Lesbók Morgunblaðsins - 01.10.1978, Blaðsíða 14

/
Af Islandsvinum
Einlægt kitlar þaö hégómagirnd landans,
þegar erlendir menn ausa loffi á land og Þjóð.
Hér fyrrmeir höföu menntamenn, einkum og
sér í lagi Þýzkir, rómantískar hugmyndir um
afkomendur víkinga og skrifuðu langar
iofgjörðir um Þá sönnu menningu, sem
samastað átti í torfbæjum á íslandi. Þeir hafa
séð ísland í rósrauðum bjarma; sú augljósa
vanÞróun, fátækt og allsleysi, sem við hefur
blasaö, er lítt eða ekki gert að umtalsefni.
Fullyrt er, að á vorum dögum sé áhugi og
almenn vitneskja um ísland til í ríkari mæli í
Þýzkalandi en víðast annarsstaðar. Vera má,
að Það sé rétt; að minnsta kosti eru Þjóðverjar
manna ötulastir í óbyggðaferðum og koma
sumir ár eftir ár.
Tengsli okkar viö Skota hafa aftur á móti
verið nærri núllpúnktinum fyrr og síðar og er
Þó Skotland meö Þeim byggðum bólum, sem
hvað næst eru íslandi. Samskipti af okkar
hálfu hafa einna helst verið fólgin í verzlunar-
ferðum húsmæðra til Glasgow en Skotar vita
varla hvar ísland er á landabréfinu. Hvergi hef
ég kynnst svo algerum pekkingarskorti á
íslandi sem Þar og er trúlega vonlítið að bæta
Þar um nema með Því einu að sigra Þá
rækilega í knattspyrnu. Skotar hafa átt eitt
skáld og langt er nú síðan, en peir eru
sportmenn af lífi og sál; fundu upp golfið og
knattspyrna er Það sem verulega skiptir máli í
lífinu hjá Þeim.
Sterklegur Skoti, sem ég hitti nýlega á
bjórkrá Þar í landi, spuröi mig, hvort ísland
væri ekki rétt hjá Noregi. Og annar spurði,
hvort Það væri ekki rétt hjá Orkneyjum.
Við teljum okkur samt vera í Þjóöbraut og
hingað koma árlega menn sem stinga niður
penna á eftir og bera okkur allavega söguna.
Víðs fjærri er hinn rósrauði bjarmi róman-
tíkera frá 19. öld; ferðalangar þykjast sjá með
eigin augum hrikalegra fyllirý meðal inn-
fæddra en peir höfðu áður haft spurnir af. Þeir
horfa meö forundran á Þá velta sér uppúr
hitaveítuafrennsli viö Öskjuhlíð á sumarnótt-
um, ýmist allsnakta eða ballklædda, — og
sumir sjá ekki betur en lækurinn sé klóak.
Kannski Þykir einhverjum hér, að Það sé
öldungis óÞarft að lýsa einkum skemmtanalífi
og drykkju, Þegar gerð er úttekt á íslending-
um. Væri ekki nær aö tala um íslendingasög-
urnar, sem eru í skinnbandi á hverju heimili?
En við hverju er að búast?
Þrátt fyrir allt eru til menn á fjörrum
stöðum, sem bera í brjósti rómantíska ást til
íslands. Einn Þeirra datt inn úr dyrunum hér á
Lesbók í sumar leið: Sextugur Ameríkani úr
smábæ vestur í lowa. Hann spuröi kurteislega
á sínu móðurmáli, hvort hann mætti tefja mig
smástund og hóf síðan að tala á íslenzku, að
vísu með dálitíð amerískum hreim sem
vonlegt var. En ekki var honum orða vant.
Hann sagði:
„Ég var hér ungur maöur í hernámsliðinu á
stríðsárunum. Og Þá læröi ég aö tala íslenzku.
Við bjuggum lengst af í bragga innan við
Akureyri og ég festi slíkar rætur Þar, að Þegar
ég er spuröur um uppruna, kveðst ég vera úr
Eyjafirðinum. Nú eru liöin 35 ár síðan ég var
Eyfirðingur og á Þessum árum hef ég prívegis
komið til íslands. Þá hef ég haldið beina leið
noröur í Eyjafjörð. Ég er nýkominn Þaðan
núna og vona að Ijós augna minna eigi einu
sinni enn eftir að líta Eyjafjörðinn af
Vaölaheiði. En Því miður hefur íslenzkan mín
ryðgaö; aðeins örsjaldan hitti ég menn, sem
ég get rætt við á íslenzku".
