Fréttablaðið - 10.12.2005, Qupperneq 12

10. desember 2005 LAUGARDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 – prentmiðlar RITSTJÓRI: Kári Jónasson FRÉTTARITSTJÓRI: Sigurjón M. Egilsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Jón Kaldal FRÉTTASTJÓRI: Arndís Þorgeirsdóttir VARAFRÉTTASTJÓRI:
Trausti Hafliðason FULLTRÚI RITSTJÓRA: Guðmundur Magnússon RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Steinunn Stefánsdóttir RITSTJÓRN OG AUGLÝSINGAR: Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík AÐALSÍMI:
550 5000 SÍMBRÉF Á FRÉTTADEILD: 550 5006 NETFÖNG: ritstjorn@frettabladid.is og auglysingar@frettabladid.is VEFFANG: visir.is UMBROT: 365 – prentmiðlar PRENTVINNSLA:
Ísafoldarprentsmiðja ehf. DREIFING: Pósthúsið ehf. dreifing@posthusid.is Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er hægt að fá
blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. issn 1670-3871
Fylgi minnkar
Illugi Jökulsson flytur reglulega pistla
í þætti Þorfinns Ómarssonar og Rósu
Bjarkar Brynjólfsdóttur á NFS. Í síðasta
pistli vék hann að Samfylkingunni í
tilefni af nýjum könnunum sem sýna að
fylgi hennar hefur minnkað verulega.
Honum er umhugsunarefni af hverju
flokkurinn hafi ekki náð sömu stöðu
meðal vinstrimanna
og Sjálfstæðisflokk-
urinn meðal þeirra
„sem aðhyllast
framtak einstakl-
ingsins í bland
við borgaralegt
frjálslyndi“.
Hann bendir á
að frjálslyndir
menn styðji
Sjálfstæð-
isflokkinn
jafnvel þótt margt af því sem flokkurinn
tekur sér fyrir hendur sé þeim hreint
ekki að skapi. Spyr svo af hverju jafnað-
armenn flykkist ekki um Samfylkinguna?
Metnaðarleysi
Illugi bendir á að ólíkt Sjálfstæðisflokkn-
um hafi Samfylkingin vissulega ekki
enn náð því að setja fram á skýran og
einfaldan hátt megindrættina í stefnu
sinni „og fólk hefur bara ekki endalausa
þolinmæði“ - en segist hallast að því
að hluti skýringarinnar á því hversu illa
flokknum gengur að koma undir sig
fótunum felist í hugarfari helstu foringja
hans. „Metnaði þeirra, eða öllu heldur
metnaðarleysi,“ segir hann. Til að skýra
þetta tekur Illugi dæmi af viðbrögðum
helstu foringja Samfylkingarinnar við
tilboði Steingríms J. Sigfússonar um
velferðarstjórn núverandi stjórnarand-
stöðuflokka eftir næstu kosningar. Þau
viðbrögð komu Illuga verulega á óvart.
Til hvers?
„Sumir voru með einhver ólíkindalæti,
aðrir slógu úr og í,“ sagði Illugi í pistlin-
um. Honum finnst að þeir hefðu átt að
fagna hugmyndinni, því það hljóti að
vera sameiginlegt markmið stjórnar-
andstöðunnar að koma frá völdum
„langþreyttri ríkisstjórn og langþreytt-
um valdaflokkum og valdablokkum“.
Niðurstaða Illuga er að Samfylkinguna
skorti metnað til að verða stærsti
flokkur landsins. Langanir Samfylkingar-
innar séu annars eðlis. „Hún á sér ekki
þann metnað að verða sá grundvöllur
þar sem jafnaðarmenn landsins geta
safnast fyrir, nei, hún stefnir bara að því
að verða rétt nógu stór til að komast
í stjórn með íhaldinu. Og til hvers er
svoleiðis flokkur með leyfi?“
gm@frettabladid.is
Það fer ekki hjá því að menn tengi ýmsar ákvarðanir meiri-hluta sveitarstjórna um þessar mundir við væntanlegar sveitarstjórnarkosningar í vor. Margs konar mál sem hafa
verið á döfinni eru nú drifin af og á það jafnt við um framkvæmd-
ir á vegum sveitarfélaga sem önnur mál. Mest áberandi er þetta
kannski hjá stærsta sveitarfélaginu í landinu , Reykjavíkurborg,
eða réttara sagt meirihlutanum i borginni - Reykjavíkurlistan-
um, sem senn rennur sitt skeið á enda. Nú er síðasta tækifærið
fyrir þá sem að honum standa að láta til sín taka, því vafasamt
er að þau öfl sem að honum standa fari með meirihlutann í borg-
inni að loknum borgarstjórnarkosningunum á næsta ári.
