Lesbók Morgunblaðsins - 18.04.1948, Blaðsíða 16

{,220
LESBÖK morgunblaðsins
ljósm. mbl: ól. k. magnússdn.
Útsýn frá Akureyrarkirkju yfir Grófina, Pollinn og Oddeyri. Vaðlaheiði í nak-
sýn. Fremst á myndinni sjest á stigann mikla, sem nær frá jafnsljettu upp á há-
melinn þar sem kirkjan stendur.
ÞORLÁKURJÓNSSCN
hjet maður 03 var skipstjóri á „fiski-
jal.t" hjer syðra, „reglu- og atgjarvis-
maður og hvers manns hugíjúíi", 36
ára að aldri. Hinn 1S. nóvernber 1855
var hann við annan mann að flytja
sjóveg úr Hafnarfirði ýmsan flutning
er sjera Snorri Norðfjörð 1 Sviðholti
átti. Lentu þeir á Álftanesi. Þeir fóru
báðir út í lendingu, sinn hvoru megin
bátsins og teygðu sig með fæturna á
fjörusteina til þess að vaða ekki. Jafn-
framt seildist Þorlákur með annari
hendi til byssu, sem var í bátnum, tók
um hlaupið og ætlaði að draga hana
að sjer. En lásinn hefur þá komið við,
því að skot hljóp úr byssunni. Sjera
Snorri sá manninn standa eftir sem áð-
ur og spurði: „Meiddirðu þig ekki?
Kom ekki skotið í þig?“ — „Ekki nema
í gegn um mig“, svaraði Þorlákur og
stóð þá enn og studdi bátinn. En í
sömu svipan tók hann að riða á fót-
unum. Þá voru menn komnir að og
báru hann heim, en Þorlákur lifði að
eins tæpa eykt eftir það. Skotið hafði
komið í brjóstið vinstra megin, rjett
ofan við hjartað, en ekki farið út um
bakið.
V - t—>—r*':"'-"7Tr:rr
VANSKÁPNINGUR
Fyrir tæpum hundrað árum bar kýr
í Narfakoti syðra 4 vikur fyrir talið
og eignaðist mjög vandskapaðan kálf.
Höfuðið var fjarska digurt, líkast sels-
haus og stinnir kampar fram úr grön-
unum; hálsinn mikið stuttur; belgurinn
sömuleiðis fjarska digur; fæturnir
stuttir og á öðrum atturfætinum voru
tvenn liðamótin um hnjeð og svaraði
þumlungi í milli. Rófan stóð upp úr bak
inu, hjer um 5 þumlungum ofar en
vanalegt er, var hún 9 þumlungar, íík-
ust sem á rottu, með hörðum smákört-
um út úr; allur var haus og búkur hár-
laus nema eyrun að innanverðu og lít-
ill bugur fyrir ofan klaufirnar, en þær
voru miklu líkari sauðarklaufum en
kálfs. Skinnið var þunnt, en holdið var
líkast hildum eða soðhlaupi. Innýflin
fyrir framan þind voru öll með venju-
legu sköpulagi, en lifrin var fjarska
stór og nýrun óvanalega lítil, og utan
um þau var harður mór, hvítur, hálfur
fjórðungur að vigt og voru % hans að
vigt utan um hægra nýrað. — (Eftir
skýrslu Jóns skipstjóra Norðfjörðs, sem
skoðaði skepnu þessa ásamt 2 mönn-
um öðrum).
STURLA SIGHVATSSON
var ekki heima þegar Vatnsfirðingar
komu til Sauðafells, drápu og særðu
heimafólk, bæði konur og karla, og
rændu öllu er hönd á festi, svo sagt er
að „þeirVa híbýla væri mestur munur,
hversu gnógleg voru og góð fyrir klæða
sakir cg annars, áður þeir komu um
nóttina, og hversu órækileg og fátæk
voru, er þeir fóru á brott“. Sturla var
að Reykjum í Hrútafirði og voru send-
ir menn að segja honum tíðindin. „Þá
var Sturla í laugu, er þeir sögðu hon-
um tíðindin. Sturla spurði hvort þeir
gerðu ekki Solveigu; þeir sögðu hana
heila. Síðan spurði hann einkis“.
SÍRA NARFI GUÐMUNDSSON
var prestur í Berufirð^654—57. —
Þaðan sigldi hann til útlaSra og dvald-
ist þar í 14 ár við ýmiskonar nám:
heimspeki, náttúrufræði og læknis-
fræði, að því er talið er. Þegar hann
kom heim aftur, gerðist hann prestur
að Möðrudal á Fjalli og stundaði jafn-
framt lækningar. Hann safnaði grösum
og steinum, en það safn er týnt fyrir
löngu. — Þessi vísindamaður flosnaði
þarna upp. Hann var mjög frjálslynd-
ur, og er til marks um það, að einu sinni
er hann átti að ferma börn, sagði hann:
„Sum ykkar vita mikið, önnur nokkuð,
en sum ekkert. Jeg læt það jafna sig
og fermi ykkur öll“.
SKORIÐ OFAN ÚR
Á Gvendarstöðum í Skagafirði bjó
eitt sinn kona er Málmfríður hjet. Hún
átti í illdeilum við Jón sterka á Hryggj-
um í Göngustöðum. Deildi hún eitt sinn
svo hart á Jón, „að hann tók það ráð
að rista ofan úr henni, sem kallað var.
Var trúað, að með því móti mætti slæva
skapvarga. Átti að rista með beittum
knífi ofan úr hálsmáli baka til og ofan
fyrir pilshöldin, svo klæðin felli utan
af þeim, en svo alleina átti að snerta
likama þeirra beran, að rauð rák mátti
sjást eftir hnífsbakkann. Sagt er að
Malmfríður skánaði við þetta (Gísli
Konr.).
HEYKJA
„Það er heykja í honum“, sagði
Indriði gamli Indriðason á Skarði við
mig, er við ræddum um veðurútlit. —
Hann átti við að bera mundi til beggja
vona um þurkinn. Þetta nafn á veður-
fari hefi jeg hvergi heyrt annars stað-
ar, og ekki er það í orðabók Sigfúsar
Blöndals (Á,Ó.).