Morgunblaðið - 30.09.1983, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 30. SEPTEMBER 1983
41
þjóölegu meistararnir Helgi Ólafs-
son, Jón L. Árnason og Margeir
Pétursson. Þá hefur Sigurlaug
Friöþjófsdóttir, sem er í kvenna-
landsliöinu, nýlega gengiö til liös
viö skólann og mun hún sjá um
nemendaskrána og auk þess aö-
stoöa viö kennsluna.
Nemendur á aldr-
inum 5—70 ára
Þátttakan á tveimur fyrstu nám-
skeiöunum var mjög góö og er tala
nemenda nú komin talsvert á
þriöja hundraö. Nemendur hafa
verið á öllum aldri, allt frá fimm ára
til sjötugs, en engar kröfur eru
geröar til þeirra sem innritast
nema þær aö þeir hafi áhuga,
kunni mannganginn, auk þess sem
lestrarkunnátta er æskileg, en þó
ekki skilyröi, hjá þeim allra yngstu.
Yngsta kynslóöin hefur bezt
kunnaö aö meta stofnun skólans
og má ætla aö u.þ.b. 60% nem-
enda hafi verið þrettán ára og
yngri. Þaö kom okkur kennurunum
nokkuö á óvart aö í hópum fullorö-
inna voru ekki sérlega margir af
þeim sem stunda skákæfingar tafl-
félaganna reglulega, en aftur á
móti margir áhugasamir nemendur
sem þó höföu aldrei tekiö þátt í
keppni og vart stigiö fæti inn fyrir
dyr í nokkru taflfélagi.
Kannski eru margir meistara-
fiokksmenn ekki á því aö viöur-
kenna aö þeir þurfi á tilsögn aö
halda, en staöreyndin er hins veg-
ar sú aö skákmenn á bilinu
1800—2300 Elo-stig eiga sízt
minna erindi í skólann en aörir. I
beztu hópunum er t.d. lagzt djúpt í
ákveönar byrjanir og algeng enda-
töfl rannsökuö, en þaö er einmitt f
byrjunum og endatöflum sem
skórinn kreppir hjá mörgum ís-
lenzkum skákmönnum.
Kennararnir lœra líka
Þaö getur verlö þreytandi aö
hamra á grundvallarreglum skák-
listarinnar í tíma og ótíma viö nem-
endur sína, en góö vísa er sjaldan
of oft kveöin. Árangur fslenzka
landsliösins 26 ára og yngri í Chic-
ago um daginn og yfirburöasigur
Hvassaleltisskólans á Noröur-
landamóti grunnskóla benda
a.m.k. til þess aö bæöi kennarar
og nemendur hafi lært sína lexíu.
Auk þess eru stundum geröar
óvæntar og skemmtilegar upp-
götvanir. Undirritaöur var t.d. eitt
sinn aö kenna flokki þeirra sem
lengst eru komnir á aldrinum
10—13 ára og var að sýna þeim
drekaafbrigöiö í Sikileyjarvörn
þegar eftirfarandi skák bar á
góma.
Gausdal 1983:
Hvítt: Guöm. Sigurjónsson
Svart: Kudrin (Bandaríkjunum)
Sikileyjarvörn, drekaafbr.
1. e4 — c5, 2. Rf3 — d6, 3. d4 —
cxd4, 4. Rxd4 — Rf6, 5. Rc3 — g6,
6. Be3 — Bg7, 7. f3 — Rc6, 8. Dd2
— 0-0, 9. 0-0-0 — d5, 10. cxd5 —
Rxd5,11. Rxc6 — Bxc6,12. Bd4 —
e5,13. Bc5 — Be6,14. Re4 — Hb8,
15. Bc4 — Kh8, 16. h4 — »5, 17.
Rg5 — Bg8, 18. h5! — Bf6, 19.
Rxh7! — Kxh7, 20. hxg6+ — Kxg6,
21. Dh6+ — KI7, 22. Hh5 — Dd7,
23. Hxf5 — Dxf5, 24. Hxd5 —
Df4+I, 25. Hd2+ — Dxc4, 26. Hd7+
— Ke8, 27. Dxf8+ — Kd7, 28. Dd6+
— Ke8, 29. Df8+. Jafntefli.
Alveg grunlaus lagöi ég stööuna
á stööumyndinni fyrir nemendur
og baö þá aö stinga upp á leikjum.
Ekki vildu þeir fara sömu leiö og
Guömundur en stungu upp á 23.
Hxd5!i
Þegar viö köfuöum síöan til
botns f stööunni komumst viö aö
þeirri niöurstööu aö þarna heföi
hvitur misst af vinningnum f skák-
inni. Helstu afbrigðin eru:
1) 23. Hxd5N — cxd5, 24. Hxf5!
— Dxf5, 25. Bxd5+ — Ke8, 26.
Dxf8+ — Kd7, 27. Dxb8 — Bxd5,
28. Dd6+ og vinnur auöveldlega.
2) 23. Hxd5H — cxd5, 24. Hxf5!
— Ke6, 25. Hxe5+! — Kxe5, 26.
De3+ — Kf5, 27. Bd3 mát.
Um svipað leyti fann Guömund-
ur sjálfur þessa laglegu vinnings-
leiö, svo og Svíinn Tom Wedberg,
sem birti hana í sænsku skákblaöi.
feömu og fjölþættu möguleikum til
menntunar og því samsafni at
staðreyndum, sem kennslutölvurn-
ar munu hafa upp á aö bjóöa.
