Lesbók Morgunblaðsins - 18.03.1989, Blaðsíða 14
B I L A R
Standa bflar sig
misjafnlega vel
í árekstrum?
Hversu öruggur er bfllinn þinn? Hvemig fer
hann út úr árekstri? Hvemig fara farþegar
hans og ökumaður í árekstri? Skiptir það
einhverju máli? Em ekki flestir bflar svipaðir
hvað þetta varðar? Þessi atriði hafa ekki
verið mikið rannsökuð hérlendis þó að menn
kunni að hafa á því ýmsar skoðanir hvaða
bílategundir séu sterkar og hvaða ekki.
Sérstök stofnun tryggingafélaga í Banda-
ríkjunum hefur um árabil kannað afdrif bíla
og farþega þeirra í árekstrum. Hefur hún
gefið út niðurstöður eftir athuganir nokk-
urra ára í senn og hafa þessar niðurstöður
meðal annars haft áhrif á tryggingariðgjöld-
in þar i landi.
Rannsókn bandarísku stofnunarinnar
Highway Loss Data Institute, HLDI, byggir
á athugun á rúmlega 6 milljónum bíla sem
lentu í árekstrum með eða án slysa á fólki.
Miðað var við meðaltalið 100 og út frá því
má lesa í niðurstöðum hvort einstakar teg-
undir lenda ofan eða neðan þessa meðaltals
hvað 'varðar greiðslu tryggingafélaganna á
bótum vegna meiðsla á fólki og tjóna af
völdum skemmda á bílunum sjálfum. Skoð-
aðar voru 207 gerðir bíla og þeim skipt í
flóra flokka: Skutbílar, femra dyra bflar,
tvennra dyra bflar og síðan sportbflar eða
öllu heldur orkumiklir bflar með ýmis konar
sérútbúnaði. Bflum í hveijum flokki var
síðan raðað í hóp stórra, meðalstórra og
lítilla bfla og er miðað við lengd milli hjóla.
Litlir bflar kallast þeir sem eru styttri en
2,51 m milli hjóla, meðalstórir þeir sem eru
frá 2,51 m og upp að 2,76 m og þeir stóru
þar fyrir ofan.
í hópi stærstu bflanna í flokki femra
dyra bfla er Pontiac Bonneville í efsta sæti.
Miðað við meðaltalið 100 þarf aðeins að
greiða tjón í 58% tilfella vegna meiðsla.
Næstur kemur Mercury Grand Marquis með
tölumar 62 og 65% og era yfirleitt banda-
rískir bflar í þessum stærsta flokki og era
allir undir meðallagi hvað tjónagreiðslur
varðar.
Saab 900 og 9000 hafa staðið sig vel í rannsókn bandarískra tryggingafélaga
bvað varðar lágar tjónabætur vegna slysa & fólki.
í flokki meðalstórra bfla hefur Oldsmo-
bile Cutlass vinninginn. Þar ná greiðslur
76% af meðaltalinu vegna slysa á fólki, 73%
vegna alvarlegra slysa og 66% vegna
skemmda á ökutækinu. í öðra sæti er Toy-
ota Camry með 79 og 78% vegna slysa á
fólki, Volvo 240 hefur tölumar 87 og 91%,
Honda Accord 88 og 85% og Chrysler Le
Baron er með 96 og 100%. í þessum flokki
era nokkrir bílar vel ofan við meðallag og
allt upp í 150 til 160%, bæði bandarískir
og evrópskir bflar.
Saab 900 stendur sig best í minnsta
flokknum. Þar era tjónabætur aðeins 73%
og 69% vegna slysa á fólki og er Saab þar
allmörgum prósentustigum framar en næsti
bfll, Mazda 626, sem er með tölumar 98
og 92% en Mazdan er búin púðum sem blás-
ast sjálfkrafa upp við högg til vemdar far-
þegunum. í þessum flokki er einnig Volks-
wagen Golf sem er við meðallagið, 100 og
97%, Honda Civic hefur tölumar 113 og
114% og Plymouth Horizon er með 118 og
110%. I þessum flokki sjást hærri tölur en
í flokki stórra og meðalstórra bfla enda virð-
ist tilhneigingin sú að farþegar í minni bflun-
um slasist fremur í árekstram en farþegar
í þeim stærri.
