Lesbók Morgunblaðsins - 22.02.1948, Blaðsíða 2

94
LESBÖK MORGUNI' I^AÐSINS
HÆGT og hátiðléga seig Sverðfiskur-
inn nórður TÍIýharsund, vjeikraftur
han’s‘'gu't'knuð hann áfram með fjög-
urra mílna ‘hraðá í logni, en þegar út
í Kattegat k’örn', voru segl undin upp
og var kéminn 1 allgóður skriður á
skútúria ‘úm miðnœtti, en bá tóku
undirhásetar á sig náðir. Veit jeg ekki
gerlá hve íerigi jeg hef sofið, en skyndi
lega vakriáðf je'gf ’við það, að vfir mig
fjell sjór kolbiár, og hugði jeg að
skapadá5gur fnitt mundi komið. Jeg
vildi þó ekki'hlíta forsjá örlaganna,
ef ánnars vtóri kostur, og snaraðist
þvi ^ám'ór tófi mínu og vakti fjelaga
miníf; eri harin var svo sjóveikur að
haníí^vilái sig hvergi hræra og bað
mjer bölbæná. Uppgötvaði jeg nú að
okkui^ Vár ekki bráður bani búinn,
þótt ’dáiiírð gæfí' á. ITófst nú hinn
mesti áítirig'áiéikur eftir skóm og klæð
um, én ált'láuslégt synti kappsund á
klefaglólfinti við dýfur skútunnar. —
Loks' tjéitk jég þó bjargað mestum
hluta eigna okkar upp í flet fjelaga
míns dg tíásefá t'veggja, sem sváfu and
spæriis ökkur. 'Fðr jeg því næst upp
og tjáði stýriífrianni, sem vakf hafði,
rauriir' míriar, én hann kvað ekkert
hægt við þéásu að gera, fyr en dagur
rynrii. Spurði hvort jeg hjeldi, að
Sverðfiskúrinri væri línuskip. Varð jeg
að láta mjer það svar iynda. Gekk jeg
fram ! áfYúr, ídæddist sjóklæðum og
klofhdiifff' st'ígfy’jéium og lagðist því
næéVtíí svéfris a riýjan leik. Var fje-
lagi frilnri þá tékínn að ókyrrast all-
mikíð, þvi ílet"mitt var orðið gegn-
drepá og stréymdi nú okki blár sjór,
heldúr móraútt skólp niður yfir hann.
Þegár víð komum á þiljur um
morgúninn vörúm við skamt undan
Kristjárissandi í Noregi á suðurleið.
Vindúr var allhvass á vestan og hugð-
ist skipstjóri því beita fyrir Skaga.
Sigldurri við þariri dag allan fram og
aftur yhr 'Skrigerak, en þegar kvöld-
aði gekk vindur til allrnr hamingju í
norður og komst jtá skriður á skútuna
í rjetta átt, ella værum við án efa
í Skagerak cnnþá. Helst byr sá að
mestu, þar til við komum að Kap Far-
vel, suðurodda Grænlands, eftir 11
daga siglingu. Var það óvenjulega
hröð ferð, enda skreið skútan oft 8—9
mílur. Var skipstjóri hinn ánægðasti
og vildi spila L’hombre á hverju
kvöldi. Reyndist það aðalstarf aðstoð-
armatsveins og mitt að stytta honum
stundir með þessari göfugu íþrótt, og
kom það sjer oft vel fyrir mig síðar á
Grænlandi, að hafa lært spil þetta,
sem danskir embættismenn þar, kalla
spil spilar.na, og telja þeir menn vart
samkvæmishæfa utan þeir þekki
spadillu og basta.
★
SKÖMMU eftir að við fórum fram hjá
Hjaltlandi, bar svo við dag nokkurn
að stórir flokkar höfrunga söfnuðust
að okkur. Ljeku þeir listir sínar okk-
ur til dægrastyttingar, komu á fleygi-
ferð fram með skipshliðinni og hlupu
hátt í loft upo af stafnbylgju. Var það
fögur og tilkomumikil sjón. að sjá
sundíimi þeirra. Vaknaði nú brátt
veiðihugur leiðangursstjóra og fjekk
hann skutul að láni hjá stýrimanni,
batt við hann manillareipi all sterk-
legu og skreið því næst niður í netið
undir bugspjótinu. Skyldi bátsmaður
halda kaðlinum og gefa hann út, eftir
því sem þörf gerðist. Söfnuðust brátt
flestir skipverjar þarna að, til þess
að sjá hversu leikar færu. Leið ekki
á löngu þar til höfrungur einn geist-
ist fram og stökk alveg upp að netinu.
Varð veiðimanninum allhverft við en
fjekk þó rekið skutulinn í aíturenda
hans. Brást dýrið þá hart við og hvarf
beint niður í djúpið með feikna hraða,
og skyldi bátsmaður uú láta vaðinn
renna út, en sá þá sjer til skelfingar,
að ljettadrengur skipsins stóð innan í
kaðalhringunum. Varð nú allt í sömu
svipan, að bátsmaður fjekk brugðið
kaðlinum um þoll og drengurinn fjell
með lykkjuna um fætur sjer, og kvað
við hátt. Þegar farið var að gá að
höfrungnum, var aðeins eftir stuttur
kaðalspotíi, en dýrið var á brott með
skutulinn í nryggnum. Varð leiöang
ursstjóri að þola margar háðsglósur
af skipstjóra fyrir að hyggjast veiða
hval írá skipi undir fullum seglum
með 9 mílna hraða, enda þótt það væri.
ekki „Liner“.
★
FYRSTU merki þess, að nú væri Græn
land í nánd, sáum við skamt suðvest-
ur af' Kap Farvel er við sigldum fram
hjá nokkrum borgarísjökum. Fanst
okkur all einkennilegt að siá þessar
hvítu hallir, sem sló á bláum bjarma
sjávarins. Höfðum við íjelagar strax
myndavjelarnar á lofti, en skipstjóri
hló að okkur og kvað betra að bíða
þar til norðar drægi, og eyða ekki
myndalengjum okkar á þessi krýli. —
Ljetum við okkur það og að kenningu
verða.
I Daðvíssundi gat að líta fjölda
fiskiskipa: enska og þýska botnvörp-
unga, franskar, kanadiskar, færeysk-
ar og portúgalskar duggur. Mátti sjá
að víða mundi vera mikið um fisk, því
þar voru skipin allþjett.
Eftir að hafa siglt í tvö dægur í
norður með vesturströnfjinni, var loks
stefnt að landi. Við áttum að koma
við í Egedesminde, sem liggur um
miðbik vesturstrandarinnar. — Það
fyrsta, sem sást, voru gráar, gróður-
lausar klettaeyjar, alvt.'g eins að út-
liti álengdar að sjá eins og skerja-
garður Noregs. Þegar lengra kom inn
í sundin mátti sjá að eyjarnar voru
lyngi vaxnar og sló á þær brúnum og
grænum lit hjer og þar. Snjór var eng-
inn.
Verslunarstaðurinn Egede.sminde
stendur á eyju í skerjagarðinum. Var
ekki annað að sjá utan af höfninni,
en nokkur rauð timburhús, sem tylt
var hingað og þangað utan í klapp-
irnar. Þegar á land Rom var varla
hægt að þverfóta fyrir hundum, og
skítugum krökkum, sem fylgdu okkur
hvar sem við fórum. Vegir voru engir
og máttum við hafa okkur alla við,
að okkur yrði ekki íótaskortur á klöpp
unum, en þar höfðu hundarnir alstað-
ar reynt að græða landið, og skorti