Lesbók Morgunblaðsins - 22.02.1992, Side 3
T-EgBáW
ÍM Öll O U H B L A O • i M *
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvstj.: Haraldur Sveinsson. Ritstjór-
ar: Matthías Johannessen, Styrmir Gunn-
arsson. Ritstjórnarfulltr.: Gísli Sigurðs-
son. Ritstjórn: Aðalstræti 6. Sími 691100.
Spánverjavíg
Ari sýslumaður í Ögri var röggsamt yfirvald, en
fór offari og gerði villimannlega aðför að nokkrum
Spánveijum, baskneskum hvalveiðimönnum, sem
höfðu brotið skip sín við Vestfirði og orðið að stela
sér til matar og höfðu rænt skútu. Þarna höfðu
ribbaldar farið um ránshendi áður og svo virðist
sem það hafi verið látið bitna á skipbrotsmönnun-
um, en þótti samt á þeim tíma ágætlega að verki
staðið hjá sýslumanninum.
Kaffihúsin
í Vínarborg eiga sér sum sögu síðan á öldinni sem
leið og Vínarborg hefur réttilega verið nefnd borg
kaffihúsanna. Sum þeirra tengjast frægum andans
mönnum, sem áttu þar fastan samastað og þessum
friðsælu veitingahúsum er ekki breytt; þar er ekkert
verið að elta skammlífar tízkubólur í innréttingum.
Forsíðan
íslenzka Óperan sýnir nú Otello eftir Verdi og
þykir uppfærslan hafa tekizt framúrskarandi vel.
Leikstjóri er Þórhildur Þorleifsdóttir, Siguijón Jó-
hannsson er höfundur leikmyndar og búningahönn-
un annaðist Una Collins. Kór íslenzku Óperunnar
syngur og Zbigniew Dubik er kosertmeistari. Á
myndinni sjást söngvararnir í aðallilutverkum: Ólöf
Kolbrún Harðardóttir í hlutverki Desdemonu og
Garðar Cortes í hlutverki Otellos.
Ljósmynd: Kristinn Ingvarsson.
Hvítlaukur
er náttúruafurð, sem menn hafa síðan á dögum
Rómveija vitað að væri ýmissa meina bót. Hvít-
laukslykt af fólki þykir ekki þægileg og það aftrar
mörgum frá neyzlu, en höfundur greinarinnar,
Stefán Niclas Stefánsson, lyfjafræðingur, telur að
hann sé góð fæðubót, sem lækkar blóðþrýsting,
geti komið í veg fyrir myndun krabbameina og
aukið kynhvötina, svo eitthvað sé nefnt.
SNORRI HJARTARSON
Að kvöldi
í morgun þegar sól af fjallsbrún flaug
og felldi úr rauðum vængjum gullinn dún
á daggarblámans djúpu himinlaug,
dvergaskip smá með stöfuð segl við hún,
sveif ég af dulu draumahafi, leið
dagur um nakta jörð og gliti sló
á stálgrá virki, höfgan hangameið,
hungurföl börn á dreif um sviðinn skóg
mannauðra byggða, mjúkan vofudans
morðelda þar sem feigðarmaran tróð
blóðugum iljum líf og vonir lands;
hjá lágum gröfum dvergskip mín hlóð
ég sekt og hatri, helnauð dýrs og manns,
og hvarf á náttsvart djúp í rauðri glóð.
Snorri Hjartarson, (1906-1986) hóf myndlistarnám, skrifaði síðan skáld-
sögu á norsku, en sneri sér síðan eingöngu að Ijóðagerð og kom fyrsta
Ijóðabók hans út 1944. Snorri hlaut bókmenntaverölaun Noröurlandaráös
1981.
B
B
Frelsið í gúrkutíðinni
Eftir að öldur hafði lægt,
að minnsta kosti um
stundar sakir, í málefn-
um íslenskra aðalverk-
taka hvað varðar
þjóðfélagslega umræðu
og fréttalega umfjöllun
nú fyrr í mánuðinum,
má segja að stutt tíma-
bil hafi tekið við, sem við á fjölmiðlunum
nefnum gjarnan gúrkutíð - þ.e. ákveðið
tímabil þar sem lítið fréttnæmt gerist. Þá,
eins og jafnan þegar svo er háttað, lendum
við fréttamennirnir í svolitlum þrengingum
og skrifum um, eða segjum frá, allt eftir
því hvort við störfum við prentmiðil eða
ljósvakamiðil því sem í sjálfu sér getur
vart talist fréttnæmt. Við verðum jú að
fylla fréttasíðurnar, eða fréttatímann, því
þið lesendur góðir, viljið fá ykkar fréttir,
og engar refjar.
í gúrkutíð verða furðulegustu atburðir
og uppákomur að svonefndum fréttum.
Persónulega er ég hlynnt því að þegar svo
árar í fréttaheiminum, þá sé um að gera
fyrir okkur fréttamennina að leita fanga
og umfjöllunarefnis í því sem er óvenju-
legt, sérstakt, forvitnilegt og því sem jafn-
framt hefur breiða skírskotun til fjöldans.
En það er hægara um að tala en í að
komast, eins og glöggt má oft sjá og heyra
þegar íslenskir fjölmiðlar eru grannt skoð-
aðir.
