Morgunblaðið - 31.12.1999, Síða 60

60 FÖSTUDAGUR 31. DESEMBER 1999
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
Hvers virði er meimtun,
þekking og reynsla?
Menn eru vart
komnir í ræðustól við
útskriftir skóla er þeir
þruma yfir stúdentum,
að menntun sé horn-
steinn þjóðfélagsins.
Að mennt sé máttur og
þjóðfélag framtíðarinn-
ar byggist á þekkingu.
Að tími sé kominn til að
afla sér reynslu og
þekkingar úti í atvinnu-
lífinu, svo land og þjóð
blómstri um aldur og
ævi. Að fara til útlanda
og dreypa á visku-
brunni erlendra há-
skóla (jú og sjálfsagt
einhverjum miði í leið-
inni), og koma svo heim aftur barma-
fullur af visku. Að Island þurfi
menntað fólk. Þetta hljómar vel á
sólríkum vordegi, en á köldum des-
emberdegi er staðreyndin önnur.
Eða er þetta kannski bara enn eitt
útvarpsleikritið, þar sem gleymst
hefur að láta vita að aðeins sé um
leikrit að ræða en ekki raunveru-
leika?
, Það hefur oftar vakið undiun og
hneykslan en kæti að fá fréttir af ís-
lensku þjóðlífi. Oft erum við í vafa
um hvort um raunveruleika sé að
ræða, sérstaklega þegar stjórnmál
og bankamál eru til umræðu. Hér
minnir fréttaflutningur meira á um-
fjöllun um súrrealískan farsa sem
settur er upp á fjölum áhugamanna-
leikhúss. Eftir að hafa búið og starf-
að í Danmörku rúmlega fjórða part
ævinnar, finnst okkur við hafa
kynnst þarlendu stjórnmálalífi nokk-
uð vel. Það er margt sem skilur ís-
-Sensk og dönsk stjórnmál að, en í
þessum farsa er það einkum tvennt.
Hið fyrra er hvað stjórnmálamenn
geta leyft sér fyrir opnum tjöldum á
sviði stjórnmálanna, hið seinna er
hlutverk fjölmiðla í að koma boð-
skapnum áleiðis til „almennings".
Það er erfitt að kyngja nýjustu frétt-
unum um væntanlega ráðningu nýs
seðlabankastjóra. Þær vekja margar
spurningar. Ef hið opinbera, þ.m.t.
stjórnmálamenn, eru bæði verklegur
og siðferðislegur viti samfélagsins,
þá eru það vægast sagt hjákátleg
ljósmerki sem þaðan hafa komið
undanfarna mánuði. Það er eitthvað
hér, sem ekki passar alveg við orð
skólameistarans. Koma heim til ís-
Jands aftur eftir nám og störf erlend-
is hvað... og fá vinnu hvar...? Okkur
er ljóst, að eftir að hafa hlýtt á þessa
annars ágætu ræðu, þá hafa okkur
orðið á tvenn stór mistök í lífinu: við
höfum ekki flokksskírteini í Fram-
sóknarflokknum eða öðrum flokki
upp á vasann, og við álpuðumst til að
fórna öllu okkar fé og meiru til í
menntun erlendis. Ef marka má
háttsemi við ráðninguna, þá getum
Árni
Halldórsson
Þorsteinn Tryggvi
Másson
við ómögulega séð hvernig við eigum
að eygja möguleika á vinnu hér
heima hjá hinu opinbera. Eða jafnvel
að finna hvöt hjá okkur til að flytja
aftur heim og starfa inni í svona leik-
mynd. Við getum ekki afmenntað
okkur en í dag ættum við kannski að
getað bjargað eigin skinni og sótt um
inngöngu í Framsóknarflokkinn.
Margir fíflaðir
Ef fer sem horfir, þá er ráðningin
hrein og bein vanvirðing við marga
þá er sóttu um stöðuna. Flestir hafa
sérfræðimenntun og starfsreynslu
frá útlöndum og hafa jafnvel starfað
á þessum vettvangi mun lengur en
krónprinsinn sjálfur, Finnur Ing-
ólfsson. Er menntun þeirra, reynsla
og persónuleg tengsl við innlenda
sem og erlenda samstarfsmenn og
sérfræðinga einskis virði? Er sami
háttur hafður á annars staðar í ríkis-
geiranum? Er þorandi að sækja um
stöðu hjá hinu opinbera, og eiga á
hættu að vera gerður að athlægi op-
inberlega? Hvaða mælistikur aðrar
en hið pólitíska nef notar bankaráð
við ráðninguna? Hvaða hæfileika
hefur Finnur Ingólfsson umfram
hina? Stórt er spurt, en fátt um svör.
