Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1957, Blaðsíða 14
«74
LESBÓK M0RGUNBLAÐSIN3
inn, sem hann kallar mig, hefur gengið
fram af honum, og mér finnst það hrós-
yrði.
Einhvern tíma þennan dag dregur
Haraldur upp úr vasa sínum lykilinn
að hótelherberginu, þar sem hann bjó
1 Savonlinna. Honum hefur gleymzt
að skila lyklinum við brottför sína. Öll*
um viðstöddum verður þetta atvik hlát-
ursefni.
Áfram er siglt dag allan norður vötn-
in. Skipið Heinavesi I. smeygir sér
í ótal bugðum um örmjó sund, krækir
fyrir nes, fer inn í voga. Hvað eftir
annað staðnæmist það við skipastiga,
á meðan vatnsborðið er hækkað. Sums
staðar eru einmanaleg timburhús á
ströndinni og fólk úti fyrir þeim á
ferli. Annars eru skógarnir nálega tak-
markalausir. Þar sem þeir og vatna-
fletirnir mætast er víða töfrandi feg-
urð, þunglyndisleg, tregablandin. Lit-
brigðin eru nálega óteljandi, einkum
þegar kvölda tekur. Þá lygnir líka
aiveg. Skuggarnir af grenitrjánum
lengjast, teygja sig út á blikandi vatns-
flötinn' Flest ferðafólkið stendur sem
agndofa á þilfarinu við borðstokkinn,
mælir í hljóði eða alls ekki. Kunn-
ingja- og vináttubönd styrkjast við
þessa látlausu fegurð og leyndardóms-
fullu kyrrð, en einnig af því, að sam-
verustundunum er senn að verða lokið.
„Eg heyri sagt, að þú sért að þýða
William Blake“, segir Jóhannes Edfelt
við mig, sem nokkrum dögum áður
hafði trúað öðrum vini fyrir þessu of-
dirfskufulla tiltæki mínu. „Eg dáist að
þér fyrir það.“
„Þú segðir annað, ef þú sæir öll mín
^jnistök,“ svara eg.
„Hver og einn verður að takast á
hendur örðug viðfangsefni. Af þeim
vex hann, en engu öðru.“
Svo skiptumst við á nokkrum orðum
um William Butler Yeats og erum sam-
mála um ágæti hans, líkt og Blakes.
„Lestu þýzku?“ spyr Jóhannes.
„Dálítið", svara eg.
„Þekkirðu Hölderlin og Rilke?“
„Lítillega, en Hermann Hesse miklu
rneira."
',,Þú ættir að glíma við Hölderlin. Eg
held nann væri við þitt hæfi.“
Svo stingur hann upp á því, að við
skiptumst á bókum.
Þannig og því um líkt blanda ferða-
félagarnir geði saman. Og þó er víst
miklu fleira látið ósagt.
A einum viðkomustaðnum fara þau
Talliivjat og kona hans ; land. Þau hafa
Skíðastökkbraut hjá Kuopio
verið hinir skemmtilegustu ferðafélag-
ar.
Allir eru víst orðnir þreyttir, þegar
s/s Heinavesi I. leggst við bryggju í
Kuopio klukkan 10 um kvöldið. Og þó
geta fæstir stillt sig um að taka sér
skemmtigöngu í kvöldsvalanum, áður
en lagzt er til hvíldar.
Morguninn eftir voru Elster-hjónin
horfin úr hópnum, komin áleiðis til
Osló. Því miður gafst mér ekki tæki-
færi að kveðja þau, en eg fékk frá
þeim góða kveðju.
Líkt og stígandi er í vel heppnuðum
sjónleik, svo gerast atburðir ferðalags-
ins með auknum hraða, eftir því sem
á líður. Fyrir töfraáhrif frá Yrjö Soini,
sem veitir öllum örugga forsjá eins og
bezti faðir, hefur nú borgarstjórinn í
Kuopio tekið ferðafólkið að sér. Og
stigið er upp í vagn klukkan 10 árdeg-
is til að skoða bæinn. Óskiljanlega
mikil fræðsla er létin í té á þeim tæpu
tveim tímum, sem ekið er um göturnar
og numið staðar, þar sem hið merkileg-
asta ber fyrir augu í þessum 37 þúsund
ibúa bæ — eða hvað þeir eru nú marg-
ir, eg get ekki munað það með vissu.
Hitt er víst, að bærinn er í örum vexti:
Verið er að reisa íbúðarhús, spítala og
verksmiðjur. Þúsundir manna voru
fluttar úr Viborgarhéraði, þegar Rússar
fengu það, til Kuopio, eius og svo
margra annarra staða í Finnlandi. Ein
gatan heitir Svíþjóðargata, því að Sví-
ar gáfu öll hús við götuna. Álengdar
sést lítil kirkja, talin sú fegursta 1
landinu, ennfremur trjávöruverk-
smiðja, sú mesta sinnar tegundar 1
heimi. Minnisstæðastur er mér þó
kirkjugarður með hundruðum leiða her
manna, sem allir féllu í síðasta stríði.
Athuguninni lýkur með því, að skoðuð
er mikil skíðastökkbraut og gengið er
upp í háan útsýnisturn. Þaðan sést yfir
öll vötnin, sem siglt var eftir daginn
fyrir, og mörg fleiri vötn með ótal
eyjum. Þarna kemur á daginn, að Finn-
land er ekki aðeins þúsund vatna, held-
ur sextíu þúsund vatna land og land
mörg þúsund eyja og skerja.
A dagskrá ferðarinnar stendur, að
sameiginlegur hádegisverður skuli
borðaður kl. 12. Er bæjarstjórn Kuopio-
kaupstaðar veitandinn, og fer neyzla
hans fram með nokkru meiri hraða en
venja hefur verið til um aðra málsverði
í ferðinni vegna tímaskorts. En sízt eru
veitingar fábreyttari né órausnarlegri
en áður. Og þrátt fyrir nauman tíma
eru haldnar fleiri ræður við þetta tæki-
færi en nokkurt annað í ferðinni. Fyrst
sé eg á Jepsen, að hann hugsar sér til
hreyfings.
„Það er gott,“ verður mér að orði við
frú hans, sem er sessunautur minn, „þá
slepp eg.“ En fár veit, hverju fagna
skal. Jepsen, sem farast einkar vel orð
og talar m. a. um, að stjórn rithöfunda-
félagsins finnska hljóti að hafa gert
samning við stjórnarvöld veðursins,
fyrst það hafi verið svo fádæma gott
sem raun bar vitni, flytur aðeins þakk-
ir frá sér og sinni þjóð, en ekki frá
öllum gestum sameiginlega. Því næst
stendur upp Hilding östlund frá Stokk-
hólmi fyrir hönd Svía, mælskur og
skemmtinn, því að hann er hrókur alls
fagnaðar. Þá má ekki hlutur Norð-
manna eftir liggja, hugsar víst Odd
Bang Hansen frá Osló, maður, sem eng-
an hefur þreytt með ræðuhöldum
fremur en Östlund, en verið því gam-
ansamari í sinn hóp. Kímnidrættirnir
við augun eru horfnir, svo mjög er nú
Oddi alvara í sínum hlýlegu þakkar-
orðum. Þá stendur Solveig von
Schoultz upp fyrir hönd Finnlands
Svenska Författareförening og heldur
skörulega ræðu. Svo rís eg úr sæti
mínu, minnist á það, er eg, barnið,
var sendur á bæi, áminntur um að
þakka fyrir góðgerðir, sem eg fengi,
en svo feimmn ,a3 eg þagði og leit