Lesbók Morgunblaðsins - 15.05.1999, Blaðsíða 17

ÞJOÐARBOKH LAÐAN I

/
POLSKU BLAÐI UM ARKITEKTUR
Blöð og tímarit frá Póllandi eru ekki á
boðstólum í bókaverzlunum hér, sem
varla er von, því ekki eru margir læsir á
pólsku. Pólland er gamalgróið menn-
ingarland en tungumálið á sinn þátt í því að
við fylgjumst margfalt minna með því sem
þar á sér stað en í nálægum löndum, til dæm-
is á þýzka málsvæðinu, Þýzkalandi, Austur-
ríki og Sviss. Fyrir heppni eða tilviljun hefur
Lesbók borizt glæsilegt pólskt blað, eða tíma-
rit í óvenjulega stóru broti, sem að stærstum
hluta er um innlendan arkitektúr, en einnig
um hönnun og myndlist. I fáeinum tilvikum er
kynnning á erlendum arkitektúr og kemur
óneitanlega skemmtilega á óvart að þá skuli
blaðið m.a. beina athyglinni að Þjóðarbók-
hlöðunni í Reykjavík, eða Biblioteka Nar-
odowa Islandii. Eru tvær opnur í blaðinu um
Þjóðarbókhlöðuna að utan og innan og fylgja
frábærlega vel teknar ljósmyndir eftir Guð-
mund Ingólfson í ímynd. Arkitektar Þjóðar-
bókhlöðunnar eru Manfreð Vilhjálmsson og
Þorvaldur S. Þorvaldsson.
Eins og jafnan þegar opinberar byggingar
rísa á Islandi voru afar skiptar skoðanir um
þetta hús, en þeir sem eru óánægðir láta
venjulega meira í sér heyra og þeir nefndu að
húsið væri „alltof klossað" eða að rauði litur-
inn á álklæðningunni væri of „æpandi". Seint
verður hægt að gera öllum til hæfis með lita-
notkun, en hér á að minnsta kosti ekki við sú
gagnrýni, að íslenzkir arkitektar þori ekki að
nota liti og hafi þessvegna allt í grátónum. Til
mótvægis við gagnrýnina á húsið má nefna að
Hörður Agústsson, sem skrifað hefur grund-
vallarrit um íslenzka byggingararfleifð, tók
þátt í atkvæðagreiðslu hér í Lesbók um 10
fegurstu hús landsins og þar greiddi hann
Þjóðarbókhlöðunni atkvæði sitt.
Þvl miður eru ekki tök á að endursegja
pólska textann um Þjóðarbókhlöðuna, en áður
hefur komið fram að við gerð hússins hugsuðu
arkitektarnir sér ímynd kastala eða virkis.
Með því að nota rauðan lit á álklæðninguna er
hún látin skera sig frá svo sem kostur er og
gerð hennar undirstrikar þessa rammgeru
virkisímynd, sem hnykkt er á með því að inn-
gangurinn er um leið brú yfir sýkið. Heildar-
myndinni er síðan gefin séríslenzk áherzla
með fagurlega hlöðnum grjótgörðum, sem eru
líkt og húsið, borgarprýði.
Af öðru sem kynnt er í þessu pólska blaði
má nefna stórhýsi tryggingafyrirtækis í
Lubeck þar sem frægir arkitektar eiga hlut
að máli, nefnilega Benisch & Benisch. Varla
er hægt að ímynda sér ólíkara hús en Þjóðar-
bókhlöðuna og þetta tryggingahús, sem að
hluta til að minnsta kosti er látið líta út eins
og eftir loftárás. Þessi stíll var tízkubóla sem
talsvert bar á fyrir nokkrum árum og mátti
sjá hann til dæmis í Ríkisþinghúsinu í Bonn,
sem Þjóðverjar höfðu nýlega lokið við þegar
ákveðið var að flytja þingið til Berlínar. Þá
segir blaðið í máli og myndum frá nýrri pól-
skri sendiráðsbyggingu í Briissel. Arkitekt-
inn, Ludwig Konior, er pólskur en býr í Brus-
sel og hefur áður teiknað sendiráðsbyggingar
í borginni fyrir Italíu og Lúxemborg. Þetta
hús er virðuleg útgáfa af módernisma eins og
hlýtur að teljast við hæfi, góð heild og fallega
unnin smáatriði.
GÍSLI SIGURÐSSON
ÞJÓÐARBÓKHLAÐAN í Reykjavík.
EINS OG EFTIR jarðskjálfta: Úr stórhýsi tryggingafyrirtækis í Liibeck.
PÓLSKA sendiráðið í Brussel.
KEaaBmaaaiBxagaflgffguvfaraa'
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/USTIR i 5. í*tAÍ 1999 !! 'l/