Vísbending - 18.12.1998, Blaðsíða 30

sem stjórnmálaflokk-
ar eru.
Ekki er úr vegi að
velta einnig fyrir sér
fjölda þingmanna. I
dag eru þeir 63. Þar
af eru 10 ráðherrar en
þátttaka þeirra í störf-
um Alþingis er með
töluvert öðrum hætti
en annarra þing-
manna. Þeir hafa á
bak við sig her manna
sem vinna ýmsa
vinnu, bæði vegna
þeirrar framkvæmda-
stjórnar sem þeir
sinna og ekki síður við undirbúning
lagafrumvarpa. Forseti Alþingis dæm-
ir sig úr leik sem þátttakandi í þing-
störfum. Hans hlutverk er fundar-
stjórn, bæði með dómgæslu og fram-
kvæmd. Eðlilegra væri að fundarstjórn
væri í höndum atvinnumanns sem
væri starfsmaður. Ef þingmenn vildu
raða upp málum með einhverjum hætti
þá kæmu þeir sér saman um slíka
röðun og fundarstjórinn færi þá eftir
slíku. A Alþingi sitja nokkrir þing-
menn sem ekki sjást. Þeir tala sjaldan,
flytja sjaldan mál og eru þar að auki
ekki áberandi í fjölmiðlum. Vera þess-
ara „draugaþingmanna“ að nokkru til-
komin vegna of mikils fjölda alþing-
ismanna. Myndin hér á síðunni sýnir
ræðutíma og fjölda mála sem einstakir
alþingismenn hafa komið að (nöfnum
er sleppt svo og ráðherrum). Nokkur
fylgni er milli fjölda stunda sem þing-
menn flytja ræður og fjölda mála sem
þeir leggja fram. (Könnunin var gerð
20. nóvember og náði til upphafs kjör-
tímabilsins. Myndin sýnir hlutfall af
heildar: ræðutíma, fjölda A-mála og B-
mála.) Með því að fækka alþingismönn-
um fækkaði lítt virkum þingmönnum
hlutfallslega auk þess sem þeir gætu
síður týnst í fjöldanum og einnig yrði
auðveldara er fyrir almenning að fylgj-
ast með störfum þingsins.
Launamál þingmanna hafa einnig
verið til umræðu.
Laun þeirra eru allt
of lág. Þau mætti
stórhækka til að
laða að fólk. Það
mætti einnig hugs-
anlega tengja þau
árangri, t.d. gætu
þau verið hlutfall af
landsframleiðslu
eða afkomu ríkis-
sjóðs. Eðlilegt er að
þingmenn séu ekki
í öðrum störfum og
einnig gæti komið
til greina að tak-
rnarka setu þeirra í
stjórnum og nefndum utan þings.
Stjórnlagaþing?
Núverandi stjórnskipun er of laus
í rásinni til að fullnægja nútíma-
viðhorfum um það hvernig stjórnun og
ábyrgð fer saman. Ábyrgðarsvið er of
óljóst og í fæstum tilvikum þurfa
menn að sæta afleiðingum gjörða
sinna. Það virðist fullreynt að Alþingi
geti endurskoðað stjórnarskrána en
unnið hefur verið að því um áratuga-
skeið. Það hlýtur því að vera tímabært
að íhuga það í fullri alvöru að velja
stjórnlagaþing sem hefði það hlutverk
að endurskoða stjórnarskrána.
30