinn hefur verið losaður.
Þá verður ljóst hvort bíllinn megi
ganga eða hvort þurfi að drepa á
honum á milli til að spara eldsneyti.
Í raun ætti fólk alltaf að vera með
búnað til að gista útivið, jafnvel
þó aðeins sé verið að keyra á milli
skála. Góður svefnpoki, hlífðar- og
undirfatnaður gegna þar lykilhlut-
verki,“ segir Friðfinnur.
Í gegnum Neyðarlínuna 112
komu 250 beiðnir um aðstoð við
jeppafólk á síðasta eina og hálfa ári.
Friðfinnur segir að fyrstu mánuðir
ársins, þegar reyndasta fólkið er á
ferðinni, séu yfirleitt rólegir. Þegar
sól taki að hækka og hinir minna
reyndu fari af stað aukist þörf-
in á aðstoð björgunarsveita. „Þeir
sem hafa jeppamennsku að sér-
stöku áhugamáli, eins og meðlimir
Ferðaklúbbsins 4x4, kunna yfirleitt
að bjarga sér og búa sig rétt. Auð-
vitað kemur þó fyrir hjá þeim eins
og öðrum að þeir lenda í ógöngum.
Kannski má segja að ef maður þurfi
aðstoð sé hann ekki rétt búinn,“
segir Friðfinnur að lokum.
Minna um leitir
en meira um slys
Björgunarsveitir geta komið strönduðum ferðalöngum til
bjargar, þó aðeins ef hægt er að kalla eftir hjálp þeirra.
Björgunarsveitir hafa mörg úrræði til að koma ferðalöngum til hjálpar. Ekkert þeirra kemur
þó að gagni ef ekki er hægt að kalla á hjálp. FRÉTTABLAÐIÐ/JÓHANN SKAGFJÖRÐ MAGNÚSSON
„Það eru margar mjög skemmti-
legar jeppaleiðir hér í kring, mjög
vinsælt er t.d. að fara í ferðir yfir
Langjökul og koma síðan hingað og
þá er einnig hægt að leggja af stað
héðan á ýmsa staði. Það eru því
mjög margir möguleikar sem opn-
ast fyrir jeppafólkið hérna,“ segir
Gunnar Þór Árnason, staðarhaldari
á Hveravöllum. Hveravellir eru ein
af mörgum náttúruperlum landsins,
en svæðið liggur á milli Hofsjökuls
og Langjökuls. „Á veturna er oftast
nóg að gera um helgar en rólegra á
virkum dögum,“
Gunnar segir að margir samverk-
andi þættir á Hveravöllum dragi
gesti að. Þarna eru frábærar aðstæð-
ur, mikil fegurð og toppurinn er
síðan náttúrlega heita laugin. Tveir
skálar eru á staðnum og geta allt að
sextíu manns gist þarna, góð aðstaða
er til viðgerða á staðnum og hægt
að nálgast allar nauðsynjar. „Þegar
allra veðra er von nýtur jeppafólkið
sín best, þetta er oft á tíðum mikil
ævintýramennska sem fylgir þessu
en sem betur fer eru menn yfirhöfuð
mjög vel búnir,“ segir Gunnar, sem
er ávallt viðbúinn ef fólk lendir í
vandræðum.
„Algengustu hnökrarnir sem
koma fyrir eru að menn séu að rífa
dekk eða keyra á grjót og þá getur
færðin verið þannig að menn eru
sólarhring að fara vegalengd sem
alla jafna tekur tvær klukkustund-
ir að fara,“ segir Gunnar, sem tekur
vel á móti fólki þegar það kemur á
Hveravelli. „Svo er alveg ómissandi
eftir erfiða ferð að skella sér í laug-
ina hérna, það jafnast ekkert á við
það. Náttúrufegurðin hérna í kring
er mikil og þegar skyggnið er gott
er þetta algjör perla.“
Laugin alveg ómissandi
Hveravellir njóta mikilla vinsælda meðal jeppafólks enda ýmsir möguleikar á skemmti-
legum ferðaleiðum þar allt í kring. Þá er óhætt að segja að nánast allt sé til alls fyrir
ferðalanginn,
Hveravellir eru svo sannarlega náttúruperla.
■■■■ { á fjöllum } ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■