Lesbók Morgunblaðsins - 29.01.1961, Blaðsíða 11
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
47
dráp. Þá skárust Bandaríkin í
leikinn og sendu þangað herlið til
þess að friða landið. Það sat þar
í 19 ár, en var kallað heim 1934.
Þá var landið alfriðað og búið
að koma á innlendri stjórn og
embættismannaskipan um land
allt. Bandaríkin höfðu veitt fjár-
styrk til þess að ríkið gæti staðið
á eigin fótum, því allt var þar
í kaldakoli, er þau skárust í leik-
inn. En bæði Bandaríkjastjórn og
stjórninni á Haiti var ljóst, að
slíkur styrkur gat ekki gengið til
lengdar, með honum hlaut lýð-
veldið að verða stöðugur ölmusu-
þegi. Þá gerðu stjórnirnar samn-
ing með sér um að Bandaríkin
skyldi heldur reyna að rétta við
atvinnuvegi landsmanna og koma
þar á framförum.
Artibonite heitir stærsta áin á
eynni og rennur eftir dal, sem
eitt sinn var einhver frjóvsam-
asti bletturinn á jörðinni. En ura
langt skeið hefir þessi dalur og
sléttan niður af honum verið sem
eyðimörk. í vatnavöxtum flæddi
áin yfir dalinn og bar fram þús-
undir smálesta af dýrmætum jarð-
vegi. En í þurrkatímum verður á-
in ekki nema sem lækur. Þarna
hefir fólkið þó reynt að lifa, bg
sumar fjölskyldur hokruðu þar á
landi þar sem ekki var hægt að
rækta nema svo sem fertugasta
hluta úr ekru. Til jafnaðar voru
tekjur manna þarna ekki nema
um 25 dollarar á ári.
Nú hefir verið gerð stífla í
gljúfrum ofarlega í ánni, og þar
fyrir ofan er komið gríðarstórt
stöðuvatn. Úr þessu vatni er nú
gerð áveita á 55.000 ekrur lands
í dalnum, en áætlunin er að gera
vatnsveitu á 80.000 ekrur lands.
Og svo er verið að gera rafstöð
við stífluna og á hún að fram-
leiða 40.000 kw., en öll rafmagns-
framleiðslan á Haiti er nú um 20
saman á fyrri öld vegna hirðu-
leysis. Nú er þetta aftur orðin
næst mesta útflutningsvaran. Af
öðrum útflutningsvörum má
nefna bómull, kakó, sisalhamp og
mahogny. Bananarækt, sem nær
var fallin niður, er nú í uppgangi.
Fiskrækt á að auka mikið, til
þess að auka fjölbreytni í matar-
æði. í fiskatjörn hjá Damiens sá
eg 8 punda þungan vatnakarfa,
og var hann kominn af karfa frá
ísrael, en þar eins og hér hefir
verið lögð stúnd á fiskarækt, svo
menn geti haft fisk í stað kjöts.
Bjargræðis-
tíminn:
Sykurreyrs-
uppskera.
þús. kw. Á sléttunni neðan við
dalinn var jarðvegur orðinn svo
saltblandinn, að þar var ekki
hægt að rækta grænmeti. Nú
verður sléttan „afvötnuð“ og þá
hefst þar ný framleiðsla.
Sykurreyr er mikið ræktaður
og er nú flutt út um 130 miljónir
punda. Kaffi vex víða vilt og
ræktun var mikil um skeið, en
hefir orðið fyrir miklum skakka-
föllum á þessari öld vegna þurrka,
og það hefir aftur leitt af sér
þröng í búi. Indigo var einu sinni
mikil útflutningsvara, en drógst