Morgunblaðið - 16.12.1970, Blaðsíða 7

(MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVXKUDAGUIR 16. DESEMÐER 1970
7
Fyrir skömmu rákumst vlð
á sjáifsmynð Sölva Helgason
ar, sem nýkomin er út í eftir
prentun á vönduðum pappír,
og er verldð unnið af fyrir-
tækinu Grafík. Frummyndin
var í eigu Davíðs Stefánsson
ar og er nú í Davíðshúsi á
Akureyri, og þaðan fékkst
hún iánuð til eftirprentunar.
Myndin er í litum og gefin
út í mjög takmörkuðu upp-
lagi, eins og fyrri myndir
Sölva, sem út komu í fyrra.
Hún er ekki viða til sölu, en
þó fréttum við, að hægtværi
hana að fá hjá Isl. heimilis-
iðnaði, Eymundsson, Máli og
menningu, Bókvali á Akur-
eyri og Oliver i Hafnarfirði.
Auk þess má panta hana í
póstkröfu í sima 11928.
Sjálfsmynd Sölva er skraut
leg og skemmtileg, rétt eins
og Sölvi var sjálfur á sinni
tíð. 1 tilefni þessarar skemmti
legu myndar er ekki úr vegi
að birta smákafla úr Sólon Is-
landus eftir Davíð, svona til
sálubóta í allri jólaösinni.
Veljum við kaflann um ferð
Sölva til Akureyrar með
Bjarna amtmanni, en Sölvi
var þá vinnumaður hans á
Möðruvöllum. Segir frá heim
sókn Sölva til bóksala eins.
Um haustið veittist Sölva
sá heiður að verða meðreiðar
sveinn amtmanns í kaupstað,
til Akureyrar. Amtmaður
hafði þangað ýmis markverð
erindi, stóð meðal annars
lengi við hjá kaupmanni sín-
um og drakk allfast. Á með-
an hafði Sölvi frjálsar hend-
ur, reikaði milli húsaskrokk-
anna, hitti menn að máli og
naut þess vegsauka að vera
fylgdarsveinn amtmannsins.
Þar sem hann var öllum
ókunnugur, spurði hann uppi
bóksala staðarins, sem jafn-
framt var bókbindari.
Hann var lítill maður
vexti og smágerður, en leitað
ist við að haga þannig orðum
sinum og framkomu, að allir
álitu hann lserðan og siðfág-
aðan mann. Vinnustofa hans
og bókabúð voru eitt og hið
sama, lítil kompa, þar sem
öllu ægði sarrifan, en sjálfur
var hann snyrtilegur og
mjúkur á manninn.
Þegar Sölvi kom inn, heils-
aði bóks'alinn honum með
virktum, hneigði sig djúpt og
mælti:
Hvað þóknast herranum?
Bóksalinn var allur á hjólum,
enda hafði hann séð Sölva
fyrr um daginn í fylgd með
sjálfum amtmanninum.
Ég ætlaði aðeins að fá að
athuga bókmenntir yðar, úr
því ég er hér á ferð, sagði
Sölvi.
Æ, gjörið þér svo vel.
Veskú, veskú, sagði bóksal-
inn og benti á nokkrar bæk-
ur, sem hann hafði til sölu.
Sölvi tók að gramsa i bók-
unum og setti á sig enn meiri
spekingssvip.
Já, sagði hann, þetta er allt
íslenzkt rusl, guðsorðabækur
og tímarit frá þessum forðu-
snökkum þarna fyrir sunnan.
Það er lítið á því að græða,
að mér finnst. Þeir kreista
þetta upp úr sér með harm-
kvælum, og svo eru þessi fífl
talin með lærðum mönnum.
Det kunde være bedre, sem
maður segir, mælti bóksalinn.
Þó að þeir skrifi kannski
snoturt sumir, þá hafa þeir
ekki ennþá tileinkað sér þá
hárfínu menningu, sem til
dæmis lýsir sér í dönskum
bókmenntum nú til dags.
Hafið þér verið í Dan-
mörku?
Ojá, það hef ég nú verið.
