Morgunblaðið - 12.02.1993, Blaðsíða 10

. MQtíGUMBÍAÐIÐ FÖSTÚDAG'L’Ii 12: PEfiRÚAR 1993
m
Ingibjörg Guðjónsdóttir Jónas Ingimundarson
Söngtónleikar á
Sauðárkróki
INGIBJÖRG Guðjónsdóttir og Jónas Ingimundarson halda tónleika
í Tónlistarskólanum á Sauðárkróki laugardaginn 13. febrúar kl.
16.00. Á efnisskrá eru m.a. sönglög og aríur eftir Karl O. Runólfs-
son, Eyþór Stefánsson, W.A. Mozart, L. Bernstein, J. Turina og
G. Puccini. Tónleikarnir eru haldnir á vegum Tónlistarskólans á
Sauðárkróki.
Ingibjörg Guðjónsdóttir lauk burt-
fararprófi frá Tónlistarskóla Garða-
bæjar vorið 1986, sigraði 19 ára
gömul í söngkeppni Sjónvarpsins og
tók þátt í alþjóðlegri keppni ungra
söngvara í Cardiff í Wales 1985. Hún
stundaði framhaldsnám í Bandaríkj-
unum. í september nk. mun Ingi-
björg verða fulltrúi íslands í keppni
ungra norrænna einleikara og söngv-
ara, sem fram fer í Stokkhólmi.
Jónas Ingimundarson stundaði
nám við Tónlistarskólann í Reykjavík
og framhaldsnám við Tónlistarhá-
skólann í Vínarborg. Jónas hefur
starfað mikið með ýmsum söngvur-
um og hijóðfæraleikurum. Þá hefur
hann spilað með Sinfóníuhljómsveit
íslands og haldið einleikstónleika
bæði hér heima og erlendis.
Bróðir minn Ljóns-
hjarta í Hveragerði
LEIKFÉLAG Hveragerðis frumsýnir leikgerð af sögu Astrid Lind-
gren um Bróðir minn Ljónshjarta í kvöld, föstudaginn 12. febr-
úar, kl. 21.00 í Grunnskóla Hveragerðis. Guðjón Sigvaldason leik-
stýrir verkinu og færir það í leikræna búning með hliðsjón af
sænskri leikgerð sögunnar, og er þetta frumflutningur hér á iandi.
Anna Jórunn Stefánsdóttir þýddi sænsku leikgerðina yfir á íslensku.
Bróðir minn Ljónshjarta segir frá Þyrnirósardals í ánauð. Þetta er ein
ævintýrum bræðranna Karls, sem
Höskuldur Eiríksson leikur, og Jón-
atans Ljónshjarta, sem Rósants Guð-
mundsson leikur, í ævintýralandinu
Nangíala á bak við fjöll fornaldar-
fjallanna. Þar beijast þeir við Þengil
hinn illa, sem hneppt hefur íbúa
þekktasta saga sænsku skáldkon-
unnar Astrid Lindgren.
AIis taka á milli 35-40 manns
þátt í sýningunni með einum eða
öðrum hætti, en Ieikarar eru 19 tals-
ins. Önnur sýning er áætluð sunnu-
daginn 14. febrúar kl. 13.30.
Bandarísk-íslenska myndin Einiberjatréð frumsýnd
Var ein af uppáhalds-
sögum mínum í æsku
- segir Nietzchka Keene leiksljóri myndarinnar
Bandarísk-íslensk samvinna
TVÆR af aðstandendum myndarinnar, þær Ingunn Ásdísardóttir
s'era var framkvæmdastjóri Einiberjatrésins og Ieiksljórinn
Nietzchka Keene sem jafnframt samdi handrit myndarinnar.
BANDARÍSK-íslenska
kvikmyndin Einiberjatréð,
The Juniper Tree, var
frumsýnd í Háskólabíó
síðastliðið fimmtudags-
kvöld en ipynd þessi hefur
víða hlotið lofsamleg um-
mæli í fjölmiðlum. Leik-
stjóri myndarinnar
Nietzchka Keene er stödd
hérlendis í tengslum við
frumsýninguna. Myndin er
tekin hérlendis og allir
leikarar í henni eru ís-
lenskir.
Myndin gerist á tímum galdra-
fárs á síðmiðöldum á íslandi og
er útfærsla á kunnu ævintýri
Grimmsbræðra með sama nafni,
sem Keene segir að hafi verið í
uppáhaldi hjá sér frá æsku.