Ein dæmigerð gúrkufrétt sást í frétta-
tíma Stöðvar 2 fyrr í þessum mánuði,
þegar rætt var við forstöðumann trúfélags
í Kópavogi, sem kallast Krossinn. Maður-
inn, Gunnar Þorsteinsson birtist sjón-
varspáhorfendum á skjánum til þess að
lýsa vanþóknun sinni á að hingað til lands
væri væntanlegur popparinn Ozzy Osborne
í fylgd hljómsveitarinnar Jethro Tull, sem
samkvæmt fréttum um þetta leyti, ætla
að halda stóra popptónleika á Akranesi
einhvern tíma með haustinu.
En hvað kom þessum Krossins manni
við, þótt einhveijir frægir popparar væru
væntanlegir hingað til lands? Jú, hann og
reglusystkin hans höfðu komist að þeirri
niðurstöðu, fyrir margt löngu, hafi ég skil-
ið hann rétt, að Ozzy greyið væri útsend-
ari Kölska, og íslensk æska væri því í stór-
kostlegri hættu, kæmist hún í tæri við
hann á hljómleikum. Því sá maður Kross-
ins alla pieinbugi á að leyfa popparanum
ill- og alræmda að sækja Frónið okkar
heim og níðast á hljóðhimnum ungmenn-
anna og hreinleika hjarta þeirra.
Blásaklaus fréttamaðurinn spurði
Krossarann í hveiju það lýsti sér að Ozzy
ræfillinn væri á vegum þess vonda hér í
jarðríki. Og rauðskeggjuðum Krossaranum
varð ekki svaravant: Ozzy hafði verið á
geðsjúkrahúsi. Hugsið ykkur ósvífnina í
Ozza litla! Ekki nóg með það: Hann hafði
verið meðhöndlaður við hundaæði! Og
hvers vegna? Jú, auðvitað vegna þess að
hann hafði á einum hljómleikunum bitið
höfuðið af leðurblöku!
Hvar var Krossarinn þegar einhveijir
íslenskir popparar slátruðu nokkrum hæn-
um á popptónleikum hér á landi fyrir ein-
hveijum árum síðan? Við hveiju átti að
meðhöndla þá? Kannski bara kjánalegum
ungæðishætti - sem meðhöndlaður var af
poppurunum sjálfum með aukinni reynslu
og þroska í skóla lífsins. Að minnsta kosti
hefur ekki heyrst að umræddir popparar
hafi verið á mála hjá Honum í Neðra.
Krossarinn hafði einhveijum dögum
áður þakkað sér og trúarklíku sinni fyrir
það að tónleikar Brian Adams fóru út um
þúfur í Laugardalshöll vegna rafmagns-
leysis. Rafmagnsleysið var að hans mati
svar almættisins við bænum Krossaranna
- þeir voru bænheyrðir og íslenskri æsku
bjargað frá návígi við hinn vonda. Sömu-
Ieiðis höfðu Krossararnir á liðnu sumri
handleggsbrotið einhvern frægan, erlend-
an poppara með bænum sínum, þannig
að hin illu áhrif útitónleikanna í Kapla-
krika í Hafnarfirði urðu einungis óveruleg,
þar sem hinn handleggsbrotni poppari
komst aldrei til landsins.
Fréttmaðurinn spurði Krossarann hvort
menn ættu ekki að hafa frelsi til þess að
halda svona popptónleika, og sækja ef
þeir vildu. Og enn varð honum. enginn
fótaskortur á tungunni. Jú, jú, menn áttu
að fá að hafa frelsi til að gera það sem
þeir vildu, en Krossararnir áttu líka að
hafa frelsi til þess að biðja fyrir íslenskri
æsku og beina bænum sínum gegn svona
tónleikahaldi.
Svei mér þá, ef svona talsmönnum
„frelsis" tekst ekki að koma óorði á frels-
ið, sem í hugum margra hefur fegurstu
og dýpstu merkingu allra orða. Ef marka
má orð Krossarans um rafmagnsleysið og
handleggsbrotið, þá munu bænir hans eiga
fleira skylt með bölbænum, en bæninni
sem allar bænir eru sameinaðar í.
Við þetta ótrúlega „fréttaviðtal" rifjað-
ist upp fyrir mér lítil limra, sem ég held
að Jónas Árnason hafi snarað fram ein-
hvem tíma þegar honum var nóg boðið
eftir að hafa hlýtt á þá hina einu, maka-
Iausu „Þjóðarsál" Stefáns Jóns Hafstein:
Víst er fagur óperusöngur ítala
Víst er eintala ei sama og tvítala
Víst er það
Víst er það
að þjóðarsálin þarf að fara á spítala
Já,_ víst er það, að víða er pottur brot-
inn. Ég held að hjá Krossins mönnum sé
hann mölbrotinn. Það sem virðist hijá þá
hvað mest, er að þeir ná ekki til íslensks
æskufólks og ég verð að segja, Guði sé
lof. Ég þori að fullyrða að þorri íslenskra
foreldra vill fremur vita af börnum sínum
á tónleikum, meira að segja hjá léttg-
eggjuðum poppurum, en að þau á við-
kvæmu æviskeiðiþegar þau eru hvað
áhrifagjömust, lendi í slagtogi með kred-
dufullum ofstækismönnum, sem einatt sjá
Skrattann alls staðar og ef þeir ekki sjá
hann, þá mála þeir hann bara á vegginn.
AGNES BRAGADÓTTIR
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 22.. FEBRÚAR 1992 3