Tvö ár. Tvö ár samfleytt —
í Köbenhavn. En dælig stað.
Þar lærði ég handverk mitt,
hjá meistara Holm. Og það er
spursmálslaust flinkasti mað-
ur í sínu fagi á öllum Norður
löndum; en fin mann.
Þér eruð auðvitað kunnug-
ur dönskum bókmenntum, en
það verð ég að segja, að mér
geðjast til muna betur að
þeim frönsku og þýzku. Eink
um þeim frönsku. Þar kemst
mannsandinn hæst. Svo er
málið líka óviðjafnanlegt að
hljómfegurð og vel til þess
failið að lyfta stórum hugsun
um til flugs. Úi úí. Vú parle
frans, monsér?
Bóksalinn stóð á öndinni.
Þér talið ekki frönsku, sem
ekki er von, sagði Sölvi.
Ó, því miður. Ég verð að
láta mér nægja dönskuna. En
franskan er vist eitt dæligt
sprog, sem maður segir. . . .
Hér hef ég eina þýzka, hvern
ig lízt herranum á hana?
Sölvi blaðaði i bökinni og
lézt lesa: Ojá, oft hefur þeim
Sjálfsmyndin af
Sölva Helgasyni.
nú tekizt betur. Mér geðjast
aldrei að þessum andlega
doða, ég vil hafa líf í frá-
sögninni, franskt líf og hug-
myndaflug. Hann getur þess
hér, að tunglið hafi áhrif á
hafið. Er það nokkur speki?
Það þekkja allir flóð og
fjöru. En hvers vegna segir
hann ekki, að tunglið hafi
áhrif á mannsandann? Það
væri þó í áttina.
Hann er, sem maður segir,
ekki vel klár í spursmálinu.
Nei. Þá eru þeir frönsku
betri. Þeir beina vísindunum
inn á nýjar brautir og hafa
gifurlegt imyndunarafl......
Það voru aðallega franskar
bækur, sem mig langaði til að
sjá.
Ó, því miður, því miður. . .
stamaði bóksalinn.
Þér hafið engar franskar?
Nei, herra. Hér les enginn
frönsku, nema amtmaðurinn,
hann fær auðvitað sínar bæk
ur direkt frá París. En nátt-
úrlega gæti ég pantað ....
gegnum meistara Holm.
Sölvi lét það gott heita, og
talið barst að amtmanninum.
Já, þér eruð með herra amt-
manninum, okkar eina skáld-
snillingi. Hann kvað taia öll
Evrópumálin og jafnvel lat-
ínu — eins og innfæddur. Ó,
það er ómetanlegt fyrir þjóð
ina að hafa slíkan mann til
að taka á móti útlendingum
og representéra sem maður
segir.
Við vorum seinast í dag,
sagði Sölvi, að metast um,
hvor okkar talaði betur
frönsku, og sættumst á það,
að framburður minn væri
betri, en þekking hans á mál-
inu, einkum fomum uppruna,
mundi líklega ennþá meiri og
dýpri. Annars er framburð-
ur hans mjög sæmilegur, enda
höfðu frönsku leiðangurs-
mennimir orð á því, að þeir
hefðu hvergi á Islandi hitt
neinn, sem kæmist í hálf-
kvisti við okkur. Þeir ætluðu
varla að trúa þvi, að við vær
um ekki innfæddir Frans-
menn.
Með leyfi að spyrja, er
herrann sonur amtmannsins?
Ég er frændi hans og fóst-
ursonur. Og yður að segja
hefur því verið fleygt, að ég
væri tilvonandi tengdasonur
hans. En þér flíkið þvi ekki. .
Ó, enginn nobelmaður fer
að segja frá þvi, sem honum
er trúað fyrir.
Við amtmaður emm mjög
samrýndir. Ég skrifa fyrir
hann ýmis embættisbréf og
jafnvel skáldskap. Nýlega
málaði ég af honum mynd í
fullum embættisskrúða.
Svo herrann er líka málari,
kunstmaler. Ó, mikill sómi
er það fyrir okkur Norðlend-
inga að eiga slika snillinga.