Síðasta útspil þeirra sem fara með meirihlutann í borginni
var að gera rausnarlega kjarasamninga við ófaglært starfsfólk á
leikskólum borgarinnar sem er í Eflingu eða Starfsmannafélagi
Reykjavíkurborgar. Hljóða samningarnir upp á allt að þrjátíu
prósenta hækkun á næstu þremur árum. Auðvitað er það góðra
gjalda vert að hækka laun þeirra sem eru lægstir í launastigan-
um og vinna við umönnun barna og kannski verður þetta til þess
að fólk fæst í þessi störf. Í þessum stéttum eru konur líka í mikl-
um meirihluta, svo þetta er viss viðurkenning á kjörum þeirra.
Á hinn bóginn hlýtur þessi kjarasamningur að hafa mikil áhrif
víðar en í leikskólageiranumn svo sem greinilega hefur komið í
ljós á undanförnum dögum. Björg Bjarnadóttir, formaður Félags
leikskólakennara, er ómyrk í máli viðtali við Fréttablaðið í gær,
þar sem hún segir meðal annars: „Það er í raun óhætt að segja
að með þessu hafi sprengju verið kastað inn á vinnumarkaðinn.
Ég vil trúa því að um yfirsjón hjá samninganefndunum hafi
verið að ræða, en þetta er vant fólk og erfitt að meta það svo.“
Björg segir að ófaglærðir deilarstjórar á leikskólum séu nú með
hærri laun en faglærðir, þannig að þarna er greinilega eitthvað
sem verður að lagfæra.
Það verður að ætla að borgaryfirvöld hafi gert sér grein fyrir
afleiðingunum af þessum samningi, öðru verður ekki trúað. Þau
ætla þá væntanlega að hækka laun allra sambærilegra stétta hjá
borginni, með þeim afleiðingum sem það kann að hafa í för með
sér.
Stjórnmálamenn mega ekki vera allt of eftirgefanlegir þótt
kosningar séu í nánd. Þetta er reyndar ekki eina málið hjá
Reykjavíkurborg í vikunni sem lyktar af því að kosningar séu í
nánd, því meirihluti borgarráðs hefur samþykkt að lækka leik-
skólagjöld um áramótin og auka niðurgreiðslu hjá foreldrum
sem hafa börn sín hjá dagforeldrum. Allt þetta og meira til ber
ótvírætt vott um að kosningar séu í nánd, að ekki sé talað um
tvísýnt prófkjör hjá Samfylkingunni um röðun efstu manna og
kvenna á lista flokksins í Reykjavík í vor.
SJÓNARMIÐ
KÁRI JÓNASSON
Miklar launahækkanir ófaglærðra
á leikskólum borgarinnar
Kjaramál í
uppnámi
Allt þetta og meira til ber ótvírætt vott um að kosning-
ar séu í nánd, að ekki sé talað um tvísýnt prófkjör hjá
Samfylkingunni um röðun efstu manna og kvenna á
lista flokksins í Reykjavík í vor.
AUGL†SINGASÍMI
550 5000
FYLGIR FRÉTTABLA‹INU ALLA MI‹VIKUDAGA
Mest lesna
vi›skiptabla›i›
G
al
lu
p
kö
nn
un
fy
rir
3
65
p
re
nt
m
i›
la
m
aí
2
00
5.
Inni við beinið er ég íhaldssamur.
Þá á ég við þennan þráláta kvilla
að vera vanabundinn, hafa efa-
semdir um nýjungar, vera seinn
að kveikja á frumlegum athöfn-
um og viðhorfum. Vilja helst hafa
sem flest í sama farinu, jafnvel
löngu eftir að það er orðið úrelt
og úr sér gengið. Kannske fylgir
þetta aldrinum eða er í genunum.
Þó er ég allur af vilja gerður til
að laga mig að breyttum lifnað-
arháttum og hverskonar tækni-
framförum. Og þykist vera nógu
frjálslyndur til að skilja að heim-
urinn er að breytast og nútím-
inn verður að fá að taka út sitt
gelgjuskeið.
Börnin sem áður léku sér
með „gullin sín“, ganga nú um
með headfón og höggva mann
og annan í play station. Ungling-
arnir sem áður burðuðust með
eldheitar hugsjónir ráfa nú um í
Smáralind og Kringlunni. Unga
fólkið í tilhugalífinu sem áður
fyrr skellti sér í Þórskaffi í leit að
félagsskap styður sig við barinn
og er hætt að dansa. Fullorðna
fólkið er hætt að spila og spjalla
en situr þögult fyrir framan sjón-
varpið, þangað til það geispar af
syfju eða geispar golunni.