Ég spuröi hann hvort hann hefði. lesiö
„Norðan við stríð“, sögu Indriða G. Þorsteins-
sonar, sem bregður upp mynd af Akureyri
stríðsáranna. Hann vissi ekki um Þessa bók,
en tókst allur á loft og kvaðst verða að ná í
hana áður en hann færi. Svo bætti hann við:
„Annars var erindi mitt ekki að segja
ókunnugum blaðamanni frá sérstökum
tengslum mínum við Eyjafjörð. En í mínum
heimabæ er ungur maður, sem gluggar í
norræn fræði, einkum skáldskap og hann
Þekkir vel til íslands, Þótt hann hafi aldrei
komið Þangað.
Þessi ungi maður hafði einhvern pata af Því,
að á dögunum mundi hafa birzt í Lesbók
greinarkorn um tvær vísur eftir Halldór
hagyröing á Ásbjarnarstöðum fyrir norðan og
Ijóð, sem Halldór Laxness hafi sett saman
uppúr vísunum. Þessi ungi maður bað mig að
koma við á blaðinu, ef ég færi til íslands og fá
Ijósrit af greininni. Hann les alveg íslenzku og
kannski á hann eftir að koma hingaö. En ég
veit að honum Þætti vænt um að fá að sjá
Þetta greinarkorn.“
Svo baðst hann afsökunar á ónæðinu og
stakk á sig Ijósriti af Ijóðínu „Snjógirni"
eftir Halldór Laxness handa ungum manni
vestur í lowa. „Bara aö myndirnar mínar verði
nú í lagi“, sagöi hann um leið og hann kvaddi;
„Þær eru úr Eyjafirðinum. Ég ætla aö orna
mér við að skoöa Þær í vetur“.
Gísli Sigurösson.
Krossgáta
Lesbókar
Morgunblaðsins
Lausn
á síðustu krossgátu
L/ jd'i' i|i FfI M' r.v: r. " WL <■ ; ■
á T K o K Ut F R t K
■í? o A r (je 'iik F u A fc
V F o a F T D U L b L £ R
L* ; Þ C> (l ? A- a l t N ' £ £> A L F
A L A P & 1 u /J J> A R ■ > ' N l T
.HlD U £.UÍ< R 7 K « K i ó zz A ý /J 1 AJ ,t? M0/T* A í T U
|m£|T Ia l-tT At>' F A F r & L IK $ Líhl. N A 'T £ 'd A Z.
j. £ R A R (Kb> i R £ r>nc l> /V K o T T a
A L V 't £ KlAf i t M /0 10 ITAbl) p. ro T (•',< u X 'o
£> A s> <? AL 6. l Kaor K R A $ F
>-> VI ruO F ‘A &(ft yJ i $ K Ý K 1 /L ÍÍ 4 $ K A
\J 1 L 1 je^ £ l £) Aí ’c? N * r A R
T K Lí G. IHL A R 'o M A A X T
$ vc A 6 í R JTA V- Att - Dý'fl Ar £> A A A F A R.
fl^VA Mfmi ftZi.LT Tuuri Kv/fiK- DK tx £Fri&\ LoCfí- nz
É-1 'Wl' h
3 f/HS FIÍK- Htz /AJAJ m £/MS
rm ELLl\
1 Sumþin WFVRfl Tusw
'i £> - MlBRI 'ft?
"I 'Ú V fl £LO- 57Æ - Æ>(
u M FA-'lÐ TÍ/aT
fkpt-l
H 0 - evF- / L£C.F) u eir A<^
TP.S
i pyi- T(5k fíUU\l ~T(pbS AO Ær kiP-
ixnrr- uRihn t*eri 'lLfíT
, TiluR ' ■ anuv1 1 ft MPAZilS
CcA~ KoM^)

Þukí- AR, bínfífi J>ý'R
ÍTÓH Tua/R.
S4£) v/dfai E hJ Cr -1 / M CZ. &v- lcst
£€>US- FfíK. Sikl'i T- « p-
k riT- I fO U. 'ofíH- £/AJ -
FULL TZfn
JT'RV' /.fVN- IR
fcuNfev/
oL- IFSJ I
| AR SoftlÉ) X + , MAFN *•