Lesbók Morgunblaðsins - 20.02.1944, Blaðsíða 12

LESDÓK MORG UNBLAÐSINS
i
GS
suudurgreining yfirstigin, t. d. að
borga komuu lægri lauu fyrir ná-
kvæmlega sömu vinnu, hindra að
kouur komist í ábyrgðarstöður í
þjóðfjelaginu o. s. frv.
En jafnvel þótt okkur tækist að
afnema þessa sundurgreiningu með
lögum, mundu ávalt verða þeir
annmarkar á þjóðfjelags- og hag-
fræði kerfi okkar er aldrei yrði út-
rýmt, því að við stæðuni þar enn
gegn tilskipun náttúrunnar.
Það eru margar ástæður fyrir
}>ví, að hegðunarreglur kvenþjóðar-
innar verða ávalt að vera strang-
ari en karmannanna. Það eru kon-
urnar 'sem ala börnin, og sú kona,
sem vill verða góð móðir, verður
að vera hrein, og siðferðileg sterk.
En þar sem karmönnum leyfist
margt, er konur fá ákúrur fyrir,
þá verða þeir einnig að bera meiri
ábyrgð gjörða sinna en konurnar.
Lögin eru strangari við þá. Iiefsing
fyrir glæp er t. d. venjulega strang-
ari fyrir karlmenn en konur.
Þá eru það margar venjur í þ.jóð-
fjelagi voru, sem heldur eru í vil
konunni. Það eru oftast karl-
maðurinn sem borgar, t. d. á kaffi-
húsum, í bíó o. s. írv., karlmaður-
inn, sem fylgir konunni heim (sem
ekki er nú víst að hann geri af
einsækrri riddaramennsku) og
verndar hana þegar þörf gerist,
konur fara fyrst í björgunarbát-
ana o. s. frv.
Það er augljóst að algjört jafn-
rjetti og siðvenjur geta ekki bland-
ast.
Frumþættjr siðven.janna eru ekki
algjörlega mannanna verk, eins og
halda mætti. Riddaramennska karl-
manna í garð kvenfólksins var ekki
fundin upp at' þeim sjálfuni. Það
var móðir náttúra, sem fann hana
upp.
Á meðal margra lægri dýra er
það svo, að karldýrin eru reiðubú-
in til þess að ■ ráðast á og drepa
livort annað, en veigra sjer við að
ráðast á kvendýrin. Ef bardagi er
liáður á milli kynjanna, er það
nœr undantekningarlaust kvendýr-
ið sem byrjar. Þetta má einnig
segja um mannanna börn. Það er
engin sönnun fyrir því, að karlmenn
hafi nokkurntíma haft það fyrir
venja, að beita konur líkamlegu of-
beldi, láta þær kenna á því, að þeir
væru líkamlega sterkari en þær.
A írumstigi mannsins mun eðlis-
hvöt hans hafa aftrað honum frá
því að gera það, og seinna, með
aukinni menningu í þjóðfjelaginu,
mun honum hafa lærst, að með því
að gera konunni mein, var hann
að vinna gegn sínum eigin hags-
niunum.
Á því frumlegra stigi sem }>jóð-
fjelagið stendur, því óhjákvæmi-
legi i og nauðsynlegri eru störf kon-
unnar. 111 meðferð á konum, frá
hendi manns síns eða unnusta, er
einn fylgifiskur „æðri mennirigaf".
Áðeins í þjóðfjelagi því, sent kom-
ið er langt áleiðis í svokallaðri
„menningu", og þar sem auðvelt er
að fá sjer konu, og karlmaðurinn
er ekki á neinn hátt háður kon-
unni, er ill meðferð á konum al-
geng.
Hugmynd þessi, unt stöðuga bar-
áttu og ósarrilyndi rnilli kynjanna,
er orðin einskonar goðsaga. Karl
Og kona voru sköpuð til þess að
vinna saman og hjálpa hvort öðru.
Mikið at' deilum þessum er
að kenna afnámi rígbundinna hef'ða
er fram að }»essu hafa aðskilið
kynin í störfum þeirra og gjörðum.
Enn eru það konurnar sem al;i
börnin. karlmennirnir sem berjast
og vimta erfiðisvinnu. og hinn
mikli munur á kynjumtm hjýt.ur
að htildtt áfram að standa í vegin-
um f'yrir því, tið þau geti orðið
eins í starl'i sínu, hugsun og liegð-
un.
Það er engin ástæða til þess að
konur ættu að harma þetta. Ein
af stærstu villuin margra nútíma-
kvenna er sú, að þær hyggja giftu
sína komna undir því, að líkjast
karlmanninum sem mest, verða
einskonar eftirlíking hans í stað
}>ess að leitast við að þroska sem
best sína sjerstöku, kvenlegu eig-
inleika. Það er ekki erfitt að sjá,
hvaðan þetta viðhorf er runnið.
Þegar stöðugt hefir verið lögð á-
hersla á það, hversu mikið karl-
mennirnir hafi afrekað og látið
gott af s.jer leiða, hafa margar
konur fundið til þess, að það, að*
ná góðum árangri sem kona, væri
ekki nóg. Þær geta sagt; „Jeg er
nú „bara“ móðir“, eða ..rieg er
„bara“ eiginkona“, ein s og }>að
væri í raun rjettri ekki mikils virði,
að vera góð eiginkona og móðir.
Það er ekki aðeins heimskulegt
heldur og á móti lögmálum nátt-
úrunnar, að konan skuli þannig
reyna að líkja et'tir karlmannin-
um, í störfum hans, háttum o. s. frv.
Það er ótal margt, sem kouur
geta, en karlmenn ekki. T. d. geta
þær alið börn, og borið þau örugg-
lega til lífsins. Sumir hafa sagt ]»að
ástæðuna fyrir því, að karlnienu
finni sig knúða til þess að beina
kröftum sínum af svo iriiklu afli í
aðrar áttir. Eins og dr. Karen
llorney, sálkönnuðurinn frægi seg-
ir; „Er ekki hinn niikli styrkur
manna, er hafa í sjer skapandi
þrótt til afreka á ýnisum sviðum,
bein afleiðing af því, að þeim finst
]ieir taka tiltölulcga smáan þátt í
sk<")|)iin lifandi vera ?“
Móðernið er engiu refsing eða
byrði, sem náttúran hefir lagt ;i.
konurnnr. Það geta þær konur, er
vil.ja eignast börn. en geta |>að ekki.
best borið vitni uni. Móðernið er
heldur ekki Jíff'ræðileg tjlviljun.
Móðernið er staða, er krefst mik-
illa hæfileika, menningar, vísdóms
og skilnings- á mannlegu eðli. Góð-