Lesbók Morgunblaðsins - 07.05.1950, Blaðsíða 2

254
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
gerði út það sumar, en þeir dagar
gáfu mjer ekki tilefni til neinna
kynna við hinn enska útgerðar-
mann. Nokkrum sinnum sá jeg
hann þá, cn það var heldur ekki
meira. Ekki gat jeg þá fengið lof-
orð um áframhald á vinnu þar,
enda nóg framboð af fullþroska
mönnum, en jeg aðeins unglingur.
Varð jeg því að leita eftir vinnu
á öðrum stað, og fjekk jcg hána og
hafði sumarlangt, svo og vorið eft-
ir, þ. e. voríð 1900, til maíloka, en
þa var sú vinna þrotin og jeg vinnu
laus.
Besí ad fara að breiða.
Þá var það fyrst í júní, að jeg
reika snemma morguns suður á
Möl. Var þá vinnufólk Wards ný-
byrjað að breiða fisk, því veður
var fágurt og þurkur góður. Jeg
staldraði við hjá konu einni, sem
breiddi af kappi. Eitthvað inti hún
mig eftir því, hvort vinna sú væri
búin, er jeg hafði haft, og kvað ieg
svo vera. í þessum svifum bar
Ward þar að, víkur sjer að konunni
og spyr: — Vantar þenna mann
vinnu? Konan segir svo vera. Best
að fara að breiða, segir Ward og
gengur á burt. Ekki ljet jeg segja
mjer þetta tvisvar og gekk þegar
til vinnunnar.
Þegar Ward talaði íslensku, not-
aði hann mikið orðið best, begar
hann ætlaði sjálfur, eða vildi láta
aðra framkvæma eitthvað, t. d.
þetta: Best að sækja hestana, best
að fara inn að borða, best að fara
til Reykjavíkur, best að fara hcim
að sofa, o. s. frv.
Frá þeim degi var jeg á vegum
Wards þetta sumar út, eða þar til
hann sigldi til Englands um haust-
ið. Nokkra fyrstu dagana var jeg
við fiskvinnu, en von bráðar varð
mitt aðalstarf ýmiskonar umsýslan
við hesta hans. Ward átti þrjá reið-
hcsta; einn var sótrauður með
blesu, stór hestur og iríður, vakur
vel og viljagóður, og reið hann hon-
um sjálfur jafnan þegar hann fór
til Rcykjavíkur, sem oft bar .við.
Hinir hestarnir voru, brúnn, sem
hann nefndi Tommý, viljaharður
klárhestur, og Gráni, vakur, cn
viljadaufari.
Sá niaður, sem fyrst kom mjer
að þeim starfa að hafa eftirlit rneð
hestum V/ards, var Þórarinn Egils-
son, sem þá var yfirmaður lijá hon-
um. Við Þórarinn höLðum báðir
gaman af hestum þá. og vissi hann
frá mörgum undanlörnum sam-
veruárum okkar á því sviði, að
mjer myndi ekki sá starfi óljúfur.
Fyrsti Ijettivagn á Islands.
Ein af nýungum þeim, sem Ward
kom með til Hafnarfjarðar, var sú,
að hann fjekk frá Englandi ein-
eykiáfólksvagn, sem hann strax
ljet breyta í tvíeykisvagn, en rúm-
aði aðeins tvo menn. Ekilssætið bar
nokkru hærra, en það annað sæti,
sem hann ljet útbúa, og var það á
vinstri hönd þess, sem ók. Framan
við sætin var svo vagnrúmið sjálft.
með hliðarbríkum, og var þar ekki
mikið rúm nema fyrir fætur þeirra,
sem í vagninum sátu. Framan við
þetta vagnrúm var svo vagnhlífin,
og tók hún nokkurn gust af beim,
sem í vagninum voru, og varði þá
einnig slettum undan hestafótun-
um. Þessi vagn var með háum hiól-
um, grönnum en sterkum, og því
mjög ljettur í drætti fyrir tvo dug-
lega og viljuga hesta, enda kom það
sjer vel, því Ward kunni betur við,
að tíminn væri ekki mjög langur,
sem færi 1 ferðalög, og drep jeg
máske á það síðar, hve langan tíma
hann tók að fara milli Hafnarfjarð-
ar og Reykjavíkur í vagni sínum.
Svo var það dag einn snemma,
að vagninn er fullbúinn, jeg var
látinn sækja tvo af hestum Wards,
þá Tommý og Grána, og skyldi nú
reynt, hvort hægt væri að tjónka
við þá íyrir fólksvagni. Ward legg-
ur sjálfur aktýgin, ný og skrautleg,
á hestana. Að því búnu beitir hann
þeim fyrir vagninn, stígur upp í,
tekur vagnsvipuna úr slíðrinu, en
taumana í báðar hendur, og gefur
hestunum merki um að íara af
stað.
Þá rann upp það stóra augnablik
fyrir þá, sem þarna voru nærstadd-
ir, og fylgst b.öfðu með þessum
undirbúningi, að þeir sæu vagninn
renna af stað, því það eíaðist ^ng-
inn um að hann færi af stað, en um
hitt voru margir uggandi, hvernig
því ferðalagi myndi lykta. Flestir,
sem þarna voru, töldu þetta glap-
ræði, að beita tveim öldum reið-
hes'tum fyrir vagn, sem menn ættu
að sitja í. Þeir óttuðust, að hest-
arnir fældust, brytu vagninn og
stórsiösuðu manninn eða jafnvel
dræpu. Þeir fáu vagnhestar, sem
fólk á þeim tíma hafði kynni af,
voru ekki neinir gæðingar, heldur
þungir og stirðir, og helst taldir
óhæfir sem reiðhestar sakir vilja-
leysis eða annara ókosta, og þó gátu
þeir hestar fælst, slitið alt af sjer
og brotið. Hvað mundu þá þessir
hestar gera, margaldir gæðingar?
Ilestarnir æfðir fyrir vagni.
En hjer fór alt betur en fólk
bjóst við. Hestarnir fældust ekki,
en voru nokkuð kvikir og óvissir í
rásinni fyrsta spölinn. Vegarspotti
sá, sem Ward þjálíaði hesta sína á,
var að nafninu til lagður vegur, og
lá milli Egilsenstúns og Undirham-
arstúns, og voru bæði girt háum
grjótgörðum. Einhverntíma bafði
steinaröð verið lögð í brúnir bessa
vegar og eitthvað ofan í hann borið,
en alt var þctta að mestu sokkið í
jorð, og grjót stóð allvíða upp úr
miðjum vegi, svo að góður vegur
gat hann ekki kallast. Vegur bessi
takmarkaðist að sunnan af Hamr-
inurn, bröttum og stöllóttum, og lá
slóðin yfir Hamarinn miklu vestar
en vegurinn liggur nú.