Lesbók Morgunblaðsins - 01.06.1968, Blaðsíða 6

Martin Luther King jr.:
A
Kæru starfsbræður.
Meðan mér var haldið hér í borgarfang
elsinu í Birmingham barst mér í hend-
ur nýleg yfirlýsing ykkar þar sem
þið kölluðuð starf okkar „óviturlegt og
ótímabært". Það kemur varla fyrir að
ég svara gagnrýni á starf mitt og hug
sjónir. Ef ég leitaðist við að svara allri
þeirri gagnrýni sem hafnar á skrifborði
mínu, mundu ritarar mínir komast yfir
fátt annað, og ég engan tíma hafa til að
sinna uppbyggilegum störfum. En þar
eð mér virðist þið menn góðviljaðir og
gagnrýni ykkar alvarlega fram sett, þá
vil ég leitast við að svara ykkur á þann
hátt sem ég vona að kalla megi skyn-
samlegan og hógværan.
Ég vil segja ykkur ástæðurnar fyrir
veru minni hér í Birmningham, því þið
hafið látið leiðast af þeirri röksemd
„að hér séu utanaðkomandi öfl að
verki“. Ég hef þann heiður að vera
forseti Southern Christian Leadership
Conference, félagsskapar sem starfar í
öllum Suðurríikjunum og hefur að-
alstöðvar sínar í Atlanta í Georgia. Við
höfum starfandi 85 dótturfélög um öll
Suðurríkin og eitt þeirra er Alabama
Christian Movement for Human Rights.
Þegar nauðsyn krefur og möguleikar
leyfa skiptast þessi félög á starfsfólki,
dreifa með sér fjármunum og fleira.
Fyrir nokkrum mánuðum bauð félagið í
Birmingham okkur að koma hingað og
taka þátt í friðsamlegum mótmælaað-
gerðum ef slíkt mundi vera álitið nauð-
synlegt. Við lofuðum að koma og efnd-
um loforð okkar á réttum tíma. Þann-
ig kom ég hingað ásamt nokkrum starfs-
mönnum okkar af því að okkur var
boðið hingað af félagsskap sem ég til-
heyri. Auk þess er ég í Birmingham
vegna þess óréttlætis sem rikir hér. Af
sömu ástæðum og spámenn Gamla Testa
mentisins, sem yfirgáfu þorp sín og
boðuðu orð Herrans vítt út um sveitir:
af sömu ástæðum og Páll postuli, sem
yfirgaf smáborgina Tarsus tid að boða
orð Krists í næstum hverri borg í hin-
um grísk-rómverska heimi: af sömu
ástæðum neiðist ég til að boða guð-
spjall frelsisins langt út fyrir þá borg
sem ég telst eiga heimili í. Sá sem býr
í Bandaríkjunum getur ekki talist „ut-
anaðkomandi”, neins staðar í landinu.
Þið lýsið yfir hryggð ykkar vegna
mótmælaaðgerðanna sem áttu sér stað
í Birmingham fyrir skömmu. En mér
þykir leitt að í yfirlýsingu ykkar var
ekki tjáð nein hryggð vegna þeirra að
stæðna sem orsökuðu þessar mótmæla-
aðgerðir. Ég mundi ekki hika við að
kalla það hryggilegt að þessar svoköll-
uðu mótmælaaðgerðir hafi átt sér stað
núna í Birmingham, en ég mundi útmála
hryggð mína sterkari orðum yfir því
að vald hvítra manna í þessari borg,
gaf ekki þeldökkum mönnum kost á
nokkru öðru. Að undangengnum frið-
samlegum mótmælaaðgerðum er fernt
sem verður að hyggja að: 1) safna
gögnum um hvort óréttlæti sé rí'kjandi,
2) efna til rökræðna, 3) undirbúa sjálf-
an sig, og 4) mótmæla, — þetta gerðum
við allt í Birmingham. Það er ómögu-
legt að mótmæla þeirri staðreynd, að
gífurlegt óréttlæti hefur ríkt hér um
slóðir. Aðskilnaðir kynþáttanna eru al-
gjörri hér í Birmingham en í nokkurri
annarri borg Bandaríkjanna, anda er
ofríki og ruddaskapur lögreglunnar
þekktur um allt ríkið. Réttleysi þel-
dökkra gagnvart dómstólimum er óvé-
fengjanleg staðreynd. Fleiri sprengju-
árásir, sem aldrei hafa kamizt upp, hafa
verið gerðar hér á heimili og kirkjur
þeldökkra, en í nokkurri annarri borg
landsins.
Þetta eru óhagganlegar, grimmilegar
staðreyndir. í ljósi þessara staðreynda
reyndu leiðtogar þeldökkra að ræða
við borgaryfirvöldin. En pólitískir ráða
menn höfnuðu því alltaf. í síðastliðn-
um septembermánuði var því lofað að
taka niður úr verzlunum hin auðmýkj-
andi merki, þar sem á stóð hvar negrum
væri heimilt að verzla. Vikur og mián-
uðir liðu og ekkert skeði, — við höfð-
um verið sviknir. Við ákváðum því að
efna til mótmælaaðgerða um páskana,
því að páskar og jól eru rnesta verzl-
unartíð ársinis. Með því að bindast
samtökum og verzla ekki áttum við að
geta knúð kaupmenn til að efna lof-
orð sín. En svo uppgötvuðum við að
kosningar voru fram undan í marzmián-
uði og við ákváðum að fresta aðgerð-
unum þangað til eftir kosningamar.
Þetta sýnir að við fórum ekki af stað
án gaumgæfilegrar athugunar, við hóf-
um fyrst mótmælaaðgerðir þegar þær
þoldu enga bið.