Ætli við viljum nokkuð vita svörin,
eða er eitthvert svar til í þessu leik-
húsi fáránleikans? Það er enginn vafi
á því að íslenskir námsmenn munu
flykkjast heim til Islands áður en
námi lýkur, skrá sig í Framsóknar-
flokkinn, og finna sér stöðu í hirðinni
fremur en að tileinka sér hlutleysi
fræðimannsins og brúka gagnrýna
hugsun í starfi og leik. Fjarlægðin
hefur lengi gert fjöllin blá, en í dag
eru þau græn.
Gagnrýni fjölmiðla
Islenskir fjölmiðlar leika eitt af
aðalhlutverkum í þessum farsa. Það
var til að mynda grátlegt að sjá hve
veiklega RUV og Stöð 2 gengu til
verks í kvöldfréttum sínum hinn
27.12. sl. Þar höfðu bæði Halldór Ás-
grímsson og Finnur Ingólfsson grá-
upplagt tækifæri til að afsaka sig
Stöðuveitingar
Það er erfitt, segja Árni
Halldórsson og Þor-
steinn Tryggvi Másson,
að kyngja nýjustu frétt-
unum um væntanlega
ráðningu nýs
seðlabankastj óra.
fremur en að leggja fram rök, sem
skýrt gætu ráðninguna. Ekki var
annað að sjá, en að spurningar
fréttamanna hafi verið vita bitlausar.
Fjölmiðlar voru uppteknir af að end-
urtaka orð stjórnmálaforystunnar
og alhæfa, að Finnur Ingólfsson væri
óumflýjanlega krónprins Kalkofns-
vegar 1. Kristalskúlan hefur verið
ansi tær hjá fréttastofum landsins
þetta kvöld. Enginn fjölmiðill þorði
. að taka af skarið strax og gagmýna
þessa stjórnarhætti. Þykja þetta
eðlileg vinnubrögð? Er gagnrýn
hugsun og fréttaflutningur eitthvað
sem heyrir sögunni til? Hafa
fjölmiðlar tekið að sér tilkynninga-
skyldu fyrir stjórnmálamenn? Þess-
um háu herrum er heimilt að predika
pólitísk fagnaðarerindi sín á öldum
ljósvakans, hampa flokkssystkinum
sínum og dásama mannkosti þeirra
án þess að færa rök fyrir máli sínu.
Pólitískir
handlangarar
Ýmsir aðilar líta á þessar hróker-
ingar sem uppgjöf Finns Ingólfsson-
Moon-hreyfíngin
og Heimsfriðarsam
band fjölskyldna
HIÐ gífurlega fjármagnsveldi
Moons hefur tekið gríðarlegum
stakkaskiptum. Moon fékk fólk til að
gefa þúsundir dollara til kaupa á búg-
arði í Texas, hann var síðan keyptur á
8,1 milljón dollara. Síðan kom það á
daginn að menn áttuðu sig á því að
hann hafði aldrei verið notaður til
þess að rækta mat eða eitthvað mat-
arkyns en Moon hafði reyndar sagt
margsinnis að tilgangurinn væri að
rækta mat til vanþróaðra þjóða.
Fyrii-tæki í eigu Moons að nafni
Han Corp. keypti búgarðinn, en
menn vissu ekkert um það fyrr en
seint og um síðir og kom þá í ljós að
þessi fjársöfnun er menn gáfu til
hafði hvergi verið skráð hvorki hjá
Han Corp.-hreyfingunni eða hjá yfir-
völdum í Bandaríkjunum. Han Corp.
seldi síðan búgarðinn á 6,5 miljónir
dollara, en þeir sem gáfu í þessa söfn-
Kæru Kanarífarar!
Óskum ykkur gleðilegs nýs árs
og þökkum fyrir viðskiptin
Íý á liðnum árum.
Foto Harry & Foto John

Bjarni Valtýsson
læknir
heSur opnað sto£u
í Læknastöðinni, ÁlStamýri 5
Tímapantanlr i sima 520 0X00.
