Íslendingaþættir Tímans - 14.02.1981, Blaðsíða 3

Salomon Mosdal
Sumarliðason
F. 24/6—1895
d. 6/1—1981
A6 Kotum í önundarfirði leit hann fyrst
dagsins ljós. En þar bjuggu foreldrar
hans hjónin Jóhanna Eiriksdóttir og
Sumarliöi Jónsson.
Börn þeirra urðu 5 og var Salomon næst
yngstur. Eftir lifir yngsta systirin Sigrið-
ur og dvelur nú i hárri elli á vistheimilinu
Grund i Reykjavik.
Salomon vandist ungur við sjálfs-
hjargarviðleitni, vinnu erfiðismannsins
sjós og lands. Unglingur lifði hann
skutuöldina og var þar góður liðsmaður
um árabil. Eftir að mótorbátarnir komu
til sögunnar, þá var hann sjómaöur á
niótorbátum. Skipin litil og vanbúin tækj-
ujn. Hart var sótt og skarðaði oft mjög i
sjómannastétt Vestfiröinga á þeim árum.
Salomon var meðal þeirra er ávalt gátu
siglt i höfn, þó svo útlit og möguleikar
væru ekki alltaf hagstæðir.
Eftir aö Salomon fór frá þeim harða
skóla, sem sjómennskan á Vestfjörðum
bauð upp á, þá stundaði hann störf erfiöis-
mannsins um langan vinnudag og lagöi
ekki árar f bát fyrr en hann stóð á átt-
ræðu. Störf hans voru unnin i kyrrþey, af
trúmennsku og mikilli skyldurækni. Hann
hafði góða heilsu og hliföi likama sinum
aldrei. Stæltur, seigur og sterkur. Lundin
létt og bjartsýni hugans sköpuðu þá heiö-
rikju, að björtu hliðarnar komu ávalt
fram og voru rikjandi. Skuggarnir komu
og fóru, en Salomon hélt sér við birtuna og
ljósiö. Þvi var hann framúrskarandi
félagi og hændust ungir til félags við
hann. Hann var skjól þeirra og skjöldur
og studdi alltaf litilmagnann.
Þaö var lifslán Salomons er hann giftist
Ingibjörgu Jörundsdóttur ættaðri frá
Alfadalá Ingjaldssandi. Það var 24. októ-
ber 1924. í meira en 56 ár fengu þau að
vera saman i farsælu hjónabandi, gagn-
fallegt tún. Nú naut sin hin meðfædda
ræktunarþrá og löngun til að fegra, bæta
°g græða landiö og umhverfi sitt. Blómin
°g gróður jarðar voru eins og hluti af hon-
UnL samofin. Eins og blómin breiða út
b)öð si'n á sumri móti sólu, svo var hann
síálfur síglaður og fagnandi, brosmildur
°g hjartahlýr. Meö slikum er gott að vera.
Nó leið ekki á löngu þar til hann fór sjálf-
Ur aö ræktablóm og matjurtir til heimilis-
lns í þónokkrum mæli og haföi af þvi bæöi
§agn og gaman. Seinna er hann var flutt-
Ur I Hvitingjaveg 10, byggði hann sér litið
gróðurhús og ræktaöi þar blóm og nytja-
Júrtir. Viö þessi ræktunarstörf undi hann
glaður enda þá orðinn slitinn og litt fær til
v*unu sökum kölkunar i mjööm. Hann
Var í þessum efnum leitandi maður, las
mikið um allt sem við kom ræktun og
Sróðri og kynnti sér allar nýungar i þess-
Utr> efnum eftir þvi sem færi gafst á. Hann
Var óþreytandi starfsmaður og náms-
maöur, enda alltaf sveitarmaöur af huga
°g sálog fylgdi þvi fólki jafnan að málum,
setn byggði og ræktaöi landiö.
