Lesbók Morgunblaðsins - 18.07.1976, Blaðsíða 12

hann segir, ég segi, hún segir, ég
segi, ég segi. .
,,Bert minn, afi, gamli maður-
inn, sykur, hveiti, reykt síld,
grænmeti, sykur, sykur, sykur.“
Þunglamalega konan horfði
undrandi í gegnum slæðu orða-
flaumsins á blómin, sem stóðu
svöl, sterk og upprétt í sverð-
inum. Hún sá þau eins og sofandi
maður, sem vaknar af þungum
svefni og sér látúnskertastjakann
endurkasta ljósinu á nýstárlegan
hátt og lokar augunum og opnar
þau aftur, glaðvaknar allt í einu
og starir af ö!lu afli á kertastjak-
ann. Þannig staðnæmdist þung-
lamalega konan á móts við spor-
öskjulagaða blómabeðið og hætti
jafnvel að látast hlusta á það, sem
hin konan sagði. Þarna stóð hún
og lét orðin fossa yfir sig og
sveigði efri hluta líkamans hægt
fram og aftur og horfði á blómin.
Síðan stakk hún upp á því, að þær
f.vndu sér sæti og fengju sér te.
Snigillinn hafði nú yfirvegað
allar mögulegar leiðir til þess að
ná ákvörðunarstað sínum án þess
að fara framhjá dauða blaðinu
eða klifra yfir það. Látum nú vera
erfiðið, sem það hafði í för með
sér að klifra yfir laufblað, en
hann efaðist um að þunnt blaðið,
sem titraði og brast svo ógnvekj-
andi, ef hann aðeins snerti það
með hornbroddi sínum, myndi
þola þunga hans. Þetta varð til, að
hann ákvað loks að skríða undir
það, því að á einum stað hvelfdist
laufblaðið svo hátt yfir jarðveg-
inum, að hann komst þar undir.
Hann hafði rétt stungið höfðinu
inn um opið og var að mæla hæð-
ina upp að háa, brúna þakinu og
farinn að venjast svalri, brúnni
birtunni, þegar tvær manneskjur
gengu framhjá yfir grassvörðinn.
í þetta sinn voru þær báðar
ungar, ungur maður og ung kona.
Þau voru bæði í blóma lífsins eða
jafnvel á því skeiði, sem kemur á
undan blóma lífsins, á skeiðinu
áður en mjúkar, ljósrauðar fell-
ingar blómsins hafa sprengt
kvoðukennt hylki sitt, þegar
vængir fiðrildisins, þó fullþroska
séu, eru hreyfingarlausir i sól-
inni.
„Heppni, að ekki er föstudag-
ur,“ sagði hann.
,,Nú, trúir þú á heppni?"
„Maður þarf að borga sexpence
á föstudögum.“
„Hvað er sexpence svo sem? Er
það ekki sexpenca virði?“
„Hvaða ,,það“? Hvað áttu við
með ,,það“?“
„Ó, hvað sem er, ég á við, þú
veizt, hvað ég meina."
Langar þagnir urðu á milli þess-
ara setninga, sem sagðar voru
:neð hljómlausum, tilbreytingar-
lausum röddum. Parið stóð hreyf-
ingarlaust við jaðar blómabeðsins
og saman þrýstu þau oddinum á
sólhlífinni hennar djúpt ofan í
mjúkan jarðveginn. Þessi verkn-
iður og sú staðreynd, að hönd
nans hvíldi á hennar, gáfu tilfinn-
ingar þeirra til kynna á undar-
ægan hátt eins og þessi fáu, mein-
ingarlausu orð, sem létu líka
eitthvað í ljósi, stuttvængjuð orð,
sem báru þunga merkingu, óhæf
til þess að lyfta þeim langt, svo að
þau settust því klaufalega á hina
iiversdagslegustu hluti, sem um-
xringdu þau og urðu óþroskaðri
snertingu þeirra svo þungvæg. En
'-iver veit (þannig hugsuðu þau
jm leið og þau þrýstu sólhlífinni
•úður í jörðina), hvaða þverhnipi
eru fólgin i þeim eða hvaða ís-
brekkur myndu ekki glampa við
sólu hinum megin? Hver veit?