Sérgrein: Svæfingar og deyfíngar.
un fengu ekkert greitt til
baka. Ekki ein einasta
kartafla eða neinar af-
urðir voru ræktaðar á
þessum búgarði. Þann
tíma sem Texas búgarð-
urinn var í eigu Han
Corp. notaði Moon hann
sem sumarbústað fyrir
sjg og fjölskyldu sína.
Utgerðin og fiskvinnsla
hreyfingarinnar voru að
sjálfsögðu byggðar upp
á þeim áróðri að gefa
fisk til vanþróaðra þjóða
og til er fjöldinn allur af
tilvitnunum til merkis
um það, en öll þau tutt-
ugu og fimm ár frá því að
starfsemin byrjaði hafa ekki verið
gefin meira en 13 tonn af manneldis-
fóðri til vanþróaðra þjóða. Þessar
upplýsingar eni hafðar eftir skrifleg-
um heimildum sem fengust írá þeim
sjálfum, allar fiskafurðú vora seldar
til hótela og veitingastaða. Menn
segja að þessi tilteknu 13 tonn hafi
verið notuð í auglýsingaherferð íyrir
Moon. Jung-Ju friðargarðurinn í N-
Kóreu er eitt dæmið í viðbót, en þar
voru menn beðnir um að gefa stórar
fjárupphæðir í friðargarðinn, þessi
garður hefur aldrei verið byggður.
Ekki hefur verið hægt að fá neinar
upplýsingar eða myndir af garðinum.
Fjármál hreyfmgarinnar
Dagblaðið Washington Times hef-
ur tapað árlega sem svarar 35 millj-
ónum dollara frá árinu 1982 eða alls
um 800 milljónum dollara.
Er það tók til starfa tapaði það 150
milljónum dollara á fyrstu tveimur
og hálfa árinu. Insight Magazine hef-
ur tapað 30 milljónum dollara árlega
allt frá árinu 1985. Dagblaðið Segye
Ilbo hefur árlega tapað sem svai-ar
50 milljónum dollara, auk þess sem
viðskipti Moons í Kóreu sýna um 40
milljóna dollara tap á hverju ári.
Nostalgia Network kapalkerfið hefur
tapað meira en 11 milljónum dollara
á hveiju ári. Síðan skuldar hreyfing-
in lán upp á 60 milljónir dollara vegna
Þorsteinn Sch.
Thorsteinsson
yfirtöku á háskólanum
í Bridgeport í Banda-
ríkjunum. Fyrirtæki
Moons í ginseng og
bílaiðnaðinum í Kóreu
eru í tveggja milljarða
dollara skuld og auk
þess eru mörg fyrir-
tækja hans gjaldþrota.
Bílafyrirtækið Panda
Motors í Kína er farið
á hausinn. Mikið af
þeim fjárhagsstuðn-
ingi er Moon hafði í
Japan og Kóreu er
ekki til staðar lengur.
Samkvæmt fréttum
frá Saeilo Inc. skilaði
byssufýrii’tækið Kahr
Arms í Bandaríkjunum hagnaði, en
Moon veitti alls 5 milljónir dollara til
fyrirtækisins ekki alls fyrir löngu.
Allar þessar tölulegu upplýsingar
hér eru hafðar eftir skattayfirvöldum
er Washington Post lét gera eða bað
um úttekt á og hafa verið birtar í
blöðum og á Netinu.
Þess skal getið hér að þær byssur
sem fyrirtækið framleiðir hafa aldrei
verið auglýstar í blöðum Heimsfrið-
arsambands fjölskyldna, kvenna eða
undir öðrum nöfnum hreyfingarinn-
ar, og forráðamenn vildu og vilja ekki
veita meðlimum neinar upplýsingar.
Öll fjármál hreyfingarinnar er farið
með eins og um hernaðarleyndarmál
væri að ræða. Nú vill sonur Moons að
nafni Kook Jin Nim, er stjórnar Kahr
Arms, skrá öll arðbær fyrirtæki
hreyfingarinnar alfarið á fjölskyldu
Moons. Það virtist ekki vera nóg fyr-
ir börnin hans Moons að vera í vel
launuðum störfum heldur fá þau
aukalega greiðslui- hér og þar, meðal
annars fær hvert barna þeirra hjóna
um 84 þúsund dollara á hverju ári.
Ekki er hægt að fullyrða um hvort að
Sammy Park og Woo, fái þessar ár-
legu greiðslur, en talið er að Moon
greiði ekki eins háar upphæðir með
þeim börnum sem fædd eru utan
hjónabands. Til að halda öllum þess-
um illa reknu fjTÍrtækjum gangandi
ásamt og allri fjölskyldunni hefur
ar í hinum ýmsu málum sem prýtt
hafa síður og skjái fjölmiðla að und-
anförnu.
