Lesbók Morgunblaðsins - 12.01.1936, Blaðsíða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
11
Jólakveðjur til Grænlands. Um jólin flutti danska útvarpið
kveðjur til fólks í Grænlandi. Hjer á myndinni sjest grænlensk
stúlka, sem er að hlusta á jólakveðjurnar.
daginn upp á Grágæsadal. Sunnu-
dagsmorguninn fóru þeir yfir
Kreppu, var húu þar í kvíslum og
engin dýpri en í kvið. Þá fundu
þeir grashaga mikla við lindir;
það vvoru Hvannalindir, sem menn
vissu ekki af áður. Kverkfjalla-
rani þótti þeim illur yfirferðar og
ilt að hitta skörðin, sem hvergi
standast- á. Síðan fóru þeir yfir
Jökulsá á Fjöllum í einu lagi, var
hún ei dýpri en í kvið og hlóðu
þeir þar vörðu; þeir fóru rjett
fyrir ncðan kvíslarnar, en þar er
áin nú víst oftast ófær.
Nokkru fvrir vestan vaðið kom-
ust þeir í þvílíkt vonskuhraun
fyrir neðan Jökulinn, að þeir
voru nærri biinir að missa he'st-
ana; þeir mistu undan þeim
járnin og hófar hestanna tættust
sundur í hraungrýtinu. Ur hraun-
inu komu þeir á breiðan háls,
sem þeir kölluðu Urðarháls; fóru
svo enn vestur, uns þeir um kvöld-
ið voru komnir á móts við jökul-
hornið vestasta. Eigi vissu menn
þá af Vonarskarði, og helt Pjet-
ur að þar væri aðeins h vylft í
jökulinn með smátindum upp úr.
Þeir ljetu fyrir berast norður af
jökulhorni um nóttina.
Morguninn eftir heldu þeir
vestur undir hæðadrög við Skjálf-
andafljót. Síðan sneru þeir í há-
norður og komu um miðaftan í
Hraunárdal móts við Áfangatorf-
ur; þar hittu þeir meún sem voru
við fjársöfnun og vísuðu þeim á
veg til Mývatns.
Þeir Pjetur höfðu, er þeir komu
frá jökulhorninu, fundið haglendi
nokkurt efst í Hraunárbotnum og
vísuðu leitarmönnum þar til
kinda; heitir það haglendi enn
Jökuldalaflæða.
Af Hraunárdal fóru þeir í
Yxnadal og þaðan í Króksdal og
voru undir Hafursstaðahlíð um
nóttina. Á þriðjudaginn fóru þeir
að Reykjahlíð og þaðan á mið-
vikudag og fimtudag heim. Pjet-
ur hafði í fyrstu ætlað að fara
sömu leið til baka frá Skjálfanda-
fljóti, en það gátu þeir eigi, því
hestarnir voru orðnir svo ör-
magna og hófsárir, að þeir treystu
þeim eigi.
Mestu framkvæmdirnar.
Fjárhagur fjelagsins batnaði
nokkuð á árinu 1834 vegna þess
að honum bárust þá ríflegar
gjafir. Hinn 18. mars ánafnaði
konungur því 100 ríkisdali á ári
í fimm ár. Auk þess gaf Friðrik
Kristján prins fjelaginu 50 rík-
isdali og Friðrik Karl Kristján
prins 100 ríkisdali „e'ftir að hann
næstliðið sumar hafði sjeð vega-
bæturnar“, eins og segir í skýrslu
fjelagsins. Auk þessa bárust því
35 ríkisdalir frá öðrum útlend-
ingum. Tillög fjelagsmanna voru
þetta ár 245 ríkisdalir og 64 skild-
ingar, þar af 132 rd. 88 sk. úr
Skagafjarðarsýslu, 81 rd. 51 sk.
frá Reykjavík og Gullbringu- og
Kjósarsýslum, 20 rd. 21 sk. úr
Borgarfjarðarsýslu, 8 rd. úr Eyja-
fjarðarsýslu og 3 rd. úr Mýra-
sýslu.
Útgjöldin við vegabætunar urðu
á þessu ári, sem hjef segir:
Á Sandvegi unnu tveir fullorðn-
ir menn og Ijettadrengur í 4y2
viku. Mennirnir fengu í kaup 3
fjórðunga smjörs á viku, en dreng-
urinn 5 ríkisdali. Auk þess fengu
þeir frítt fæði, fyrir skósliti og
hestleigu. Er þetta alt reiknað
129 rd. 48 sk.
Á Grímstunguheiði vann full-
orðinn karlmaður osr liettadreng-
ur í 5 vikur, og fullorðinn karl-
maður í 4 vikur. Mennirnir fengu
sama kaup og hinir á Sandvegi,
en drengurinn hafði 6 rd. kaup á
viku. Alls nam kostnaðurinh tTat
137 rd.
Að Okveginum unnu tveir menn
og drengur misjafnlega lengi.
Voru þar kjör hin sömu og all-
ur kostnaður 225 rd. 48 sk. Út-
gjöldin og tekjurnar innanlands
er alt miðað við vöruverð. Af-
skrifað var þetta ár 69 rcl. 64 sk.
sem ófáanlegt af tiRögum fjelags-
manna, en útistandandi af tillög-
um fyrir árin 1831—’33 voru þá
176 rd. 16 sk.
Hrignun fjelagsins og
endalok.
Eftir þe'tfa fór að dofna yfir
framkvæmdum fje'Iagsins, því að
samskot rýrnuðu og guldust ekki
lofuð tillög. Ekkert varð úr því,
að fjelagið legði fram fje til þess
að rjett yrði markaðir á uppdrátt
íslands allir fjallvegir.
Þessi kyrkingur, sem kom í fje-
lagið mun þó aðallega haia venð
því að kenna, að Bjarni Thoraren-
sen fluttist norður 1833. Hann
hafði verið lífið og sálin í fjelag-
inu frá byrjun og jafnan formað-
ur stjórnarinnar. „Þótti mikils-
vert um hans tillöffur, því hann
var hinn skarpvitrasti", segir
Esphólín.
Og eftir þetta hevrist ekkert
um framkvæmdir fjelagsins og
lognaðist það út af.
•••