Lesbók Morgunblaðsins - 29.01.1961, Blaðsíða 7
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
43
Aðrir finna haturshugi frá óvild-
armönnum á sér liggja. Um þetta
eru margir vitnisburðir að fornu
og nýu. En þar sem slík reynsla
er algjörlega persónuleg verður
sönnunum ekki við komið.
Slík fyrirbrigði sálræns eðlis og
önnur fleiri verða ekki með öðru
skýrð, en að hugurinn sé orku-
straumur, sem berst um loftið
líkt og geislar frá sólu og aðrir
kunnir aflstraumar, sem um loftið
berast.
Margar frásagnir og vitnisburð-
ir eru um það, að svipverur
manna hafi birzt á fjarlægum
stöðum, ýmist á aldurtilastund eða
eftir dauðann, og einnig í lifanda
lífi. Slíkar sýnir eða vitranir birt-
ast ekki öðrum en þeim, sem hafa
það sérstaka sjónskyn, sem nefnist
skyggni. Samt virðist sem ó-
skyggnir menn fái skyggnigáfuna
sem tilviljun einstöku sinnum.
Þegar svipvera manns birtist í
fjarlægð, ættingja eða vini, á
banastund, er orkustraumur hug-
ans þar á ferð. Hinzta hugsun
hins deyjandi manns hefir beinzt
fast og ákveðið til hins fjarlæga
ættingja eða vinar, eins og til að
tilkynna andlát sitt. Til þess að
gjöra Sig sýnilegan og þekkjan-
legan verður hann að birtast í
sýnilegum hjúp eða gervi — sín-
um eigin líkamshjúpi. Sum dul-
fræðikerfi gera ráð fyrir tilveru-
stigum, sem þau nefna geðheima
og hugheima og þeim tilheyrandi
geðlíkama og huglíkama. Það er
slíkur hjúpur, sem hefir birzt —
sýnilegur en ekki áþreifanlegur.
Að hinu leytinu byggist sýnin á
næmleik viðtakandans — skyggni
hans — e. t. v. aðeins tímabund-
inni.
Skyld fyrirbrigði eru það, þeg-
ar fyrir auga ber svipi manna,
sem á öðrum stað eru líkamlega
(tvífara), Slík fyrirbæri eru al-
kunn. Enn er það, að svipir
manna hafa sézt á ferð í kirkju-
görðum og staðnæmast þar sem
grafir þeirra voru síðar teknar.
Þetta sjá aðeins skyggnir menn.
Engir eru til að staðfesta slíkar
sýnir með þeim. En þær hafa þrá-
sinnis fengizt staðfestar eftirá.
Hugsa má að þessu sé þannig
farið, að sálin (sumir myndu
segja undirvitundin) viti dauðann
fyrirfram, en láti það ekki berast
til vitundarinnar, enda hvorki
nauðsynlegt né æskilegt — sálin
reyki svo um legreitinn í hugar-
hjúpi sínum.
— o —
Hverfum nú frá slíkum fyrir-
bærum í lifanda lífi til fyrirburða
sem vart verður við eftir dauða
manna. Slíkir fyrirburðir eru
almennt nefndir reimleikar eða
draugagangur. Hér verðui; það
nefnt einu nafni slæðingar.
Fyrirbrigði þessi birtast með
tvennu móti: Annars vegar sem
hark eða hávaði, sem jafnt fresk-
ir sem ófreskir heyra. Hins vegar
sem sjónskynjun venjulegra
skyggnra manna, en stundum
einnig óskyggnra.
Eftir þjóðtrúnni eru slæðingar
tvenns eðlis: 1. Svipverur sem
birtast aðeins að sýn en engum
vinna mein. 2. Verur sem einnig
eru sýnilegar, en auk þess ásækja
menn, að þeim finnst, vekja ugg
og ótta og valda hugarfarstruflun-
um.
Fótatak og hark í húsum, sem
til reimleika teljast, er í reynd
meinaJaust -að öðru en því að
vekja ótta og leiðindi. ’
Kunnar sagnir eru af því að
svipir sjódrukknaðra manna, jafn-
vel heilla skipshafna, sjáist m. a.
í kirkjum við útfararminningar
þeirra. Síðar, eða á annan hátt,
verður þeirra lítt eða ekki vart.
Slíkar sýnir svipa sjá ekki aðrir
en skyggnir menn, svo að fullum
sönnunum verður ekki við komið.
Efagjarnir menn, sem halda að
engar sjónskynjanir séu fullkomn-
ari en þeirra eigin sjón, neita að
líkindum slíkum frásögnum og
fyrirburðum. En hinum, sem taka
frásagnirnar gildar eru þær full
sönnun um tilveru sálarinnar eft-
ir líkamsdauðann.
Sömu tegundar er það, þegar
svipir einstakra látinna manna,
birtast fyrir sjónum eitt sinn eða
örsjaldan. Eftir að hafa þannig
birt tilveru sína hverfa þeir að
fullu til sinnar tilkomandi til-
veru. Þeir eru lausir orðnir við
líkamstengslin og jarðlífið. (Birt-
ing látinna gegnum miðla er um-
ræðuefni á sérsviði)
Öðru gegnir um þá svipi, sem
birtast oft og mörgum sinnum
langtímum saman. — Að vísu má
kalla að þeir séu lausir við lík-
amstengslin, en hugsanir þeirra,
þrár og skapeigindir hafa ekki
losazt úr tengslum við jarðvistina
að fullu, og ná á meðan ekki full-
um — e. t. v. engum — tengslum
við framhaldstilveruna. Sál þeirra
og hugur er sem villuráfandi í
þoku og svarta myrkri.
í þessu villumyrkri eftir dauð-
ann geta helzt lent menn, sem
látið hafa lífið snögglega, óvænt,
e. t. v. í heiptarhug eða við aðrar
ógæfusamlegar ástæður. Hugur
þeirra, íklæddur geðhjúpi sínum,
snýst um þá menn, sem þeir hafa
haft þungan hug til og fylgir þeim
og niðjum þeirra. Eða hugur
þeirra snýst um muni þeirra og
maura, sem orkar á heyrn manna
eins og hark og rísl, t. d. í smíða-
tólum og á fleiri vegu. Samt er
ekkert úr skorðum gengið, þegar
að er gáð. Sálin hefir hvorki losn-
að að fullu við jarðlífstengslin,
né náð tengslum við framhalds-