Uppgjöf eður ei, vinnubrögðin eru
samt sem áður hjákátleg, og lýsa
vanvirðingu á menntun og þekkingu.
Og hvað segir þetta um hlutverk
Seðlabanka Islands? Er það fagleg
ráðgjöf fyrir ríkisstjórnina eins og
lög gera ráð fyrir, eða hýsir hann í
dag aðeins pólitíska handlangara
ríkisstjórnarinnar, hverrar skoðanir
hugsanlega gætu byggst á - ekki að-
eins faglegum (lesist sem hagfræði-
legum) röksemdum - heldur einnig
pólitískum hagsmunum. Það er illt í
efni þegar bankinn er notaður sem
einskonar „félagsmálastofnun" fyrir
íslenska stjórnmálamenn.
Ráðningin er bankanum ekki til
framdráttar á neinn hátt, þvert á
móti rýrir hún orðstír hans og allra
þeirra er þar koma nálægt. Ekki
bætir svo úr skák að hæstvirtur for-
sætisráðherra vill setja þessa raun-
veruleikafiiru í lög.
Maður fer ósjálfrátt að velta því
fyrir sér hvaða sjúkdómur herjar á
þjóðfélag, sem ber sjúkdómsein-
kenni sem þessi. Ætli skáldskapur
Georg Orwells sé orðinn að veruleika
á Islandi: öll dýr eru jöfn hér í landi,
en sum dýr virðast vera jafnari en
önnur?
Arni Halldórsson errekstrar-
hagfræðingur og stundar doktors-
nám við Viðskiptaháskólann íKaup-
mannahöfn.
Þorsteinn Tryggvi Másson stundar
meistaranám ísagnfræði og heim-
speki við Hróarskelduháskóla.
Moon
Margír hafa grunsemdir
um, segir Þorsteinn
Sch. Thorsteinsson, að
tilgangurinn sé annar
en verið er að segja.
Moon notast við fjáröflunarmeðlimi
hreyfingarinnar, en meðlimirnir út
um allan heim hafa þurft að selja alls-
kyns muni eins og t.d myndir, blóm
og leikföng.
Einn fyrrverandi æðsti yfinnaður
hreyfingaiinnar Soejima í Japan seg-
ir, við höfum þurft að ná fleiri millj-
óna dollara hagnaði á mánuði til að
geta flutt til Bandaríkjanna. Allt að
því 20 þúsund mál eru komin upp
gegn hreyfingunni varðandi sölu á
alls kyns munum, þar sem munirnir
hafa verið seldir á allt að því áttföldu
verði. Salan fer þannig fram að með-
limir ganga milli húsa og selja við
dyrnar. Þá hefur Moon tekið upp á
aflátssölu, en hún er nýlega hafin hjá
Sameiningarkirkjunni eða Heims-
friðarsambandi fjölskyldna, en það
er hið nýja nafn sem hreyfingin er
farin að nota. Þá kostar að endur-
reisa sjö ættliði í karllegg um 700
dollara og fyrir báða sjö karl- og
kvenættliðina 1400 dollara og þannig
koll af kolli.
Allt er þetta gert til að borga fyrir
kirkju sem verið er að reisa í S-Kór-
eu og til þess að ættliðirnir komist til
himna segja forráðamenn Moons.
Margii1 hafa grunsemdir um að til-
gangurinn sé annar en verið er að
segja. Forráðamenn hreyfingarinnar
vilja ekki kalla þetta aflátssölu, en
hafa einhverja undarlega skýringu á
þessum kostnaði, er ég treysti mér
ekki til að túlka eða hafa eftir þeim.
Þannig að ég bið fólk um að hafa
samband við Einar Ingva, aðstoðar-
leiðtoga Heimsfriðarsambands fjöl-
skyldna á íslandi, ef menn hafa ein-
hverjar spurningar í þessu sam-
bandi. Þess skal getið hér til
leiðréttingar, að Einar hefur skrifað
gegn hreyfingunni í Morgunblaðinu
ekki alls fyrir löngu eða fyrir einu ári,
en er nú kominn í hreyfinguna aftur
og getur svarað spurningum er menn
hafa varðandi þetta mál.
Höfundur er formaður sam-
starfsnefndar trúfélaga fyrir
heimsfriði.