Morgunblaðið - 30.09.1983, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 30. SEPTEMBER 1983
39
svo takmörkuö, en þaö er alls ekki
svo auövelt fyrir þann, sem er aö
nota tölvuna, aö koma auga á þær
takmarkanir.
TALANDI TÖLVUR
Lykillinn aö skilningi manna,
ekki einungis á framtíö kennslu-
tölvanna, heldur einnig á þeim
áhrifum, sem slíkar tölvur eiga aö
mörgu leyti eftir aö hafa á þjóöfé-
lagiö, felst einkum í einni staö-
reynd: Örsmáar, hræódýrar, ákaf-
lega áreiöanlegar tölvur munu
skapa risavaxna markaöi — í
fyrstu í þeim þjóöfélögum, þar sem
vestræn áhrif eru í fyrirrúmi, en
síðar meir einnig í þriöja heimin-
um. Þegar menn hafa gert sér
þessa staöreynd aö fullu Ijósa,
hlýtur þaö aö leiöa til þess, aö
hleypt verður af stokkunum ákafri
og alhliöa könnun á sölumöguleik-
um slíkra tölva á gróöavænlegustu
mörkuöunum — en þá kemur í
Ijós, aö einn af þeim stærstu mörk-
uöum, sem til er í heiminum og lítill
gaumur hefur veriö gefinn hingaö
til, tengist notkun tölva við
kennslu.
Efasemdarmenn kunna aö
benda á, aö þaö sé ekki nærri því
eins erfitt aö vinna aö framþróun
tækni, sem unnt sé aö nýta til lif-
andi og áhrifaríkrar einkakennslu,
eins og hitt aö ganga úr skugga
um, hverjar séu í rauninni virkustu
og beztu aöferöirnar viö kennslu
og aö hve miklu leyti sé hægt aö
beita þeim aö gagni í daglegu
skólastarfi. Þessi röksemd á fullan
rétt á sér. Þaö er alveg augljóst, aö
ekki getur komiö til sölu á kennslu-
tölvum í stórum síl, fyrr en fundin
hefur veriö viöunandi lausn á þess-
um vandamálum, aö minnsta kosti
aö hiuta.
Hins vegar kann svo aö fara, aö
þau vandamál, sem fyrir hendi eru
i sambandi viö heppilegustu
kennsluaöferöirnar, leysist svo
fljótt og vel, aö þaö komi öllum
þeim á óvart, sem standa aö
kennslumálum. Til þess aö ná
tangarhaldi á hinum risavaxna og
feiknalega arövænlega kennslu-
markaöi, munu fjársterk kaup-
sýslufyrirtæki fara aö eyöa himin-
háum fjárupphæöum í víötækar
rannsóknir á eðli kennslustarfsins
og taka aö leggja áherzlu á þróun
öflugra og mjög virkra kennslu-
þátta. I kringum 1985 og til loka
þessa áratugar munu þessar rann-
sóknir aö öllum líkindum hafa tek-
iö stórstígum framförum. í fyrsta
skipti í mannkynssögunni kann svo
aö fara, aö mönnum hafi þá tekizt
aö þróa regluleg kennslu- og
menntunarvísindi, og jafnframt
þessu einnig raunverulegan skiln-
ing á sjálfu eöli lærdómsins.
Þaö er aö vísu satt, aö textar,
sem birtast á skjá, ekki stærri en á
vasatölvu, geta aeins gegnt ein-
földustu þáttum kennslustarfsins,
en tölvurnar eru þegar teknar aö
þróast á ýmsa vegu. Litlar, hand-
hægar tölvur er unnt aö tengja viö
sjónvarpstæki, og þaö gefur
möguleika á að fá upplýsingar birt-
ar í litum á sjónvarpsskjánum og
hægt aö framkalla þar ýmls línurit
og gröf. Þá er unnt aö tengja tölv-
urnar saman, svo aö þær megi
nota saman viö hópvinnu.
Nú þegar eru til litlar tölvur, sem
gefa töluö tilsvör, aö vísu þó meö
heldur takmörkuöum gervi-rómi,
en þær eru ekki dýrar. Margar
þeirra tölva, sem ætlaöar veröa til
tungumálakennslu, munu í fram-
tíöinni ekki einungis birta textann
á skjánum, heidur líka mæla hann
fram. Hins vegar munu tölvur, sem
eru færar um aö þekkja manns-
rödd, geta leiörétt töluö orö og
oröasambönd og bent á mistök í
sambandi viö framburð og
áherzlu, naumast veröa fáanlegar
á almennum markaöi fyrr en í
kringum 1990, en hitt er víst, aö
þær munu koma.
