Lesbók Morgunblaðsins - 23.02.1980, Síða 3
r
hann ekki vera útundan og viö
heyrum hann hrína ánægjulega í
baöherberginu. Oft játar þá kona
mín, aö hún hafi nokkra aukagesti í
búrinu, sem hún sýnir mér fyrst
þegar taugar mínar hafa styrkst viö
máltíðina: óframfærnir og órakaöir
menn taka sér sæti viö borðið og
núa saman höndum, konur hola
sér niöur hjá börnum okkar á
eldhúsbekknum,
mjólk er velgd handa grátandi
börnum. Á þann hátt hef ég einnig
kynnst dýrum, er ég þekkti lítiö til:
máfum, refum og svínum og eitt
sinn hitti ég fyrir hálfstálpaöan
drómedara.
„Er hann ekki sætur?" spuröi
kona mín og ég neyddist til aö
viðurkenna, aö svo væri og lítiö eitt
kvíöandi virti ég fyrir mér dýriö,
sem jórtraöi án afláts, gult aö lit
eins og inniskór og horföi á okkur
steingráum augum. Til allrar ham-
ingju var drómedarinn í aöeins eina
viku og viðskipti mín gengu vel:
fólki haföi borist til eyrna, aö varna
væri gæöavara og verðið lágt og
meira segja tókst mér ööru hverju
aö selja skóreimar og bursta,
varning, sem annars er ekki mikil
eftirspurn aö. Hagur okkar virtist
blómgast og konan mín, ómóttæki-
leg með öllu fyrir hagfræðilegum
staöreyndum, lýsti þá yfir mér til
nokkurs angurs: „Viö erum aö rétta
viö“. En ég sá ganga á sápubirgð-
irnar, rakblööunum fækkaði og
birgöir stoppugarns og bursta voru
ekki jafn umfangsmiklar.
Einmitt þegar mér heföi ekki
veitt af auknu sálarþreki, þá var
þaö kvöld eitt, er viö sátum öll í ró og
næöi, aö skjálfti fór um húsiö,
skjálftinn var á viö meðal jarö-
skjálfta: myndirnar sveifluöust,
boröiö titraöi og biti af steiktri
blóöpylsu valt út af diski mínum. Ég
ætlaði aö þjóta á fætur og kanna,
hvaö olli hávaðanum, þegar ég tók
eftir því, að krakkarnir héldu niöri í
sér hlátrinum. „Hvaö gengur á?“
æpti ég og í fyrsta skipti á
viðburðarríkri ævi missti ég stjórn
á mér.
„Walter“, sagöi konan mín lágt
og lagði frá sér gaffalinn, „þetta er
bara hann Wollo“. Hún fór aö gráta
og ég má mín einskis gegn tárum
hennar, því hún hefur aliö mér sjö
börn.
„Hver er Wollo?“ spuröi ég
þreytulega og á sama andartaki
nötraöi húsiö aftur. „Wollo“, sagöi
yngsta dóttir mín, „er fíllinn, sem
viö höfum í kjallaranum".
Ég verö aö játa, aö ég var alveg
utan viö míg, sem eðlilegt er.
Stærsta dýriö sem viö höfum hýst,
var drómedarinn og mér fannst
fíllinn vera heldur fyrirferöa mikill
fyrir íbúöina okkar, þar sem viö
höfum enn ekki orðiö þeirra blessun-
ar aðnjótandi aö fá íbúö hjá
bænum.
Konan mín og börnin áttu í
engum vandræðum meö aö út-
skýra fyrir mér aö gjaldþrota fjöl-
leikahússeigandi heföi komiö dýr-
inu undan til okkar. Þaö komst
auðveldlega inn í kjallarann meö
því aö renna sér niður rennuna, sem
viö notum fyrir kolin. „Fíllinn valt
eins og keppur“, sagöi elsti sonur
minn, „hann er verulega gáfaö
dýr“. Ég efaöist ekki um þaö, sætti
mig viö návist Wollos og var fylgt
niöur í kjallara meö gleöiópum.
Dýriö var ekki ýkja stórt, þaö
blakaði eyrunum og virtist kunna vel
viö sig hjá okkur, sér í lagi þar sem
heybaggi var skammt undan. „Er
hann ekki sætur?“ spuröi kona mín
en ég færöist undan aö samsinna
því. Mér fannst sætur tæplega
viöeigandi lýsingarorð. Fjölskyld-
an var greinilega vonsvikin yfir, hve
litla hrifningu ég sýndi og á leiöinni
upp úr kjailaranum sagöi konan
mín: „Þú ert andstyggilegur, viltu
aö hann lendi á uppboöi?"
„Hvaö áttu við meö uppboöi?",
sagöi ég, „og því þá andstyggu-
legur?, þaö varðar nú viö lög aö fela
eignir þrotabús“. Mér er sama“,
sagöi konan mín, „þaö má ekkert
koma fyrir dýriö".
Eigandi fjölleikahússins vakti
okkur um miöja nótt; þetta var
óframfærinn, skolhæröur maöur.
Hann spuröi, hvort viö hefðum ekki
rúm fyrir eitt dýr í viöbót. „Þaö er
aleiga mín, eina sem ég á eftir.
