Lesbók Morgunblaðsins - 03.05.1997, Blaðsíða 11

irgunarskýli SVFÍ rétt til vinstri við Messuklettinn, en það er við tættur gamla bæjarins í Keflavík.
•orgeirshöfði er lengst til vinstri á myndinni, en bak við hann og til hægri Bjarnarfell
sem er austan Hvalvatnsfjarðar.
arins, nálægt háum sjávarkambi. Gangan
frá Þönglabakka til Keflavíkur tók hátt í 6
stundir, þótt hún sé ekki öllu lengri en 8
kílómetrar. Að vísu var farið hægt yfir,
enda útsýn bæði til sjávar og íjalla einstök.
Hins er þó að geta að í tvígang þarf að
fara upp í 300-400 metra hæð og tefur það
að sjálfsögðu. Sumir meta það svo að hækk-
un um 100 metra svari til þess að ganga
einn kílómetra á sléttu landi.
Síðari hluta leiðarinnar í Keflavík voru
heimamenn samferða hópnum. Þegar í
áfangastað kom voru reist tjöld og um leið
var kvöldmatur undirbúinn, hangikjöjt með
nýjum kartöflum úr Höfðahverfinu. Á eftir
gengu nokkrir úr hópnum út og upp í Gjög-
urfjail, nógu langt til að sjá fjöllin nyrst á
Tröllaskaga vestan Eyjafjarðar. Gjögurljall
er hrikaiegt, en jafnframt tignarlegt. Þar
ganga víðast klettar í sjó fram, en á nokkr-
um stöðum má ganga fram á klettahryggi
sem skaga fram í sjóinn og þaðan sést klett-
ótt ströndin vel. Þessi göngutúr er auðveld-
ur vönum göngumönnum en ekki er hægt
að mæla með honum fyrir lofthrædda.
Um kvöldið sat hópurinn umhverfis varð-
eld. Mikið var sungið og Halli sagði okkur
sögur af fólki og mannlífi í Keflavík fyrr á
tímum, en þangað á hann ættir að rekja.
Nú vorum við ferðafélagarnir og heimamenn
orðnir einn samstilltur kunningjahópur.
Þrióji dagur
Þennan dag lá leiðin inn Keflavíkurdal
og upp í Uxaskarð. Enn var fylgt allgreini-
legum gönguslóða. Undirlendi er mikið í
Keflavíkurdal og grasgefið, enda þótti
Keflavíkin góð bújörð þótt hún hafi alla tið
verið óskaplega einangruð.
Efst í Keflavíkurdal og í Uxaskarði lent-
um við í þoku, en þegar komið var rétt yfir
háskarðið, sem er í um 500 metra hæð, og
fram á brún ofan Fossárdals Eyjafjarðar-
megin var bjart veður. Nokkrir gengu á
Gjöguríjall norðan Uxaskarðs. Það er varla
meira en klukkutíma krókur, en vel þess
virði að leggja hann á sig til að njóta útsýn-
isins. Þaðan sést vel yfir Fossárdalinn næst
en lengra bæði inn og vestur yfir Eyjafjörð.
Til austurs er Keflavíkurdalur.
Fremur bratt er niður úr skarðinu en góð
slóð hlykkjast niður skriðuna. Alllöng leið
er fram Fossárdalinn og niður á Látra-
strönd. Frá Fossá eru um tveir kílómetrar
suður að Látrum þangað sem ferðinni var
heitið. Leiðin lá um öldótt land nokkuð fyr-
ir ofan sjávarhamra Látrastrandarinnar.
Gróðurinn var sérstaklega gróskumikill
þarna og miðaði okkur heldur seint. Oft var
stansað til að tína krækiber, bláber eða
aðalbláber enda nóg af þeim. Þennan dag
vorum við um 6 tíma á göngu.
Að Látrum er svipmikið bæjarstæði og
víðsýnt. Slysavarnafélagið hefur reist þar
björgunarskýli á grunni gamla íbúðarhúss-
ins. Látrar fóru í eyði á vordögum árið 1943.
Fyrr á öldum var þarna stórbýli og hákar-
laútgerð, en þekktust eru Látur fyrir að á
18. öld bjó þar hin þjóðkunna skáldkona,
Látra-Björg, mestan sinn aldur.
Ágætt tjaldstæði er í gamla túninu að
Látrum. Eftir að tjöld voru reist tóku gest-
gjafar okkar og leiðsögumenn til við að grilla
lambakjöt sem borið var fram með kartöflum
og Látra-salati. Það samanstóð af ýmsum
gómsætum plöntum sem þær Jenný og Bára
tíndu í túnjaðrinum. Kvöldið var sólríkt en
fremur svalt. Dýrðlega fallegt var að horfa
yfir Eyjaijörð og inn og út eftir Látraströnd-
inni. Gengið var snemma til hvílu enda sum-
ir lúnir eftir göngu dagsins.
Fjórói dagur
Nú var síðasti dagur gönguferðarinnar
runninn upp. Lagt var af stað fyrr en áður
eða um klukkan tíu eftir mikinn og góðan
inorgunverð, enda lengsta dagleiðin fyrir
höndum frá Látrum og inn að Svínárnesi,
nálægt 13 kílómetrar. Þokuslæðingur lá
yfir Eyjafirði sem byrgði nokkuð útsýn.