Hver hefur nokkru sinni séð þetta
áður? Jafnvel, þegar hún var að
bollaleggja um, hverskonar te
maður fengi í Kew, fann hann, að
það grillti i eitthvað í orðum
hennar, eitthvað afarmikið og
traust. Og svo létti þokunni, mjög
hægt og I ljós komu — ó, drottinn,
hvaða hlutir voru þetta? — lítil,
hvít borð og veitingastúlkur, sem
litu fyrst á hana og svo á hann. Og
þarna vár reikningur, sem hann
myndi borga með raunverulegum
tveggjashillingapeningi og þetta
var raunverulegt, allt raunveru-
legt, fullvissaði hann sjálfan sig
um og fitlaði við peninginn i vas-
anum, raunverulegt í augum allra
nema hans dg hennar. Það var
jafnvel að verða raunverulegt
fyrir honum. Og þá —, en það var
of æsandi að standa lengur og
hugsa og hann dró sólhlífina upp
úr moldinni með rykk g vildi nú
óþreyjufullur finna st; , þar sem
maður fékk sér te með óðru fólki,
eins og annað fólk.
„Komdu nú, Trissie, það er
kominn tími til að við fáum okkur
te.“
„Hvar fær maður sér te,“ spurði
hún með skrýtinni, titrandi og
æstri röddu, horfði lauslega i
kringum sig og lét draga sig
niðureftir grasivöxnum stígnum
og dró á eftir sér sólhlífina, sneri
höfðinu sitt á hvað og gleymd
þannig teinu sinu, langaði að fai a
þarna niðureftir og þarna inneft-
ir, mundi eftir orkídeum og trön-
um innan um villl blóm, kin-
versku hofi og fugli með rauðan
kamb. En hann dró hana áfram.
Þannig gekk hvert parið af öðru
framhjá blómabeðinu og hreyf-
ingar þeirra flestra voru óreglu-
legar og markmiðslausar. Og þau
sveipuðust mörgum lögum af
grænbláum eimi, þar sem líkamir
þeirra höfðu i fyrstu li* og lögun,
en seinna leystust bæ lögun og
litir upp í grænbláu lof . En hvað
það var heitt! Svo heitt aðjafnvel
þrösturinn kaus að hoppa eins og
upptrekktur fugl í skugga blóm-
anna og langt hlé varð á milli
hreyfinga hans. I stað þess að
flögra rólega um dönsuðu hvítu
fiðrildin hvort upp af öðru og
teiknuðu þannig með sífelldu
flökti sínu útlínur molnaðrar
marmarasúlu yfir hæstu blóm-
unum. Það glampaði á glerþak
páimahússins eins og opnaður
hefði verið markaður glansandi,
grænna regnhlífa í sólskininu. Og
sumarhiminninn gaf til kynna
óhemjulegt eðli sitt með rödd
drynjandi flugvélar. Gult og
svart, ljósrautt og snjóhvítt, allir
þessir litir tóku á sig lögun karla,
kvenna og barna og bar um ör-
skotsstund við sjónhring og svo,
þegar þau sáu gulu slæðuna, sem
lá yfir grasinu, fóru þau að titra
og leituðu í forsæluna undir
trjánum og leystust upp eins og
vatnsdropar í gulu og grænu loft-
i.iu og lituðu það daufrautt og
daufblátt. Svo virtist sem allir
stórir og þungir líkamir hefðu
hnigið hreyfingarlausir niður í
hitanum og lægju þar í hnipri á
jörðinni, en raddir þeirra lagði
vitrandi upp af þeim sem væru
þær logar, blaktandi upp af digr-
um vaxkertum. Raddir. Já,
raddir, orðlausar raddir, sem rufu
þögnina skyndilega með svo
djúpri ánægju, svo ákafri löngun
eða svo sannri undrun, ef um
barnaraddir var að ræða. Rufu
þögnina? En það var engin þögn.
Allan tímann snerust hjól strætis-
vagnanna og þeir skiptu um gíra.
Borgin niðaði eins og risastórt
kubbasett úr undnu stáli, þai sem
kubbarnir hreyfðust án afláts
hver innan í öðrum. Yfir öllu
þessu gullu raddirnar hátt og
kórónublöð blómanna þeyttu
litum sínum upp í loftið.