Sjálfur er ég hættur að fara
í heimsóknir nema tilneyddur
á tyllidögum og hitti helst ekki
neinn sem ég þekki, nema þegar
ég verð stopp á rauðu ljósi og
kannast við manninn í bílnum við
hliðina. Skrúfa niður rúðuna og
hrópa: blessaður. Lengra ná þau
ekki, þessi mannlegu samskipti,
sem voru okkur svo dýrmæt og
ég sakna þeirra, kannske af því
ég er íhaldssamur í eðli mínu.
Það sama gildir um listina og
bókmennntirnar. Framúrstefna
og absúrdismi var mér lengi
óskiljanlegt fyrirbæri. Klessu-
málverk, atomljóð og nútíma-
tónlist voru heitin og orðin yfir
þau listaverk, sem íhaldssamt
fólk notaði yfir þá list sem það
skildi ekki og vildi ekki viður-
kenna. Fordómarnir, fortíðin,
formúlurnar um hina einu sönnu
list voru löngu mótaðar og ég
hef verið að bisa við það allt
mitt líf að losna undan þessum
álögum og skilja nýsköpunina.
Skilja nútímann og framtíðina,
sem menn segja að liggi í þessu
frumlega framlagi til frjórrar
listar. Nú í seinni tíð er ég hættur
að frussa og hneykslast, en segi
gáfumannlega: athyglisvert.
Svo er það sjónvarpið. Þeir
eru auvitað löngu hættir að sýna
Dallas og Húsið á sléttunni. Nú
er völ á þremur eða fjórum sjón-
varpsstöðvum, sem allar bjóða
upp á glæpa- eða lögregluþætti,
þar sem einhver er drepinn í upp-
hafi. Það er útgangspunkturinn á
kvöldstemningunni á íslenskum
heimilum að fylgjast með einu
eða tveim morðum að meðaltali
í hvert skipti sem heimilisfólkið
sest niður til að stytta sér stund.
Uppörvandi, ekki satt!
Þannig að ég hef stundum
flúið yfir í Strákana og Sylvíu
nótt, m.a til að geðjast ungling-
unum á heimilinu og laga mig að
nútímanum og humornum sem nú
er líka nýr af nálinni og öðru vísi
en gamli úrelti húmorinn, sem
þykir ekki brúklegur lengur.
Þetta eru svosem saklaus
ærsl og aulafyndni, fimmaura-
brandarar, sem eru ekki einu
sinni fimm auranna virði. En
ég læt sem ekkert sé, til að
laga mig að frjálslyndinu og
nútímanum. Uppákomur og
uppátæki, sjálfsagt gert til að
storka og ögra, jafnvel ofbjóða
og blöskra og af því að Sylvía
Nótt fékk sérstaka viðurkenn-
ingu nýlega fyrir þættina sína,
staldraði ég við, þegar hún fór á
flug, nú í vikunni, og var komin
með útlenskan karlmann upp
á arminn. Segir ekki af þeirri
atburðarás annað en mér sýnd-
ist þau vera komin að Gullfossi,
þegar Sylvía bauð upp á sig
í baksætinu og til sanninda-
merkis, sletti rekkjunauturinn
smokknum framan í mynda-
vélina, rétt eins og víkingarnir
hengdu haus fórnarlambsins á
spjótsoddinn, þegar vígið hafði
verið framið.
Ég verð að viðurkenna að nú
vógu þau salt, framúrstefna Sylvíu
og fordómarnir í sjálfum mér.
Átti ég að hlæja eða fussa, átti
ég að láta mér fátt um finnast um
þessa smekkleysu, af því hér var
ungt fólk að bjóða íhaldsseminni
byrginn? Ung sjónvarpskona að
slá í gegn. Er ég kannske einn um
það að hneykslast á þessari senu,
af því ég er ekki nógu „kúl“ til að
skilja listina eða fyndnina? Til að
skilja að þessi matreidda dægra-
stytting sem upp á er boðið felst
í því að ganga fram af fólki eins
og mér. Fólki sem skilur hvorki
framúrstefnu né fyndni. Hvað þá
verðlaunin sem fyrir þetta fást.
Og svo var smokknum slett
UPP ÚR EINS
MANNS HLJÓÐI
ÍHALDSSEMI
ELLERT B. SCHRAM
Ég verð að viðurkenna að nú
vógu þau salt, framúrstefna
Sylvíu og fordómarnir í sjálfum
mér. Átti ég að hlæja eða fussa,
átti ég að láta mér fátt um
finnast um þessa smekkleysu,
af því hér var ungt fólk að
bjóða íhaldsseminni byrginn?