Ef þessi tilhneiging nær aö
veröa sterk, kann aö veröa meö
öllu óumflýjanlegt, aö upp vaxi
kynslóö barna, sem skiptist
menntunarlega séö algjörlega í tvo
hópa: Sumum þeirra mun þá hafa
tekizt aö magna mjög upp alla
heilastarfsemi sína meö tilstyrk
þroskandi tölvufræðslu, en aörir
munu aftur á móti halda áfram aö
hjakka um í blindni og talsveröri
fáfræöi eins og veriö hefur hingaö
til.
Þetta er vandamál, sem kann aö
viröast óleysanlegt: Þaö veröa allt-
af einhverjir til aö taka tveim hönd-
um þeim gjöfum, sem þjóöfélagiö
réttir þeim, og svo aftur þeir, sem
hafna þeim, annaöhvort af fá-
kænsku eöa af hreinu og beinu
áhugaleysi. Til allrar hamingju
munu framleiöendur kennslutölva
til einkanota sjá til þess, aö sér-
hvert skolabarn fái síöar slíkt tæki
í hendur, eftir aö búiö er að ryðja
þessu nýja töfratæki braut inn j
kennslukerfiö almennt.
Til þess aö ná því marki, veröa
þeir, sem vinna aö frekari fram-
þróun einka-kennslutölvanna, að
vanda mjög ailan búnaö þeirra og
þó alveg sérstaklega forritunina,
sem boöiö er upp á, til þess aö
framleiöendurnir geti veriö alveg
öruggir um, aö notandinn, sama á
hvaöa greindar- eöa menningar-
stigi hann er, fái strax mikinn
áhuga á aö notfæra sér tölvuna
sem mest. Handa byrjendum
seinþroska nemendum eöa al-
mennt áhugalitlum veröa forrit
kennslutölvanna einkar viöráöan-
leg, full tillitssemi og sýna óend-
anlega þolinmæói, um leiö og þær
aölaga slg þeim miklu sveiflum
sem veröa á áhuga nemandans
fyrir því, sem hann er aö vinna aö,
og eins í framförum hans á þekk-
ingarsviöinu. Handa þeim börnum,
sem bæöi eru greindari og hafa
náö lengra í þekkingaröflun sinni,
veröa kennslutölvurnar kröfuharö-
ari og eftirgangssamari, en munu
samt einnig hafa óendanlega þol-
inmæöi til aö bera.
Er þaö þá ef til vill of fjarri
raunveruleikanum aö gera sér
vonir um aö slík tæki veröi til innan
skamms? Staöreyndín er sú, aö
þaö er nú þegar veriö aö vinna aö
framþróun þeirra í rannsóknarstof-
um í Evrópu, Bandaríkjunum og í
Japan. Á allra næstu árum fara
frumgeröir slíkra einka-kennslu-
tölva aó koma á markaöinn víöa
um lönd.
Heimurinn er í þann veginn aö
færast af því tímaskeiói, þar sem
þekkingin er læst inni í hólfum sem
kallast bækur, þekking, sem þeir
einir geta öölast fulla hlutdeild í og
tlleinkaö sér, sem náö hafa aö afla
sér nauösynlegra lykla aö nýtingu
hennar. A því tímaskeiói, sem viö
erum núna í þann veginn aó ganga
inn í, munu bækurnar koma niöur
úr hillunum, opnast, hvolfa úr sér
innihaldinu og lokka eigendurna,
jafnvel grátbiöja þá um aö hagnýta
sér þær.
ÁlíBi- SEeíÍ UTSALA Karlmannaföt kr. 650,-, 1.795,- og 1.995,-. Úlpur, minni stærðir kr. 495,-. Terelynebuxur kr. 250,-. Gallabuxur, minni stæröir, kr. 350,-. Frakkar kr. 650,-. Bolir kr. 50,-. Peysur, lítil númer, kr. 150,-. Andrés, Skólavörðustíg 22a.
|Her inn á lang -L flest heimili landsins!
; ififrgiEPiiww
Olympia
Omega 001
Ljósritunarvélin
sem beðið
hefur verið eftir
Engir stenslar, enginn vökvi, aðeins myndtromla og eitt
framköllunarefni (duft).
Verð og greiðsluskilmálar sem vert er að athuga
KjhÉ aðeins eitt
IM| FRAMKÖLLUNAR-
EFNI (DUFT).
Kr. 69.750.-
KJARAIM
ARMULI 22 - REYKJAVÍK - SIMI 83022
EIGENDUR
SPARID
BENSIN
LÁTID STILLA OG YHR-
FARA BlUNN
FYRIR VETURINN
ÞJÓNUSTA
1. Vélarþvottur. 14. Ath. slag I kúplingu og bremsu-
2. Ath. bensln, vatns- og olfuleka. pedala.
3. Ath. hleðslu, rafgeymi og 15. Smyrja hurðalamir.
geymissambönd. 16. Setja silikon á þéttikanta.
4. Stilla ventla. 17. Ljósastilling.
5. Mæla loft I hjólbörðum. 18. Vélarstilling með nákvæmum
6. Stilla rúðusþrautur. stillitækjum.
7. Frostþol mælt. 19. Skiptum bensínslu.
8. Ath. þurrkublöö og vökva á rúðu-
sprautu. Verð með söluskatti kr. 1.770.00
9. Athuga loftsíu. Innifalió I verði: Platlnur, kerti, ventla
10. Skipta um kerti og platlnur. lokspakkning og frostvari á rúðusprau
11. Tlmastilla kveikju.
12. Stilla blöndung.
13. Ath. viftureim.
Þér fáið vandaða og örugga þjónustu
hjá sérþjálfuðum fagmönnum
MAZDA verkstæðisins.
Pantið t(ma f símum: 81225 og
81299.
BÍLABORG HF.
Smiöshöföa 23.