Lesbók Morgunblaðsins - 11.12.1999, Qupperneq 5
Sigurlinni Pétursson var þjóðhagi á alla smíði. Hér sést hann á sínum yngri árum með tvær fiðlur sem hann smíðaði; aðra úr tönn stórhvals en
hina úr nærri 100 ára gömlum viðarbúti. Fiðlurnar fóru á sýningu í Ameríku og þar glötuðust þær.
Sigurlinni fékkst bæði við teikningar, mál-
verk og skúlptúr, en þau verk hans bera því
eðlilega vitni að skólun vantaði á þessu
sviði. Hér er skúlptúr eftir hann, einn af
mörgum.
Utskorinn skápur eftir Siguriinna Pétursson.
urt hús. Sigurlinni valdi því stað syðst á
hraunbrún. Fagnaði kona Sigurlinna þessu,
sem var nú komin í næstu nánd við æskust-
öðvar sínar, en þar sem athafnasvæði og
búseta Sigurlinna var í Reykjavík varð það
að ráði að hann leigði Eiríki Einarssyni,
síðar miklum athafnamanni í Réttarholti,
hús sitt á árunum 1948-51. Þeir áttu skap
saman og virtu hvor annan. Frægð Eiríks
tengdist mjög því að hann átti 15 dætur
fríðar og föngulegar.
Það vear þó ekki fyrr en um 1955-56 að
Sigurlinni flutti búsetu sína frá Miklubraut
42 í hús sitt að Hraunhólum 4 í Garða-
hreppi og þar bjó hann til æviloka. Sigur-
linni reisti sér góðan vinnuskúr á flötinni
undir hraunkambinum. Þar fór fram fram-
leiðsla á húseiningum og grófari verkefni
voru þar unnin. Sigurlinni stóð fyrir bygg-
ingu fjölmargra einbýlishúsa flötunum í
Garðahreppi og að þeim vann trésmiðurinn,
sonur hans Ólafur Pétur. Upp frá því gekk
Sigurlinni til þess verks er varð honum lof-
sverður minnisvarði. Það var endurbygging
Garðakirkju. Saga hennar í knöppu máli er
eftirfarandi: Kirkjan í Görðum var lögð nið-
ur 1914, um leið og kirkja var vígð í Hafn-
arfirði. Greftrun fór þó áfram fram að
Görðum og kirkjan stóð uppi, enda traust
og vandað steinhlaðið hús með timburþaki
járnklæddu,
reist af Þór-
arni Böðvar-
ssyni 1879-80.
Eftir vígslu
Hafnarfjarðarkirkju var samþykkt á safn-
aðarfundi að selja Garðakirkju. Var þó
horfið frá þeim tilboðum sem bárust. Málið
var þó ekki úr sögunni og haustið 1919 var
kirkjan enn auglýst til sölu. Aður en geng-
ið var að tilboðum skárust í leikinn þeir
Ágúst Flygenring og Einar Þorgilsson og
buðust til þess ásamt 8 mönnum öðrum að
kaupa kirkjuna til þess að hún yrði ekki
rifin. Var gengið að þessu, en tíu árum síð-
ar var kirkjan mjög farin að hrörna og
1928 létu þeir sem eftir lifðu af eigendum
hennar rífa hana. Steinveggirnir stóðu ein-
ir eftir. Sat við svo búið í aldarfjórðung, en
meðal fyrstu verkefna kvenfélags Garða-
hrepps var endurreisn Garðakirkju og á
fundi félagsins 6. október 1953 var skipuð
nefnd og leiddi hana Ulfhildur Kristjáns-
dóttir að Dysjum.
Sumarið 1958 var lokið við að steypa
styrktarveggi. Þá voru sperrur reistar og
þakið klætt timbri, en árið eftir var lagður
pappi og járn á þakið. Hér er ekki hægt að
rekja byggingarsögu kirkjunnar, en allt
gólf kirkjunnar var steinsteypt og síðan
lagt helluflísum úr Drápuhlíðarfjalli. Sig-
urlinni Pétursson steypti hellur í mótum og
lagði Drápuhlíðarflísarnar í og var gólfið
þakið hellunum. Einnig steypti Sigurlinni
sólbekkjaflísar í glugga kirkjunnar. „Þetta
er hin mesta prýði
í kirkjunni" eins
og komist var að
orði í úttekt henn-
ar.
Skarsúð er í
lofti kirkjunnar
með handbragði
Sigurlinna. Föst-
um bekkjum og
lausum stólum er
komið á sinn stað
ásamt predikun-
arstóli.