&g sem þessar linur rita kom inn á
eimili þessara hjóna aðeins tveggja
v*kna að aldri. Beöið var um dvalarstað
auda mér i aðeins þrjá eöa fjóra mánuði.
v° er Guði fyrir að þakka að nýr dvalar-
s a&ur fannst aldrei. Hjá þessum elsku-
egu hjónum ólst ég upp og naut þar alls
'us besta sem hvert barn getur kosið sér.
aÖum var þeim hjónum einkar lagið aö
m8angast börn.svo blið#hlý og skilnings-
*■ Uui 30 börn komu á heimili þeirra,
'slendingaþættir
flest til stuttrar dvalar. Segir það sina
sögu um hversu barngóð þau voru. Efa ég
ekki að mjög hefur þetta mætt á mömmu
(sem ég kallaöi svo). Þetta hlutverk
hennar var stórt, en hún skilaði þvi með
mikilli prýöi. Flest þessara barna voru
mjög ung og þaö fyrir sig hefur áreiðan-
lega kallað á meiri annir og aukastörf en
öll voru þau unnin af nærfærni og
skilningi. Nær er mér að halda aö móður-
leysi þeirra beggja á uppvaxtarárunum,
hafi siðar verið þeim hvatning til að veita
þeim börnum er á heimili þeirra komu og
likt var ástatt fyrir það sem í þeirra valdi
stóö þ.e.a.s. kærleikann sem við öll höfum
svo rika þörf fyrir. Ég tel það mestu gæfu
ltfs mins að hafa komist á heimili þeirra
óg notið allra þeirra mörgu mannkosta og
gæða. Bæði voru þau trúuð og heil og sönn
I sinni trú. Vafalaust hefur þar verið aö
finna uppsprettuna að árangursrlku lffi
þeirra. Eitt langar mig að minnast á sem
stendur mér fyrir hugskotssjónum. Aldrei
var pabbi svo önnum hlaðinn að hann gæfi
sér ekki tima til aö svara minum mörgu
og áleitnu spurningum um flest milli him-
ins og jaröar. Margar kærar stundir man
ég slikar er viö gengum saman hönd I
hönd á góðviðrisdögum og þolinmæði
hans átti sér engin takmörk og sú alúð aö
fræða mig um allt sem hann mátti og
vissi. Hann var gæddur mikilli þraut-
seigju og viljastyrk og var ekki á þvi að
gefast upp þótt á móti blési. Uppgjöf var
svo ólik eðli hans og upplagi. Meira að
segja á gamals aldri 85 ára vann hann það
afrek að synda 200 meti;ana I norrænu
sundkeppninni þrátt fyrir þá fötlun aö
geta aöeins synt með höndunum einum.
Þau hjón eignuöust 6 börn: Elsta barnið
stúlkubarn andaðist sex mánaöa 1907.
Magnús Axel tviburi f. 1908 andaðist I
Reykjavik 1912. GuCfriöur tviburi f. 1908.
Atti Holberg Jónsson netagerðarmann.
Hanner látinn. Bergþóra f. 1910 Gift Ólafi
önundssyni parketlagningarmanni. Búa
þau I Kópavogi. Gróa f. 1914. Lamaðist
sem barn og vann ætiö á heimili foreldra
sinna. Andaðist 1953. Sveinn f. 1921 handa-
vinnukennari I Vestmannaeyjum.
Kvæntur Sigrlði Steinsdóttur. Og sfðast er
undirrituð sem alltaf taldi sig vera eina af
fjölskyldunni. Gift Hirti Einarssyni bónda
Neðri-Hundadal.
Mæögurnar Sigriöur og Gróa létust
báðar snemma árs 1953. Eftir þaö var
Magnús mikið til i skjóli sonar sins og
tengdadóttur. Naut hann þar frábærrar
umönnunar hennar. Hann fluttist frá
Vestmannaeyjum 1966 að elliheimilinu As
i Hveragerði og dvaldi þar um nokkurra
ára skeið en fór svo þaðan á elliheimilið
Grund i Reykjavik, þar sem hann dvaldi
til dauðadags. Hann andaðist 30. april
1974 og var jarðsunginn i Vestmannaeyj-
um 10. mai — nákvæmlega 64 árum eftir
aðhannlagði upp i langa ferð úr Landeyj-
um forðum.
Löngu og farsælu lifi var lokiö. Eftir lifa
hjá mér minningar fagrar, kærar og hlýj-
ar. Blessuð sé minning þeirra.
Lilja Sveinsdóttir
: 3