Lesbók Morgunblaðsins - 05.06.1938, Blaðsíða 7

LESBÖK MORGUNBLAÐSINS .
m
Aljechin tapar - HVÍTASUNNA
' Margate apríl 1038.
Drotningarbragð.
Hvítt: Petrow: Svart: Aljechin.
1. (14. RfG; 2. c4. o(i; 3. <r3, d5;
4. Bg2, pxp; 5, Da4-|-, Hhd7; 6.
Hf'3, (í skák nr. 16 l.jek Aljechiii
lijer á móti Er.we Hc3, sjá Lesbók
15. maí s.l.) 6. .. . ! a6; 7. Re3,
111)8; 8. Dxc4. b5; 9. Dd3, Bb7;
10. 0—0, cá; 11. pxp, Hxp; 12.
DxD-f, HxT); 13. Bf4, b4: 14.
lídl. Rdö; 15. Hcl, HxB; (Al-
jecbin eyddi 25 mínútum á þenn-
an leik og þegar skákinni lauk
var umhugsunartími lians j)rot-
inn.) 16. j)xR. Bd6; 17. Re5. BxB;
18. KxB, b3; 19. |)xj), (Betra virð
ist a3) 19.....f6 ?; (Einfaldara
betra var Hxji o<r ef Hc6 þá
Hd4). 20. Rc6, Hc8; 21. Rd4!,
Kd7 ?; (Ke7 var betra) 22. Re3!,
Bxp; 23. Hfdl, Ke7 ; 24. b4, BxR;
25. pxB, (Hvftt hefir hræðilega
jieðastöðu, en sókn og kóngshrók-
)ir svarts er enn á h8) 25.......
Rd7; 26. Hal, Rb8; (Neyðarráð
stöfun)
27. b5!, pxp; 28. Ha7+, Kd6; (Ef
Rd7; þá 29. Rc6+, HxR; 30.
IJdxR+ og svart er í vindinum.)
29. Rxb5++, Kc5; 30. Rd6, Hc6;
(Ef Hcd8; þá 31. Rb7+, Kb6;
32. HxII, HxII; 33. RxH, KxH;
il3. Rxj) og hvítt á Ijett unnið
endatafl.) 31. 1)4+!, Kxp; Ef
Kb6 mátar bvítt í öðrum leik.)
32. IIb7+, Kc3; 33. Re4+, Kc2;
(Ef Kc4 j)á 34. Hd4 mát.) 34.
Ilbbl!. gefið. — — Til gamans
má geta j>ess, að Eggert Gilfer
gerði jafntefli við Petrow í Stokk
hólmi s.l. sumar.
Framhald af bls. 171.
makar eggjamæðra á si<r skraut-
klæði og verða gæddir söngrödd-
um, sem eru hátíðlegar og ná há-
marki á j)eim vormánuði, sem
beitii' Harpa, j)annig nefnd af
J)ví að náttúran er söngvin um
Hvítasunnulevti fremur en endra
nær. Snild tungunnar veldur j>ess
ari nafngift, sem er bæði skáldleg
og spaklega hugnæm. Ástleitni
gerir suma fugla að söngvurum,
aðra veðurspáa, t. d. lóm og
brúsa. Þeir eru fugla háfleygastir
og gera sjer dagamun upp við
skýin. Maðkur, sem átti að verða
agn á silungadorg, rís upp úr
freðinni jörð o<r gerir sig svo
merkilegan, að hann verður að
svngjandi flugu. Og frændur hans
gera sig að fiðrildum.
Mennirnir, sem eru, því miður,
flestallir að miklu levti þrælar í
annríkinu, e.iga örðugt með að
opna augun og eyrun, svo að þeir
sjái dýrð og heyri andardrátt
J)eirrar náttúruviðleitni, sem birt-
ist á þeim morgnum, sem eru ná-
tengdir Hvítasunnu. Sumir sofa á
bæði evru morgunstundirnar, seni
gefa gull í mund, þeim sem eru
árrisulir. Allir fuglar fara snemma
á fætur, og neyta sinnar íþrótt-
ar. Og fiskarnir vakna fyrir allar
aldir. En sá sem þvkist geta að
guðs boði drotnað yfir fuglum
og fiskum, vaknar. fyrst — með
stýrur í augum — eftír að sólin
hefir ávarpað hann, guðað á glugg
ann þrjár, fjórar. fimm klukkái-
stundir samfleytt.
★
Eigi lasta .jeg ferminguna, sem
jeg hlaut á Hvítasunnu, en önn-
ur athöfn er mjer minnisstæð,
sem fram fór á öðrum Ifvíta-
sunnudegi. Svo bar við, að jeg fór
í eggjaleit og fann rjúpu í hreiðri.
Hún hafði valið sjer afdrep í
hraunskúta móti suðri og sól.
.Teg sá á eggjakoppnnum síðar,
Jægar hún var búin að unga út,
að börnin rjúpunnar voru tólf
að tölu. Jeg kraup á knje fram-
an við skútann og virti fyrir mjer
loðinfætlu lvngmóanna. Búkonan
mikla, sem heitir náttúra, liafði
klætt rjúpuna í mosalitan bún
ing, svo að eggjaj)jófar og unga-
ræningjar sæju hana síður. R.júj)
an leit á mig döklcum einurðar
augum, sem luinuðu á móðurást
og einlægri viðleitni, sem lætur
sjer eigi leiðast 25 daga og jafn-
margar nætur á eggjunum. Rauð-
ar fellingar voru yfir þeim atig-
um og mikil ajúðarstaðfesta 'í sjá-
aldrinu. Þessi augu mæltu við
mig á þagnarmáli: Láttu mig í
friði og afkvæmin mín. Snertu
mig ekki. Og ræninginn í mjer
ljet í minni pokann. Engin meyjar
n je móðuraugu liefi jeg s.jeð
hreinni nje fegurri en augu
rjúpu, sem liggur á eggjum. I
J)eim birtist ástúð til afkvæmis og
einurð gagnvart óvini. Jeg varð
Jrnrna betra barii, á hnjánnm, en
við gráturnar, þegar jeg- var
•fermdur — vegna þess, að jeg
sigraðist á strák mínum og þeirri
fýsn að verða fingralangur. For
sæla varð á rjúpunni, meðan jeg
skygði fyrir skútann. Sólin skein
inn í hann, ]>egar jeg var all'ur á
bak og burt. Jeg skildi það ekki
])á. en nú skil jeg ])að, að jmrna
hjá hreiðrinu drvgði jeg dáð guð-
rækninnar. Konungsskuggsjá tújk
ar orðið guðhræðsla þannig, að
j)að þýði eða tákni ástarlotning
gagnvart guði. En lífið í sínu dul-
ræna eðli mundi vera nátengt eða
náskylt veraldarsálinni. Sá sem
strengir þess heit í clag eða á
morgun, að renna hýru auga til
lífðins í landinu — lengra náum
vjer eigi — hann hefir tekið þátt
í guðsdýrkun: helgihaldi, Hvíta-
sunnu-guðrækni.
Á næsta leiti fer fram Jóns-
messa — þegar sumarsólhvörf
gerast fyrir tilstil'li hulinnar
handar, sem lyftir á víxl endum
jarðar 'og gerir þá ýmist aðhverfa
sól eða fráhverfa. Þessar frænk-
ur: Ilvítasunna og Jónsmessa geta
látið börn gráta af gleði, þegar
J)eim býður ftvo við að liorfa.
Og gagnvart j)essu getur líka
gamall maður oi-ðið barn.
Guðmundur Friðjónsson.