Öflugar og mikilhæfar tölvur,
sem færar eru um aö rabba viö
notendur sína um alla heima og
geima, annaöhvort í því skyni aö
uppfræöa viökomandi eöa bara til
þess aö spjalia viö hann á greind-
arlegan hátt, veröa ekki komnar til
sögunnar fyrr en eftir 1990 eöa
jafnvel enn síöar. Slíkar vitibornar
tölvur byggjast á þróuninni á sviöi
gervigreindar.
KENNARAR:
ENGIN ÁSTÆÐA
TIL AD ÆÐRASTI
Þróun tölvanna í þessa átt mun
hins vegar veröa til þess, aö vekja
SJÁ NÆSTU SÍÐU
og hinsvegar munu tölvurnar
gegna auknu hlutverki í sjálfri
kennslunni. Nágrannalöndin eru
nú flest farin aö nota tölvur í skól-
unum og þróunin í átt til aukinnar
tölvuvæöingar hefur veriö mjög ör
á allra síöustu árum.
„Heildarstefnumörkun á vegum
fræösluyfirvalda, t.d. á Noröur-
löndunum viröist þó vera mun
skemmra á veg komin,“ sagöi
Höröur. Hann sagöi ennfremur aö
þaö heföi komið fram í máli Tims
O’Shea á ráöstefnu skýrslutækn-
ifélaganna, aö tölvur væru aö
komast í alla skóla í Bretlandi og
breska ríkisstjórnin heföi veitt ríf-
legt fé til þessara mála aö undan-
förnu. „Eitt stærsta vandamáliö og
jafnframt þaö tímafrekasta veröur
án efa menntun kennaranna, viö
þurfum aö veita starfandi kennur-
um endurmenntun, en hingaö til
hefur kennsla á tölvur ekki veriö
hluti af almennu kennaranámi í
KHÍ kennaranemar hafa þó átt
kost á tölvunámi.”
En hvenær má þá búast viö aö
tölvur veröi í auknum mæli farnar
aö setja svip sinn á skólastarfiö?
Höröur sagöist gera ráö fyrir aö
hugmyndir þriggja starfshópa sem
nú vinna á vegum ráðuneytisins
yröu kynntar skólunum fljótlega
eftir áramótin og einhverjar breyt-
ingar ættu aö fylgja í kjölfariö
næsta skólaár. „Framhaldsskól-
arnir munu þó fyrst um sinn hafa
forgang, en grunnskólarnir fylgja í
kjölfariö og á þessu stigi er erfitt
aö sjá fyrir hvenær tölvur veröa
komnar á öll skólastig. Þaö þarf aö
koma upp tækjabúnaöi viö alla
skólana og góöum hugbúnaöi, en
kostnaöurinn viö hugbúnaöinn
veröur aö öllum líkindum dýrasti
þátturinn i því aö taka þessa nýju
tækni í þjónustu skólanna.”
Leðurblökulínan $3
Hárgreiósla
Vamp '83 heitir nýja tisku-
línan í hárgreiöslunni frá
París, en Þann 11. og 12.
september sl. sóttu nokkrir ís-
lenskir hárgreiðslumeistarar hina
nýju línu til Parísar, til Haute
Coiffure Franqaise, og hafa gefiö
línunni heitiö leöurblökulínan.
Kvöld nokkurt í síöustu viku
komu þau saman hjá Hönnu
Kristínu Guömundsdóttur og
lögöu háriö á nokkrum íslenskum
kollum og Ijósmyndarar okkar
fengu aö smella nokkrum mynd-
um af hinni nýju línu.
Meistararnir mæla meö stuttu
hári í vetur, og þaö sem einna
helst einkennir hárgreiöslurna er
permanent, litur, litaskol og
strípur. Strípurnar eru gjarnan
eingöngu í toppnum og hliöun-
um. Permanent veröur mjög
vinsælt í vetur, bæöi í stuttu og
síöu hári, línan er kvenleg, og
hárgreiösumeistararnir sögöu
tískuna vera þaö líka. En auk
helstu nýjunganna í hárgreiösl-
unni voru nokkrar tískusýningar
þarna og fatnaöurinn allur mjög
kvenlegur, kvöldklæönaðurinn
gjarnan úr satíni meö miklum
slaufum aö framan og aftan,
fatnaöurinn gjarnan mjög efnis-
mikill, litirnir dökkir, svart og
grátt mjög áberandi, ásamt
sterkum litum svo sem rauöum
og fjólubláum.
Eins og sjá má á myndunum
sem teknar voru hjá Hönnu Krist-
ínu er mikið gert úr hárinu, en
þaö voru þau Lovísa Jónsdóttir,
Bára Kemp, Elsa Haraldsdóttir,
Marteinn Guðmundsson, Matti
og Guöbjörn Sævar, Dúddi, sem
greiddu, auk Hönnu Kristínar.