Hvernig líður annars fílnum?"
„Vel, sagði konan mín, „aðeins
meltingin hjá honum veldur mér
áhyggjum".
„Þaö lagast“, sagöi fjölleika-
hússeigandinn, „þetta eru bara
viöbrigðin. Dýrin eru svo viökvæm.
En getið þiö haft köttinn, bara í
nótt?“ Hann leit á mig og kona
mín gaf mér olnbogaskot og sagði:
„Vertu ekki svona haröbrjósta".
„Haröbrjósta", sagöi ég, „nei,
ég ætla ekki aö vera haröbrjósta.
Sama er mér, þó þiö látið köttinn í
eldhúsiö".
„Hann er úti í bíl“, sagöi
maðurinn.
Ég lét konuna mína um aö
koma kettinum fyrir og skreið aftur
upp í rúmiö. Kona mín var dálítið föl,
þegar hún kom upp í og mér fannst
hún titra ofurlítið. „Er þér kalt?",
spuröi ég.
„Já, sagöi hún, „þaö er svo
einkenningur hrollur í mér“.
„Þaö er bara þreyta".
„Ef til vill", sagði hún en um ieiö
horföi hún svo undarlega á mig. Viö
sváfum vært, nema hiö einkennilega
augnatillit konu minnar birtist mér
hvað eftir annaö í draumi og það
var einhvert annarlegt farg, sem olli
því, aö ég vaknaði fyrr en venjulega.
Ég ákvaö aö raka mig í þetta skipti.
Undir eldhúsboröinu okkar lá
miölungsstórt Ijón og svaf rótt, þó
hreyfðist skottið ofurlítiö og olli
svipuöum hávaöa og þegar einhver
leikur sér aö léttum bolta. Varlega
Kristjön Karlsson
ÍSA-
BELLA
UM
LUKTAR
DYR
Fyrir svartan síödagstind
siglir skipið gráan vind.
Úr kjölfarinu ár á ár
upphefst tíminn fjólublár.
Kemur inn sem einatt fyr
ísabella um luktar dyr.
Og að legg sér ullarkjól
Anna tekur, djúpt í stól,
strýkur hendi um hár og fer,
hugsi, djúpt aö kveinka sér,
lýtur áfram hvíslar, hvað?
Hugmynd hver á réttum stað
hallast inn, rís aftur rétt,
eins og blóm er svignar létt;
gleði, æska, yndi, líf,
eilíf kyrrð er þeirra hlíf;
sefur Anna á löngum legg:
lítill bátur uppi á vegg.
sápaöi ég mig og gætti þess aö
gera ekki neinn hávaöa en þegar ég
snéri höföinu til hægri til aö raka
vinstri kjálkann, sá ég aö Ijóniö
haföi bæöi augun opin og horföi á
mig. Þau eru í rauninni eins og kettir,
hugsaði ég meö mér. Ekki veit ég,
um hvaö Ijónið var aö hugsa, það
hólt áfram aö horfa á mig og ég
rakaöi mig án þess að skera mig en
ég verö samt aö geta þess, aö þaö
er skrýtin tilfinnig að raka sig í
námunda viö Ijón. Ég haföi svo til
enga reynslu í að umgangast rándýr
og lét mér því nægja að horfa fast á
Ijónið, þurrkaði mér og fór inn í
svefnherbergi. Kona mín var vökn-
uö; hún ætlaöi aö segja eitthvaö en
ég tók fram í fyrir henni og hrópaöi:
„Hvaö geturðu sagt?“ Konan mín
fór aö gráta, ég lagði höndina á
höfuö henni og svaraði: „Alla vega er
þetta óvenjulegt, þaö verðuröu aö
viöurkenna".
„Hvaö er svo sem ekki
óvenjulegt?", sagöi kona mín og
mér varö svarafátt.
Á meðan vöknuöu kanínurnar,
börnin ærsluöust í baðherberginu,
flóðhesturinn Gottlieb öskraði, Bello
teygöi sig og geispaði, einungis
skjaldbakan svaf. Reyndar sefur
hún nærri því alltaf.
Ég lét kanínurnar í eldhúsiö,
þar sem matarkassi þeirra stóö
undir skápnum: þær þefuöu af Ijón-
inu og Ijónið þefaöi af þeim og
börnin, hvergi smeyk og vön
dýrum, voru strax komin í eldhúsiö.
Þaö var ekki laust viö, aö mér fyndist
Ijónið brosa; næstelsti sonur minn
var undireins búinn að finna
Ijóninu nafn: Bombilus og því varö
ekki breytt.
Nokkrum dögum síöar var
komiö aö sækja fílinn og Ijóniö. Ég
viöurkenni, aö ég horföi á eftir fílnum
án eftirsjár, mér fannst hann kjána-
legur, hins vegar haföi Ijónið
unniö hjarta mitt meö hógværö
sinni og alúðlegri festu, mig tók þess
vegna sárt aö sjá Bombilius fara.
Ég var oröinn svo vanur honum, í
raun og veru var hann fyrsta dýriö,
sem mér þótti reglulega vænt um.
Þýð. Hrefna Beckmann.