Lesbók Morgunblaðsins - 17.02.1952, Page 11
^ LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
r 71
Stafafellsfjöllin. Yst t. h. Stafafell, efst t. v. Víðidalur.
Jökulsár, heita einu nafni Eski-
fellsfjöll.
KOLLUMÚLINN
Við erum ennþá stödd á Víði-
brekkunni og er nú ferðinni heitið
í Kollumúlann, en til þess þurfum
við að komast yfir Jökulsá. Það
veitist ekki svo erfitt, jafnvel þó
að Jökulsá sé algerlega ófær yfir-
ferðar, því við förum yfir í kláf-
ferju. Og nú erum við svo heppin
að kláfurinn er við vesturlandið,
annars getur það viljað til að hann
sé hinum megin og þá er nú verra,
því ekki er það á allra færi að
draga sig yfir á vírnum til að sækja
kláfinn, þó margur maðurinn hafi
gert það. Og nú erum við þá komin
í sjálft fyrirheitna landið, Kollu-
múlann, og komum yfir á Nesið,
en þar er leitarmannakofinn, og
stendur hann innst í múlanum
sjálfum. Við skulum ekki að þessu
sinni stanza neitt í kofanum sjálf-
um, það gefst ef til vill tækifæri
til þess seinna, heldur halda ferð
okkar áfram út í múlann. Liggur
þá vegurinn fyrst um hálfgerða
ófæru, sem Gjögur heitir, er það
gott í auðu og þíðu, en Hættúlegúr
vegur þegar orðið er hart í. Fyrir
utan gjögrið taka við mjög miklar
og fallegar skógarbrekkur, en við
erum nokkuð hátt uppi í fjallinu
er Gjögrinu sleppir og göngum nú
úteftir fyrir ofan allar skógar-
brekkur og höldum út á svokallað-
ar Flár. Erum við þá komin gegnt
Sviptungum, sem áður hefur verið
getið. Flárnar eru mjög fallegar,
grasigrónar brekkur allt upp í efstu
brýr. í Flánum stóðu til skamms
tíma tvær mjög stórar en einstæðar
reyniviðarhríslur, en vegna þess
hve fé hafði oft leitað sér skjóls
undir greinum þeirra, þá hafði
myndazt þar flag við rætur trjánna
og blásið svo smátt og smátt upp,
svo þær eru líklega fallnar nú eða
að minnsta kosti önnur. Ofarlega
á Flánum eru einhver þau falleg-
ustu fjallagrös, sem ég hef séð,
aldrei eru þau notfærð nú, en þegar
Jón Markússon var bóndi í Eski-
felli, taldi hann ekki eftir sér að
bregða sér þangað til grasa, þó
langt væri. Og eitt sinn er hann
var að koma úr grasaferð, hafði
Jökulsá vaxið svo mjög, að hann
taldi tvísýnt að hann gæti vaðið
hana. Tók hann þá það ráð að
binda við sig stóran hellustein
straummegin til að vega á móti
straumnum. Þetta tókst, Jón komst
yfir, en ekki sagðist hann mundu
leika þann leik oftar, því ef hann
hefði hrasað, þá mundi hann aldrei
hafa staðið upp aftur.
Þegar Flánum sleppir komum
við að Víðidalsá, þar sem hún
steyp'ist af háum bergstalli niður í
gljúfur. Þarna er venjulega farið í
smalamennsku, og þárna hefur líka
mörg kindin farið sína seinustu
ferð, því fossinn skilar engu lifandi,
sem hann nær í hramma sína.
ÆVINTÝRALÖND
Við skulum nú bregða út af van-
anum í þetta sinn og fara ekki í
Víðidalinn að svo stöddu, heldur
keifa upp allan Kollumúlann, sem
er allhátt fjall. Það er heiðskírt
veður, hvergi sér skýhnoðra á lofti,
það er stafalogn í júlímánuði, og
við erum komin upp á hákollinn á