Myndin fjallar um systur tvær
sem neyðast til að yfirgefa heim-
ili sitt eftir að móður þeirra er
ásökuð um galdra. Eldri systirin
nær sér í eignmann með göldrum
en með yngri systurinni og dótt-
ur mannsins tekst gott samband.
Nietzchka Keene lærði kvik-
myndagerð við Háskólann í Los
Angeles og vann síðan við hljóð-
setningu á kvikmyndum í HoIIy-
wood um skeið. Nú kennir hún
kvikmyndaframleiðslu við há-
skólann í Miami á Flórída. Að-
spurð um afhvetju hún ákvað
að nota eingöngu íslenska leik-
ara í myndinni segir Keene að
hún hafi alls ekki viljað hafa
bandarískan hreim á ensku þeirri
sem töluð er í myndinni. Erlend-
ur hreimur sé til að skapa ákveð-
in stíl.
Með aðalhlutverk í myndinni
fara þau Björk Guðmundsdóttir,
Bryndís Petra Bragadóttir,
Valdimar Örn Flyering og Geir-
laug Sunna Þormar. Fram-
kvæmdastjóri myndarinnar var
Ingunn Ásdísardóttir.
Einibeijatréð var sýnd á Sund-
ance kvikmyndahátíðinni fyrir
unga leikstjóra árið 1991 og í
framhaldi af því fékk hún ítar-
lega umfjöllun í tímaritinu Vari-
ety. Þar segir m.a.: „Þessi mynd
er vissulega ekki fyrir börn held-
ur er hér um listræna mynd að
ræða sem nær aðeins til menn-
ingarvita en á samt skilið at-
hygli sakir þess hversu stöðugt
og hreinskilningslega er staðið
að verki.“
Dagatal Snerru
List og hönnun
Bragi Ásgeirsson
Listrýninum hefur borist bréf
frá Snerruútgáfunni, sem virðist
sérhæfa sig í útgáfu dagatala, og
fylgdi því dagatal og myndbækl-
ingur um Isiand.
Eru menn óhressir í þeim búðum
vegna meintrar vanrækslu minnar
að skrifa ekki um öll dagatöl, sem
út eru gefín, hugnist mér að geta
eins eða tveggja. Fram kemur að
Snerruútgáfan hefur gefið út alm-
anök í 11 ár og er nú með fjögur
mismunandi landkynningardagat-
öl. Telja þeir sig vera langstærsta
útgefanda landkynningardagatala
hér á landi. Á liðnum árum hafi
dagatöl þeirra farið um allan heim
á vegum fyrirtækja og einstakl-
inga, og eru þeir í engum vafa um
að dagatölin hafi átt þátt í auknum
ferðamannastraumi til Islands. Að
Iokum vonast þeir til að sitja við
sama borð og aðrir.
Ég vil biðjast velvirðingar á því
að örstuttur pistill minn, þar sem
ég vakti athygli á hönnunarhlið
dagatala, skuli hafa valdið mis-
skilningi svo sem hér kemur fram.
Get ég einungis svarað þessu á
þann veg að mitt hlutverk við blað-
ið er ekki að rita um þessa tegund
útgáfustarfsemi, en á stundum tek
ég stikkprufu af því sem ég sé vel
(eða illa) gert í hönnunarlegu til-
liti á hinum ýmsu sviðum. Jafnvel
skrifa ég ekki um listaverkabækur
nema samkvæmt sérstakri beiðni,
nema eitthvað við hönnun þeirra
veki athygli mína og ég telji að
efni þeirra eigi brýnt erindi við
fólk.
Eina almanakið sem ég man
eftir að hafa skrifað um á undan-
fömum ámm er hin sérstæða og
fallega útgáfa AUK hf. „Af ljós-
akri“, vegna þess að þar er megin-
áherslan lögð á listrænu hliðina.
Hvergi er verið að auglýsa fyrir-
tæki og ljósmyndimar eru ekki
staðarlýsingar af landinu, heldur
einungis lögð áhersla á sérkenni í
náttúmnni og gæði ljósmyndanna.
Að ég skrifaði svo um annað
dagatal fyrir jól, var vegna þess
að ég hafði tyllt tá á bókakaup-
stefnu í Frankfurt sl. haust og sá
þar ótrúlegt úrva! iistrænna daga-
tala, þar sem menn ganga út frá
skyldum hugsunarhætti. Dagatöl-
in vom ekki aðeins af listaverkum,
gömlum sem nýjum, heldur einnig
af landslagi, húsum, blómum og
eiginlega öllu því sem auganu er
hátíð.
Hef ég aldrei séð jafnmikið úr-
val vel hannaðra og yndisfagurra
dagatala og langaði að gera hér
nokkum samanburð við íslenzka
útgáfu, sem mér fannst henni ekki
nægilega hagstæður.