Þið kunnið að spyrja: „hvers vegna
mótmælaaðgerðir, setuverkföll, göng-
ur? Eru ekki umræður rétta leiðin?“.
Þið hafið rétt fyrir ykkur þegar þið
farið fram á umræður, enda voru þær
tilgangur mótmælaaðgerðanna. Frið-
samlegar mótmælaaðgerðir stefna að
því að skapa þá spennu og kreppu, að
samfélag sem stöðugt hefur neitað um-
ræðum eða samningum er neytt til að
horfast í augu við vandamálið. Þæi;
reyna að blása upp vandamálið þann-
ig að það verði ekki lengur fram hjá
því gengið. Ég minntist á, að friðsam-
legar mótmælaaðgerðir rnundu skapa
spennu. Þetta kann að láta óhugnan-
lega í eyrum. Og ég skal játa að ég
er ekki hræddur við að nota orðið
spenna. Ég hef unnið og predikað á
móti þeirri spennu sem leiðir af sér
ofbeldi, en það er líka unnt að skapa
spennu sem ekki hefur ofbeldi í för
með sér og getur verið málstaðnum
nauðsynleg. Líkt og Sókrates áleit það
nauðsynlegt að mynda spennu í huga
einstaklinganna svo þeir gætu brotið af
sér fjötra goðsagna, hálfsannleika, og
laugað huga sinn í hæðum hinnar skap-
andi Skynjunar og hlutlægs gildismats,
þannig álítum við að friðsamlegar mót-
mælaaðgerðir skapi spennu í þjóðfé-
laginu og hjálpi fólki að rísa úr djúp-
um fordóma og kynþáttahaturs upp til
hinna tígulegu hæða skilnings og
bræðralags. Tilgangur aðgerða er að
skapa svo mikla spennu, að menn neyð
ist til að ræða við okkur. Þess vegna
tökum við undir kröfu ykkar um að
rökræður verði hafnar. Of lengi hefur
verið reynt hér í okkar elskuðu Suð-
urríkjum að stunda eintal í stað rök-
ræðna.
Eitt af meginfullyrðingum í bréfi
ykkar er, að aðgerðir okkar séu ótíma-
bærar. Margir hafa spurt: „Af hverju
gefið þið ekki yfirvöldunum tíma til
að kippa málunum í lag?“ Eina svarið
sem ég get gefið við þessari aðfinnslu
ykkar er, að það verður að þrýsta á
yfirvöldin áður en þau gera nokkuð.
Ég verð að segja ykkur, vinir mínir, að
við höfum engum réttindum náð nema
með þrýstingi laganna og mótmælaað-
gerða. Sagan kennir okkur þau rauna
legu sannindi að forréttindastétt lætur
aldrei sjálfviljug forréttindi sín af
hendi. Einstaklingar hafa fundið til sið-
ferðiskenndar og sjálfviljugir látið af
hendi óréttlát forréttindi sín, en eins og
Reinhold Niebuhr minnir okkur á hef-
ir fjöldinn sem heild ekki sömu sið-
ferðisikennd og einstaklingurinn.
Við vitum af biturri reynslu að kúg-
arinn gefur engum frelsi af eigin frum-
kvæði, hinir kúguðu verða að heimta
frelsi siitt sjálfir. Vissulega 'hef ég
aldrei staðið fyrir mótmælaaðgerðum
sem voru heppilegar fyrir stundatöflu
þeirra sem ekki þjáðust vegna óréttlæt-
is kynþáttaaðskilnaðarins. Árum saman
hef ég heyrt þetta orð „bíðið“, það gell-
uir í eyrumi sérhvers blökkumanns sýknt
og heilagt. Þetta „bíðið“ hefur næstum
alltaf þýtt „aldrei“. Við verðum að
gera okkur grein ’fyrir „að það er sama
og afneita réttlætinu og slá því á
frest.“ Við höfum beðið í 340 ár eftir
þeim mannréttindum sem Guð og stjórn-
arskráin hafa gefið okkur. Þjóðir Af-
ríku og Afríku öðlast pólitískt sjálfstæði
hver á fætur annarri en við erum enn-
þá að berjast fyrir því að fá að kaupa
kaffisopa á greiðasölustöðum.
Ég efast ekki um að það sé auðvelt
fyrir þá sem aldrei hafa orðið fyrir
hinni stingandi auðmýkingu kynþátta-
mismunar að segja okkur að bíða. En
ef þið uppliíðuð óðan múg drepa feður
ykkar og mæður, misþyrma systrum
ykkar og bræðrum: ef þið sæjuð hat-
ursfulla lögreglumenn ráðast á, slá eða
jafnvel drepa svarta bræður ykkar og
systur órefsað: ef þið sæjuð 20 milljón-
ir negra grotna niður í örbirgð í barma-
fullu neyzluþjóðfélagi: ef tunga ykkar
stirðnaði í munninum þegar þið reynd-
uð að skýra sex ára gamalli dóttur
ykkar fná því að hún mætti ekki
leika sér á leikvöllum af því að hún
væri svört og sáuð smám saman bitux-
leika myndast í sál hennar gagnvart
hvítu fólki: ef þið yrðuð að sofa í bíln-
um á ferðalögum af því ekkert hótel
vildi hýsa ykkur — þá munduð þið
skilja að okkur finnst erfitt að bíða.
Sá tími mun vissulega koma að þolin-
mæðina þrýtur og menn una ekki leng-
ur við óréttlætið. Ég vona herrar mín-
ir að þið skiljið nú eðlilega og óum-
flýjanlega óþolinmæði okkar.
Þið lýsið yfir miklum kvíða að við
skulum vera reiðubúnir að brjóta lög
ef nauðsyn krefur. Þetta er algjörlega
réttlætanleg fullyrðing. En þar sem við
6 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
1. júní 1968