Sé litið á flokk hraðskreiðra og sérbúinna
bfla eða sportbfla kemur í ljós að þar ráða
innfluttir bflar rflq'um. í stærsta flokknum
era Mercedes Benz gerðimar SDL/SEL með
aðeins 42% hvað varðar slys á fólki og er
það lægsta talan sem fram kemur í þessum
niðurstöðum. BMW 735i er með 50%. Saab
hefur enn vinninginn í sínum flokki, milli-
stærðinni, og nú er það 9000 bfllinn með
51%. Næstur honum er Volvo 740 og 760
með 58%, BMW 500 línan hefur tölumar
68 og 65% og 300 línan 91 og 93%.
Tölur þessar era byggðar á athugun á 6
milljón bflum sem lentu í árekstram. Ekki
er í skýrslunni getið nánar um aðstæður í
þessum árekstram og slysum en þessi mikli
flöldi bfla ætti að gefa einhveija vísbendingu
um gæði bflanna hvað þetta varðar. Menn
geta síðan hugleitt hvort þetta er meira en
vísbending og hvort hugsa ætti meira um
slíka hluti þegar bfll er valinn. En til þess
þarf kannski að hefja upplýsingasöfnun af
þessu tagi hjá íslensku tiyggingafélögunum.
jt
F O R N B I L A R
Packard Custom
Super Clipper
árgerð 1947
Framleiðsla á Packard hafði fallið niður um tíma,
en eftir stríðið var þráðurinn tekinn upp að
nýju árið 1946. Packard hafði verið einn af
þeim bílum, sem kalla mátti stöðutákn og enn
á ný tókst honum að halda þeirri stöðu.
Straumlínan var mikils ráðandi í útlitinu og
óhætt að segja, að þessi bfll sé
framúrskarandi fallega teiknaður, öll
blutföll sýnast góð og í rauninni er hann
miklu svipmeiri en flestir nútíma bflar. í
þá daga var straumlínan tekin eftir auganu;
vindgöng vora þá ekki komin til sögunnar
og vindstuðull óþekkt hugtak.
Óhætt er að segja, að meiri framfarir
hafí orðið á tæknilega sviðinu en í ytra
útliti. Samt var krafturinn nógur: Super
Clipper var með 8 strokka vél, 165 hestafla.
Hann var ekki sjálfskiptur, en með
electromatic-skiptingu, sem verkaði þannig,
að ekki þurfti að kúpla, en aðeins að skipta.
í mælaborðinu var hnota eins og vera bar
á eðalvögnum, en framsætið var heill bekkur
og þætti ugglaust ekki gott núna. Hitt er
svo annað mál, að heilu framsætin þóttu
hafa sína kosti líka; ekki sízt þegar menn
vora úti að aka með elskunni sinni.
Mælaborðið þótti mjög framúrstefnulegt.
Eitt tækniundrið var „overdrive", sem þótti
nauðsyn, þegar ekið var yfir 160 km hraða,
- og Packardinn fór létt með það. Trúlega
þætti okkur núna, að hann lægi illa á vegi.
Amerískir bflar frá þessum tíma vildu rása
Fallega teiknaður hvaðan sem & hann var litið: Packard árgerð 1947.
Virðulegur og sportlegur í senn: Packard Super Custom Clipper.
Mælaborðið þótti tramúrstefhulegt -
og heill bekkur að framan þótti hag-
stæður, þegar farið var út að aka með
elskuna sína.
nokkuð, en voru mjúkir og þessi mikla
mýkt var talin samsvara þægindum.
Árið 1947 vora smíðaðir 5690 bílar af
þessari gerð og það er til marks um, hve
vönduð sú smíði var, að margir era vel
gangfærir enn á voram dögum, enda
meðhöndlaðir sem dýrmæti. Ekki munu
margir Packard-bflar hafa flutzt til íslands
um þetta leyti. Helgi Lárasson frá
Kirkjubæjarklaustri hafði umboðið og meðal
bfla af Packard-gerð, sem sáust á götum
Reykjavíkur og víðar, var R-16, bíll Helga
Bergs, forstjóra Sláturfélags Suðurlands.
Á eðalvögnum þótti sjálfsagt að hafa
skrautSgúru framan á bflnum. Hér er
það stílfæring á gyðju hraðans.
14 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 18. MARZ 1989