Þér kunnið að meta það,
eins og þeir frönsku. Einn
þeirra sem sjálfur er listmál-
ari, hrósaði mér svo, að mér
þótti nóg um. Hann linnti
ekki látum fyrr en ég gaf
honum eitt af málverkum
mínum. Það var fantasia úr
andaheiminum. En ég gat
ekki komizt hjá þvi að þiggja
að launum franska gull-
medalíu.
Bóksalinn ætlaði niður um
gólfið af einskærri auðmýkt.
Ó, ó, slí’kur heiður hlotnast
aðeins hákúltíveruðum mönn-
um, landsins beztu sonum.
Hvað ég vildi mér segja,
hélt Sölvi áfram, það væri
líklega rétt, að ég fengi þessa
dönsku bók héma og þessar
tvær íslenzku skræður. Amt-
manninum kann að þykja
gaman að renna augunum yf
ir þær. Annars erum við sem
stendur að lesa franska filó-
sofiu.
Þessar þrjár. . . Ó, gerið
þér svo vel. Ég skal pakka
þær inn, sem maður segir.
Svo gef ég auðvitað mönnum
eins og yður típrósent rabbat.
Minna getur það ekki verið,
herra.
Peningarnir skipta ekki
svo miklu máli. Auðvitað get
ég greitt kverin.. . en —
Sjálfsagt að skrifa þær,
selvfölgelig skrifa ég þær,
annaðhvort væri.
Hjá mér eða amtmanni —
líklega þó réttara að skrifa
þær hjá mér sjálfum.
Som herren önsker. Ó, má
ég vera svo frekur að spyrja
um yðar háttvirta nafn?
Sölvi Helgason Guðmund- <
sen.
Takk, herra. Og yðar offisi
elli titill?
Filosof og listmálari.
— Selfölgelig: filosof og
kunstmaler. Takk. Það gleður
mig að hafa gert forretningu
við yður. Ó, þér gerið mér þá
ánægju að líta inn til mín, þeg
ar þér eruð hér á ferð. Fyr-
ir vorið skal ég reyna að fá
eitthvað af frönskum littera-
túr og filosofiu gegnum meist
ara Holm. Það gleður mig að
hafa kynnzt yður, sem mað-
ur segir.
Sölvi greip bókaböggulinn,
kvaddi og fór; en bókbind-
arinn tók, grandlaus og auð-
mjúkur í hjarta, til vinnu
sinnar.
Det er skú en fin mann,
sagði hann við sjálfan sig.
Nokkru seinna sá hann
amtmanninn og Sölva Helga-
son Guðmundsen þeysa fyrir
litla fjögurra rúðu gluggann
á vinnustofu sinni út götu-
troðninginn. Það sópaði að
valdsmanninum. Hann reið
fannhvítum gæðingi, og bláa
slagkápan flaksaði í stormin-
um. Hann sat teinréttur í söðl
inum, en á eftir honum reið
Sölvi og reyndi að ldkja eftir
reiðlagi hans. Hver maður,
sem mætti þeim, tók ofan —
allir vissu, að þar fór amt-
maðurinn sjálfur. En Sölvi
leit til þeirra með þóttaleg-
um hátíðleik.
HÉR
AÐUR
FYRRI
ÓSKUM EFTIR 2ja-—3ja heTlb. ibúð í Hefn- arfiröi. Þairf öefat að veina teuis ®trax. Tvennt f heinniiifi. Uppl. í síma 26630 og 11632 fré M. 1—6 á dagiiinm. BROTAMALMUR Kaupi allan brotamólm lang- ■hæsta verði, staðgreiðste. Nóatún 27, simi 2-58-91.
MÁVADÚKUR TiH sölu móvadúkiuir, sérstak- lega við mávastellið. Uppl í síma 36613. SNOTUR 2JA HERB. IBÚÐ til söliu við Suðurlandsbinaiut. Uppl. í síma 82766 fnó ki. 7—10 e. h. i dag.