Anna María Þórisdóltir þýddi.
HINAR
MANJSÍSKÆÐU
BYFLUGUR
Eitrið úr kynblendingum afrískra og evrópskra býflugna er ekki
hættulegra en eitrið úr öðrum býflugum. Hins vegar eru blending-
arnir ákaflega uppstökkir og fara fleiri saman.
Bianca Lavies, Ijósmyndari, átti f vök að verjast. Hún var í
býflugnabrynju, en hlaut þó nokkrar stungur. 1 hvert sinn, sem hún
smcllti af kramdi hún nokkrar flugur. Svo þétt sátu þær!
ÞAÐ var erindi okkar f Brasilfu
að fræðast um þarlendar býflug-
ur. Nú vorum við á meðal þeirra.
Og okkur leizt ekki á blikuna.
Vorum við þó í sérstökum bý-
flugnabrynjum frá hvirfli til ilja.
Fyrst réðust á okkum nokkrir
framverðir. Þegar þeir höfðu
sannreynt að óvinir væru á ferð
kom aðalherinn á vettvang. Vctt-
vangurinn, það vorum við. Fyrr
en varði vorum við alþakin bý-
flugum og suðið lét sem fossniður
f eyrum. Flugurnar birtust óðar
af illsku. Þær stungu broddunum
á kaf f þykkt varnarklæðið og
gengu þeir stöku sinnum inn úr.
Þá urðum við að taka á honum
stóra okkar svo að við legðum
ekki á flótta. Raunar varð leið-
sögumaður okkar að draga sig f
hlé og sleikja sár sfn. Við ljós-
myndarinn þraukuðum lengur og
áttum við þó f nokkrum erfiðleik-
um; t.d. kramdi ljósmyndarinn
nokkrar flugur til bana f hvert
sinn, sem hann smellti af mynd
og blfðkaðist flugnagerið ekki við
það.
Brasilískar býflugu- urðu til f
meinlegu kynblöndunarslysi fyr-
ir 19 árum. Býflugur af evrópsk-
um stofni voru fyrir f landinu.
Það voru friðsemdarskepnur og
vel viðráðanlegar mönnum. En
svo voru fluttar inn afrfskar flug-
ur. Það voru hin mestu villidýr.
Voru þær hafðar til rannsóknar f
Sao Paulo og þeirra vel gætt. Ekki
þó betur en svo, að nokkrar
sluppu úr haldi. Lögðu þær lag
sitt við hinar Evrópsku og varð þá
til ný tegund. Það voru þær flug-
ur, sem vildu okkur feig.
Nú eru þessir kynblendingar
komnir um mestalla Suður-
amerfku og halda sffellt áfram
landvinningum. Er von á þeim til
Miðamerfku og Mexfkó innan
skamms og er þá ólfklegt, að þeir
némi staðar við tollhliðin á landa-
mærum Mexfkó og Bandarfkj-
anna. Þykir norðanmönnum góð
ráð dýr, þvf flugurnar eru þegar
búnar að drepa 150 manns f föð-
urlandi sfnu, Brasilfu.
Býflugur komu f fyrndinni
austan úr Asfu og dreifðust; fóru
sumar til Evrópu en aðrar til
Afrfku. Loftslag er milt vfðast
hvar f Evrópu og urðu býflugur
þar rólyndar og óáreitnar, — eftir
þvf sem gerist um býflugur. t
Afrfku er aftur á móti örðugt að
lifa; þar er vfða mjög heitt og
þurrt. Fór svo, að býflugurnar þar
urðu á stöðugu flakki og leituðu
æ nýrra bústaða. Þær sættu líka
áreitni manna, sem stálu frá þeim
hunanginu f stórum stfl og kann
það að hafa haft talsverð áhtif á
lundarfar flugnanna. Þær urðu að
minnsta kosti ilfvfgar svo að af
bar, þegar tímar liðu. Afrfsku
flugurnar eru ekki skæðari en
aðrar hver um sig, en þær fljúga
hins vegar fleiri til atlögu f eir.u.
Og enginn maður lifir af nokkur
hundruð stungur.
Afrfsku flugurnar gefa af sér
meira hunang en aðrar. Þess