Kirkjan var
vígð 20. mars 1966
og þá voru liðin
300 ár frá fæðingu
Jóns biskups
Vídalíns. Þar með
nutu Garðhrepp-
ingar hinnar list-
rænu endur-
byggðu
sóknarkirkju
sinnar við guðs-
þjónustur og allar
kirkjulegar at-
hafnir, stoltir og
þakklátir. Þess
má geta að Garða-
kirkju hefur verið
afhent útskurðar-
sveinstykki Sigur-
linna til eignar.
Sigurlinni var
hagur handverksmaður og listfengur í eðli
sínu. Hann reyndi fyrir sér bæði með
skúlptúr og málverk án þess að hafa fengið
listræna tilsögn og verk hans á því sviði
bera eðlilega með sér svipmót alþýðulistar.
Myndir hans gætu væntanlega talist
fígúratíf frásögn, því persónur og hlutir
fylla myndflöt í ákveðnum tilgangi. Sigur-
linni hélt sýningu á verkum sínum í Garða-
hreppi en fór svo með sýningu sína til
Sandefjord í Noregi.
Sigurlinni Pétursson lést 20. júní 1976,
75 ára að aldri, og hvílir í Garðakirkjug-
arði. Kona hans, Vilhelmína Ólafsdóttir,
lést 7 árum síðar, 18. mars 1983.
Sigurlinni Pétursson var sagður sterkur
persónuleiki, hreinlyndur og hreinskiptinn.
Hin ágengna hugvirkni tók hann oft sterk-
um tökum svo að hann gleymdi stað og
stund. Þess á milli mætti hann mönnum vel
máji farinn og hrífandi í framkomu.
Ur hugarheimi þjóðhagans sjálfs, Sigur-
linna Péturssonar:
Ur annál áranna
Leitaðu hins rétta og legðu þig fram,
láttu sem þú heyrir ei dagþras og vamm.
Innst í þínu hjarta er ómengað fræ,
aldrei skaltu kasta hér slíku á glæ.
Staka
Áfram skaltu ofar hærra,
alltaf skaltu lyfta stærra
bjargi, svo þér bjóðist kærra
og betra líf á þjáðri jörð.
Höfundurinn er fræðimaður í Hafnarfirði.
INGUNN
ÞÓRÐARDÓTTIR
STJARNAN
SKÆR
í hreinskilni sagt
eru eldhússkápamir
ekki teknir í gegn
á heimlinu fyrirjólin.
Fyrirmyndarfrúr
eiga ekki orð.
Subba á þeim bænum
ogkomin aðventa.
Skyldi steikin
verða tímanlega,
eru kökuboxin tóm?
Nefndu það ekki.
y
Desemberdrungi,
sólarlitlir dagar,
keppst er við
íhverju húsi.
Hátíð skal halda
veglega,
sexsortir.
Þrífa, þrífa.
Tíminn knappur
áhyggjur, skuldir,
erhðleikar.
margt að laga,
kaupa,
kostarsitt
að endumýja,
endurreisa..
Langt í fjarska
þó svo nálæg
þetta kvöld
er hún - stjarnan
sem bregst ei
þeim er væntir.
Skær, hrein.
Sáerskynjar
friðinn, þögnina
meðtekur boðin.
Hræðist ekki.
Birtan verður
með í för, ætíð
meðan þú sérð
stjömuna
þitt friðarijós.
Nú er þríheilagt.
Höfundurinn er hjúkrunarfræðingur.
VILHJÁLMUR
SIGURJÓNSSON
HÓFADYNUR
Bleika hestsins hófadynur nálgast.
Hests oggests, sem aðeins ríður
hjá.
Hann þarf ei stans, en sækir þær
ersálgast
sálirnar, sem eilífð hafa nálgast.
Hinn bleiki hestui-hefur enga
hvúd,
hvnæsið, gefur styrk og allan
þrótt.
Þeir sækja sálir dag, sem dimma
nótt.
Hinn duli gestur þarf - og enga
hvúd.
En búkurhver, sem búinn var úr
fold
skal búast til að hverfa afturheim.
Frjó sem líða’ um loftsins víða
geim
Að lokum verða gróðursett á fold.
En sálirnar hann flytur yfir fjallið.
í frjálsa vídd á guðdómlega strönd.
Sumar fæðast fijótt - í ókunn lönd.
I fallhæð ljóssins, streyma yfir
fjallið.
Höfundurinn er fyrrverandi ökukennari.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS - MENNING/LISTIR 11. DESEMBER 1999 5