ANTIKUNNENDUR Stért gameilt og vel með far ið roikekosikinifborð er ti'l sölu. Þeir sem haife áihuga teggii nöfo sín inn á afgir Mbl. m.: „Ant'rk 6667" fyriir 18. des. KEFLAVlK — NAGRENNI 2ja—3ja henb. íbúð óskast stnax. Uppl. í sima 36061 í Reykjavfk.
HAFNARFJÖRÐUR — NAGR. Díllkasvið, 10 hausar 475 kr. R.úliliupylsur 125 kr. stik. Di'llka kjöt 1. og 2. verðfl. Læri, hnyggir, súpuikijöt. Kjötkjall- arinn, Vestoribr. 12, Hafnainf. HAFNARFJÖRÐUR — NAGR. Hrosisab'uff, sa'ltað bnossa- kijöt, tækikað verð. Nýtt haik'k 4 teg. fná 149 kr. kg. Kjöt- kjatlarinn, Vestuinbraut 12, Hafnainfiirðli.
BLÓMASÚLUR BlómaisúlHjinnar vinsælu komn ar aftur. Eiinnig aðnar gjafa- vönur. Tækifærrsjólagjafir. J. S. Húsgögn, Hverfisgötu 50, simi 18830. KONA ÓSKAST tiil heim'i'lfestairfa 5 daga vilk- unnar fná k'l. 8,30 tíl 13,30. Ráðning fná ánmótium. Uppl. í sima 81492 e. kl. 19.
HAFNARFJÖRÐUR — NAGR. Léttréy'ktiir difkalhr., harnb.- læri með spekiki 250 ikr. kg. Útibeinað hangiíkij. frá 250 kr. kg. Hangik'j., tæri og fnamp. Kjötkjatlarinn, Vestumbr. 12, Hf. SÓFASETT — SÓFASETT Sófasett með 2ja, 3ja, 4ra sæta 'sófuim, mangar gierðir. Sta'kiir stólair, stök bonð og margt fl. Hagkv. gneiðsliirsik. Úrv. ák'læða. J. S., Hverfis- götu 50, símii 18830.
UNGUR PILTUR utan af laindi éskar eftiir at- vinniu í Rvík eftir ánaimótin, er vamur verzliunainstöirfum, einnig kemiur margt arnnað til gneina. T'ilb. sik'U'l'u send Mbt. menkt: „Traiuist 6806" HAFNARFJÖRÐUR — NAGR. Svinaikjöt, hambiongairihrygg - ur hei'll og útbeinað'ur, kótel- ettur, teori og framp. Létt- reyktir úlbeinaðir bógair. — Sanngj. verð. Kjötkjallarinn, Vesturbmaiut 12, Hafnairfiirði.
HANDAVINNA TIL JÓLAGJAFA GuttfaHegt úrval af fléttu- saumi (tvistsaumi) nýkomið. Þe'it, sem eiga pantanir, eru vimsaml. beðmir að sækja þær. Hof, Þingholtsstræti 1. BlLAÚTVÖRP 6 gerðir, verð frá 3570,00 kr. Ferðaútvörp, verð frá 1950,-. Segulbandstæki og plötu- spilarar. Opið til kl. 7 á kvöldin. Radíóþjónusta Bjama Siðumúla 17, sími 83433.
KARDEMOMMUBÆRINN
ÞVÍ MIÐUR (sem betur fer) hefur hin
skemmtilega barnaplata KARDEMOMMU-
BÆRINN selzt betur en okkur óraði fyrir,
og þessvegna má búast við að platan seljist
algjörlega upp í þessari viku.
Hljómplötuverksmiðjan getur ekki afgreitt
aðra sendingu fyrir jól.
Þetta vildum við láta hina mörgu viðskipta-
vini SG-hljómplatna vita og vekja þá um
leið athygli þeirra á öðrum ágætum barna-
plötum svo sem leikritinu DÝRIN í HÁLSA-
SKÓGI, VÍSUM STEFÁNS JÓNSSONAR
í flutningi BESSA BJARNASONAR, og jóla-
plötunum JÓLIN HENNAR ÖMMU, GÁTTA-
ÞEFUR og hinni sígildu jólaplötu KRAKKAR
MÍNIR KOMIÐ ÞIÐ SÆL.
SG-hljómplötur