Lesbók Morgunblaðsins - 17.10.1981, Blaðsíða 15
>íCí?* **!»$>
pistli. Þær hljóta að gefa dálitla hugmynd
um fegurð garðsins.
— Einungis svört marmaraplata er á
leiði skáldkonunnar Colette (1), og leiði
söngkonunnar Edith Piaf er einnig mjög
einfalt (2). Ekki hef ég hugmynd um hver
þessi L.T. Visconti er, sem á sér svo
veglega gröf, en hér er gott dæmi um
hugmyndaauðgi í gerð minnisreita, sem í
sumum tilvikum er hreint ótrúleg (3). Svo
sem margur veit, þá var Murat frægur
herforingi og hægri hönd Napóleons auk
þess að vera um skeið kóngur af Napólí.
Hann var og giftur Karólínu systur Napó-
leons og mun þá ekki síður frækinn á
stríðsvelli ástarinnar, sé tekið miö af öllum
börnunum, sem þau eignuðust (4). Það er
mannvit og tilfinningaríkdómur yfir svip
málarans Corots eftir brjóstmyndinni að
dæma (5). Hér er staöurinn, þar sem hin
síðustu fórnardýr kommúnuuppreistarinn-
ar voru tekin af lífi í morgunsáriö 28. maí
1871 (6). Leiöi skáldsins Paul Éluard (7).
Hér mun hvíla tónskáldiö Rossini (8).
Leikskáldið Moliére kannast allir við og hér
hefur honum verið gerð vegleg gröf, þótt
hann hafi dáið 1673 og útför hans væri
gerð frá kirkjunni St. Eustache þar sem
hann var einnig skírður. Eftir nokkra
eftirgrennslan kemst ég að því aö gröf
hans er tóm og sömuleiðis gröf la Fontaine
svo þetta virðist vera minnisvarði eingöngu
(9). — Þá er spurningin hví gröf eða
minnisreitur þeirra Abailard og Héloise er
aö finna í þessum kirkjugaröi? Abailard
(1079—1142) var frægur heimspekingur,
guðfræðingur og sálmaskáld. Var mjög
athafnasamur og umdeildur í starfi þar sem
hann kom víöa við sögu á sérsviðum sínum
og lenti m.a. í deilum við kirkjuna og
kenningar hennar. Þannig voru kenningar
hans fordæmdar á tveimur kirkjuþingum á
árunum 1121 og 1140.
Abailard er einkum minnst fyrir átakan-
leg örlög er hann hlaut. Hann lagði ofurást
á nemanda sinn, unga stúlku er bar nafniö
Héloise og með þeim tókst ástarsamband.
Þetta komst upp og í refsingarskyni lét
frændi Héloise, kanúkinn Fulbert ráöast á
Abailard og gelda. Eftir þennan atburð dró
hann sig í hlé og helgaði sig klausturlifnaöi
sem og einnig Héloise. í bók sinni
„Historioa calamitatum" (Ólánssaga mín)
lýsir hann lífi sínu. Hinar frægu bréfaskriftir
þeirra Héloise eru í gefnu formi af fróðum
taldar án nokkurs vafa bókmenntalegur
skáldskapur og í einu og öllu verk
Abailards.
— O —
Þennan sólskinsdag er ég var í garöinum
var þar töluvert af fólki er naut veöurblíö-
unnar og fegurðar garðsins, — margir
forvitnir ferðalangar voru að leita að
ieiðum átrúnaöargoða sinna á hinum ýmsu
sviðum. Margir sátu á bekkjum við Kapellu
á hæð fyrir miðjum kirkjugaröinum. Ég
settist þar á bekk um stund, skoðaöi kort
mitt og sá vítt yfir. Á kortinu sá ég að fyrir
neðan mig lágu m.a. Collette, Rossini,
Baron Haussmann, Chopin, Cherubini,
Vincenzo Bellini og Abailard og Héloise.
Undarlegt er þetta mannlíf, „af jörð ert þú
kominn og að jörðu munt þú verða“. Mér
verður hugsaö til kvæðisins undurfagra
„Heimkoma" eftir Paul Verlaine í þýðingu
Magnúsar Ásgeirssonar, er þýddi einnig
kvæöiö í upphafi pistilsins, sem er eftir
óþekkt franskt skáld:
Hve bláminn yfir bænum hér
er bjartur heiður.
Hve björkin skín í blænum hér
meö blöö og hreiður.
Hve ómblíð klukkan hringir hér
í himins tómi.
Hve sætan þröstur syngur hér
með sorg í rómi.
Hve lífið falslaust Ijómar hér.
Ó, Ijúfi friður.
Hve strætaþysinn hljómar hér
sem hægur niður.
Ó, gestur, þú sem grætur hér,
svo glitra tárin —
hvað gerðir þú, sem grætur hér
við gömlu árin.
Bragi Asgeirsson.
15