Lesbók Morgunblaðsins - 20.04.1947, Blaðsíða 16

124
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
HVÍTA LESTIN. Á ferðalagi sínu um Suður-Afríku óku bresku konungshjónin á hvítri járnbrautarlest,
og vakti hún mikla athygli hvar sem til hennar sást. Myndin er tekin af lestinni þar sem hún ekur í gegn-
um Basutoland.
SÍRA SIGURttUR GUNNARSSON
prófastur á HaHormsstað, var fæddar í Ær-
lækiarseli í Oxarfirði árið 1812. Ungur misti
hann föður sinn og þegar hann var á 13. ári
tók síra Stefán F.inarsson á Sauðanesi hann
fyrir Ijettadreng. Var Sigurður þar í 5 ár og
var notaður til allskonar stritvinnu, en fekk
litla fræðslu. Lærði hann af sjálfum sjer að
skrifa og lesa. Sat hann þá oft úti í fjósi á
vetrum með skruddur sínar, er hann fekk ljeð-
ar hingað og þangað, og hafði ekki annað
Ijósmeti en flot, sem honum hafði verið skamt-
að til viðbits. Sagði hann sjálfur seinna að það
hefði einkum hvatt sig til bðknáms, að hann
datt ofan á þetta spakmæli: „Rót kunnátt-
unnar er röm. en ávöxturinn er sætur".
RsBKTUNARFJELAG NORttURLANDS.
Hinn 16. júní 1903 samþykti bæjarstjóm
Akureyrítr að láta Ræktunarfjelag Norðurlands
fá óke.vpis til eignar 10 dagsláttur kring um
Naustagil og 15 dagsláttur uppi á brekkunum
sunnan við Naustatún. Voru eigi sett önnur
skilyrði fyrir þessu en ]>au, að ef landið yrði
ekki notað samkvæmt tilgangi innan 5 ára
þá skyldi það falla aftur til bæjarins, og
ef fjelagið yrði rofið, þá ætti bærinn kost á
að fá landið aftur fyirr sanngjarnt verð. I’etta
var mjög höfðingleg gjöf. 25 dagsláttur rjett
við bæinn. En enginn Akureyringur mun telja
þá gjöf eftir. Nú er þama hin fagra Gróðrar-
stöð, ein höfuðprýði höfuðborgar Norðurlands.
SKRÖKVAÐ AÐ
JÓNASI HALLGRÍMSSYNI.
Jón Hjaltalín landlæknir skoðaði „'orenni-
steinsverkið" í Húsavík árið 1851 og segir svo:
„Jeg sá af skjölum og reikningum að aldrei
hefir komið nærri svo mikið af óhreinsuðum
brennisteini á verslunarstaðinn, sem ]>eir segja
•Tónas. Steenstrup og Schvthe. ... Var mjer
sagt í Húsavík, af ýmsum sannorðum milnn-
um, að þvottamennirnir hefði átt að skrökva
drjúgum að Jónasi heitnum, en af hvaða rök-
um eða hverri undirrót |>að hafi verið gert,
vil jeg hjer eigi færa í sögur".
PÁLL GUNNARSSON,
einn af sveinum Odds liigmanns Sigurðsson-
ar, var mjiig drykkfeldur eins og Oddur, og
lenti þeim stundum saman í illdeilum, þegar
þeir voru við öl. Einu sinni flaug Oddur á
Pál í tjaldi sínu, skamt frá Kalmanstungi'.
Páll varð ofan á í stympinguftum, en til að
svala heipt sinni beit Oddur hann í vörina.
Hröklaðist Páll þá undan og lieim að Kal-
manstungu og sagði sínar farir ekki sljettar.
Jón yngri Vídalín, sonur Páls lögmanns, var
þar fyrir með föður sinum. Honum varð þessi
staka á munni, er hann he.vrði hrakfarir Páls:
Þótt enginn haldi uppi’ um þig
Oddur, minning þinni,
tannaförin sýna sig
samt á mannkindinni.
UM KÁRÍNUR FORÐUM.
Þegar sakafólkið kom til Skálholts eður
Hóla, þá var það svo straffað: Fyrst var sam-
an kallað alt staðarfólkið upp í forkirkju, síð-
an strýkti biskup sjálfur þann sakaða opin-
'lærlega, s\o sem liann lysti og gerði honum
bæði fvrir og eftir alvarlegar áminningar. hon-
um og öðrum til viðvörunar. Eftir það var
sakamaðurinn settur í dýflissu. Þar sat hann í
mánuð, eða eftir því sem sjerhver þoldi. Sumir
voru eftir enn um sinn og voru nærðir með
vatni og brauði, svo þeir voru að dauða komn-
ir, er út látnir voru (Fitjannáll).