En vel á minnst, þá er hugsunar-
hátturinn að baki nokkuð ólíkur,
að ekki sé meira sagt, því að eitt
er að gefa út dagatöl til að senda
viðskiptavinum sínum líkt og stór-
fyrirtæki gera, svo sem Eimskip
og Kassagerðin, en annað að gefa
út listræn dagatöl til sölu á frjáls-
um markaði.
Dagatöl þessara tveggja fyrir-
tækja em yfirleitt prýdd mjög góð-
um ljósmyndum af landinu og eiga
þau hrós skilið fyrir útgáfuna og
hönnunin er einnig af góðri gráðu,
en það truflar þó nokkuð að hafa
alltaf fyrirtækjamerkin fyrir fram-
an sig líkt og stöðuga auglýsingu
um starfsemi þeirra, þótt maður
kunni að öðru leyti að vera hreyk-
inn af þeim.
Þá skal þess getið að banka-
stofnanir gefa út lítil og listræn
dagatöl handa viðskiptavinum sín-
um til að standa á borði og fylgir
þeim iðulega ýmis 'nytsamur fróð-
leikur um íslenzka þjóðhætti eða
af flóru landsins. Er ég mjög hrif-
inn af því framtaki, en hef aðeins
einu sinni vakið athygli á slíkri
útgáfu og var það vegna dagatals
Verzlunarbankans fyrir nokkrum
árum. Ekki var það í hagnaðar-
skyni, því að ég hef aldrei átt við-
skipti við þann banka og hugðist
heldur ekki gera það. Og sem bet-
ur fer var víðsýni og umburðar-
lyndi hinna bankanna meira en svo
að þeir lokuðu á mig vegna þess
að þeir töldu sig ekki sitja við sama
borð og aðrir!
Við þetta má svo bæta, að það
er trúlega fyrir fávísi mína að ég
þekki ekki útgáfustarfsemi
Snerru, og minnist þess ekki sér-
staklega að hafa rekist á dagatöl
frá fyrirtækinu, en þó er meira en
sennilegt að ég hafi séð þau á
vegg.
En vegna þess að ég er að rita
þennan pistil og hef sýnishorn út-
gáfustarfseminnar fyrir framan
mig, þá vil ég koma því á fram-
færi að ljósmyndirnar og litgrein-
ing þeirra eru í háum gæðaflokki.
En um frumleika er varla að ræða
og heildarhönnunin er of sundur-
leit, sem má náttúrlega vera vegna
þess að tilgangurinn er annar.
Að mínu mati er það meiri aug-
lýsing ef einhver útlendingur fínn-
ur hjá sér hvöt að spyrja á skrif-
stofu erlendis: „Hvaðan er þessi
yfirmáta fallega mynd á dagatal-
inu þarna á veggnum" í stað þess
að stöðugt er verið að ota því að
ókunnugum, hvaðan myndirnar
séu og hve við búum í fjarska fal-
legu landi. íslenzki fáninn til hægri
á hverri síðu er fullórólegur og lit-
urinn tekur of mikið í, sem er fag-
mál og merkir að hann sé of áber-
andi og hlutdrægur. Hér væri að
mínu mati hlutlausara tákn fánans
og alveg laust við stöngina meira
við hæfi í hönnunarlegu tilliti. Hins
vegar er maður of lengi að fínna
staðarnafnið, sem er falið með
örlitlum stöfum á grárri ræmu efst
til hægri hliðar. Algjör óþarfí er
að minna á Snerruútgáfuna og
prentverkið á hverri síðu, en þó
er það ekki beinlínis til lýta og er
frekar matsatriði. Til að aðgreina
sjálft dagatalið og Ijósmyndirnar
hefði verið skynsamlegra að hafa
auða hvíta reitinn á milli í stað
þess að hafa hann neðst. Þá hefðu
báðir þættirnir verið sjálfstæðari
og notið sín betur. Þá er rauði línu-
ramminn framan á til lýta og al-
gjörlega óþarfur.
Auglýsingabæklingurinn er
sama marki brenndur að því leyti
að of mikið af formrænum þáttum
sem grípa hver innan í annan
þrengja að ljósmyndunúm og að
auk tekur dumbrauði liturinn of
mikið í.
Sennilega skilja nú einhverjir
hvað ég er að fara og hvað mér
gengur til í skrifum mínum, og
vona ég að þær ranghugmyndir
sem fram koma í bréfí Snerruút-
gáfunnar séu þar með úr sögunni.