Annars var veður milt og gott til göngu.
Inn frá Látrum lá leiðin eftir glöggum
götum, fyrst um votlendisfláka en síðan á
ská upp brekkurnar upp fyrir Látrakleifar.
Landið er kjarri vaxið og fallegt, víða gil-
skorningar og smálækir en hvergi erfitt
gangandi mönnum. Það er heldur orðum
aukið í Árbók Ferðafélags íslands frá 1992
eftir Björn Hróarsson að þarna sé sumsstað-
ar bratt og erfitt yfirferðar. Aldrei veittum
við því athygli að slóðin lægi rétt ofan við
klettabrúnina eins og þar er lýst. Ef til vill
er þarna um fleiri en eina slóð að ræða.
Þar sem gatan liggur hæst ofan Látra-
kleifar í nálægt 300 metra hæð yfir sjó
steypist Eilífsá fram af klettum niður í gil
skammt neðan slóðarinnar. Þar var staldrað
við enda útsýn fögur yfir Eyjafjörð og til
suðurs inn Látraströnd að Grímsnesi.
Eftir þetta hlykkjaðist gatan niður fallega
grónar lyng-_ og kjarrbrekkur að eyðibýlinu
Grímsnesi. Á npkkrum stöðum mátti sjá
villtan reynivið. í Grímsnesi var áð. Bærinn
stóð uppi undir brekkunni. Rústir bæjar- •
og útihúsa eru heillegar, en jörðin fór í eyði
árið 1938.
Jarðýtuslóð nær að túnjaðrinum sunnan-
verðum í Grímsnesi og gerir gönguna auð-
velda þaðan þótt margir smálækir verði á
leiðinni. Hvergi reyndist erfitt að stikla yfir
þá á gönguskónum. Það gæti þó verið á
annan veg í rigningartíð.
Skammt fyrir innan Grímsnes breytir
landið um svip. Undirlendið verður víðáttu-
meira og kjarr- og lynggróður hverfur.
Landið var þó mjög grasgefið og fagur-
grænt en sumstaðar votlent. Nú var mann-
skapurinn orðinn nokkuð heimfús, fór hver
með sínum hraða og teygðist því á hópnum.
Áð var við tætturnar af eyðibýlinu að Mið-
húsum en á áfangastað í Svínárnesi var
komið klukkan fimm eftir sjö stunda göngu.
Þar biðu bílar til að flytja okkur inn á Greni-
vík en ágætur bílvegur nær út að Svínár-
nesi frá Grenivík.
Þegar til Grenivíkur kom var farið beint
í sund, en síðan kvöddum við samferðamenn
okkar og ferðafélaga þau Harald, Heimi,
Jennýju og Báru. Svo héldu fetfélagarnir inn
á Akureyri. Skemmtilegri gönguferð var
lokið um fallegt land, í góðu veðri, þeirri
kyrrð sem einkennir ósnortna íslenska nátt-
úru og með skemmilegum leiðsögumönnum
og kokkum. Tættur Ijölmargra eyðibýla
minnti okkur á sögu forfeðranna og þau
kröppu kjör sem þeir máttu búa við.
Feróafélagarnir
Við undirbúning þessarar gönguferðar
sýndist sitt hveijum í Fetinu að versla við
heimamenn um skipulag hennar. Við erum
vön ferðum sem þessum og töldu því marg-
ir þá þjónustu sem í boði var óþarfa. Það
varð þó ofan á að þiggja hana, ekki síst
vegna þess að margir sáu kostinn við það
að láta létta sér burðinn með því að hafa
hesta með í för. Reynslan af ferðinni leiddi
allt annað í ljós en nokkrum í hópnum datt
í hug eða átti von á. Það voru fyrst og fremst
kynnin við heimamenn, samfylgd þeirra og _
mikill fróðleikur um sögu þess fólks sem
fyrr á tímum byggði þetta landssvæði sem'
gerði þessa ferð eftirminnilega, þótt ekki
sé verið að gera lítið úr hinu fagra landi í
Fjörðum og á Látraströnd, sérstökum gróðri,
útiveru og að hafa hesta til að bera farang-
urinn. Vafalaust er þetta form ferðaþjón-
ustu sem okkur var boðið upp á af Grenvík-
ingum nokkuð sem fleiri ættu að hugsa um.
Með því fær ferðalangurinn tækifæri til að
kynnast þeim sem landið þekkja, blanda við
þá geði í stað þess að þeytast um upp á
sitt eigið án þess að tala við kóng eða prest.
Þessi gönguferð er tiltölulega auðveld,
dagleiðir stuttar og farangur sem hver þarf
að bera (fatnaður og nesti til dagsins) ætti
ekki að vera meiri en 6-8 kíló. Öryggi er
líka mikið. Gististaðir eru alltaf við björgun-
arskýli og farsími með í för, ef eitthvað
skyldi koma upp á.
Höfundur er jarófræóingur.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 3. MAÍ 1997 1 1