Lesbók Morgunblaðsins - 13.06.1954, Blaðsíða 14

, 410
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
'J) ©QS(^Q5íö5«Q5«ö2?CS<ú2«Siö2'Q5ið:tSCi5<ía5Q5«e;G=«?S?Q=>«í^Q=»«a55Siö2!Q5í<S2«t!s«ír=
VortjóÍ
Nú ekur vorið á gullbryddum vagni um geimínn
og gleðin brosir á hverju angandi blómi.
Ó, hvilík fegurð, sem flæðir um allan heiminn
og fyllir lífið svo himneskum náðardómi.
En þó við bjarmaskin baði ströndina og sæinn,
mér björtustu leiftrin skina í stofunni minni,
þvi Ósa mín litla, hún hoppar hlæandi um bæinn
og hugann yngir með barnsglaðri návist sinni.
Og hvern mun undra þó hýrast ljómi þar vorin,
sem hlátrar æskunnar sporin hamingju lauga.
Því Drottins fegursta dýrð var lífinu borin
í djúpu sakleysi barnsins tindrandi auga.

\
v \
\
KNÚTUR ÞORSTEINSSON
frá Úlfsstöðum.
©

undir manna 1 Eistlandi. En í Lett-
landi höfðu á sama tíma verið
myrtir eða fluttir úr landi nær 36
þúsund menn, fyrir utan þá, sem
Rússar tóku í her sinn.
Þjóðverjar hröktu Rússa fljótt
burtu úr Eystrasaltslöndunum, en
svo komu Rússar aftuf haustið
1944. Og þá hófust herleiðingar að
nýu. Voru þá aðallega fluttir úr
landi þeir menn, sem Rússar heldu
að hefði verið Þjóðverjum vin-
veittir. En brátt náði þetta til fleiri
manna. Var þó ekki hafin eins víð-
tæk hreinsun eins og 1941, en menn
hurfu hópum saman. Ástandinu
lýsti Winstun Churchill þannig í
ræðu, sem hann helt í neðri mál-
stofu brezka þingsins í ágúst 1945:
„Á þessari sttrndu má vel vera
að fjölskylda sitji umhverfis arin-
eldinn og hvíli sig eftir gott dags-
verk. Þá er allt í einu barið hrana-
lega að dyrum og inn vaða vopn-
aðir lögregluþjónar. Þeir kveðja
heimilisföðurinn, eða son hans, eða
jafnvel gest til farar með sér, og
síðan heyrist ekki neitt af þeim
framar......Yfir milljónum heim-
ila í Evrópu hvílir nú stöðugur ótti.
Það er ekki óttinn við innrás er-
lends herliðs, heldur að lögreglu-
þjónar berji að dyrum um miðja
nótt....“
Eftir þetta versnaði þó enn og
1948 hófust burtflutningar fyrir al-
vöru. Síðan hafa komið fregnir um
margar álíka ,,hreinsanir“ í öllum
Eystrasalúlöndunum, eins og 1941.
En nú eru engar skýrslur til um
þetta. Öðru máli var að gegna um
þær „hreinsanirj; cem fram fóru
áður en Þjóðverjum og Rússum
lenti saman, því að þegar Rússar
flýðu undan og yfirgáfu Eystra-
salts 'kin, náðist mikið af skjölum
þeirra cg skýrslum um þetta efni,
og á þeim er byggt það sem sagt
er hér á uadaru Harkalegast féru
Rússar fram í marzmánuði 1949,
því að þá óttuðust þeir að ný styrj-
öld mundi brjótast út með vorinu,
og þá var um að gera að hreinsa
til í þessum löndum áður. Allar
þessar hreinsanir hafa farið fram
undir eftirliti MVD — rússnesku
tékunnar. í staðinn hafa svo Rúss-
ar og Mongólar verið fluttir til
Eystrasaltslandanna.
Nafnkunn ensk blaðakona, Elma
D., hefir skrifað grein í tímaritið
„European Affairs“ um herleiðingu
Rússa á þjóðum þeim, er þeir hafa
lagt undir sig, og segir að aldrei
hafi þekkzt önnur eins herleiðing
síðan á dögum Gamla testamentis-
ins. Sérstaklega á þetta við um
Eystrasaltslöndin, því að hún segir
að fimmti hluti allra íbúanna þar
hafi verið fluttur úr landi síðan
1944 og flestir sendir til Síberíu.
„Mannkynið hefir aldrei fyr horft
upp á önnur eins hermdarverk“,
segir hún í lok greinar sinnar.
isiand fekk fullveldi sama árið
og Eystrasaltsríkin fengu frelsi sitt.
í ávarpi sem stjórn landflótta Eista
í Svíþjóð flutti forseta íslands, er
hann var þar í heimsókn í vor,
segir meðal annars: „Vér vitum að
þjóð yðar hefur betri skilyrði til
þess en margar aðrar, að skilja og
virða frelsisbaráttu eistnesku þjóð-
arinnar, og hafa samúð með henni
vegna þeirra hörmunga er yfir
hana hafa dunið seinasta áratug-
inn“.

Lögreglustjórinn í Rómaborg hafði
heyrt að alræmdur glæpamaður, sem
strokið hafði úr fangelsi, væri í
ákveðnu þorpi úti á landi. Hann sendi
þangað áskorun um að taka hann fast-
an, og til frekara öryggis lét hann
fylgja sex myndir af honum, ýmist
teknar á hlið, framan og aftan.
Daginn eftir fekk hann símskeyti frá
lögreglustjóranum í þorpinu: — Höfum
þegar handtekió fjóra glæpamenmna,
vor.umst eftjr því að ná í hina tvo ian-
ar skamms.