Lesbók Morgunblaðsins - 20.05.1934, Blaðsíða 5

LESBÓK MORGUInBLAÐSINS
165
Kirkjan í Húsavík.
hún ekki hve mörg hús þar voru,
og svo þrjár jarðir á Rossalands-
strönd Ofí lijet ein Hlöðufell, önn-
ur á Mýri og þriðja Leiti; svo átti
hún tíu laupabýli (jörð, sem gold-
in er eftir einn laupur af smjöri
á ári = 72 merkur) í Rogalands-
fylki og svo mikið í Hjaltlandi
að þaðan komu 46 skildingar (í
silfri) í leigu á ári.
Hún ber það því næst, að liús-
freyjan hafi átt m. a. sex sængur
með dúnkoddum og' knipplinga-
verum, en undirsængur úr gæsa-
fiðri með góðum verum. Hús-
freyjan átfi því næst liöfuðskart
metið til 13 aura silfurs, og perlu-
band úr silfri, þrjú fingurgull og
skautbúnað, tvö silfurker og eitt
stjettarker (ker með silfurfæti eða
stjett), þrjá möttla íir skinnum
og kyrtla við þá og eina yfirhöfn,
tvennan húsbúnað, annan í stof-
una en hinn í sjávarhúsloftið með
vænum tjöldum, knipplingum o. fl.
Hún átti svo marga höfuðbúnaði,
að hún gat skipt um hvern dag
vikunnar. Hún átti ketil, sem tók
sex tunnur, og' ennfremur öll öl-
ílát, og þar að auki könnur, diska
og matreiðsluáhöld, sem hún ekki
man hve mörg voru, og stórt silf-
urbelti átti hún o. s. frv.
Annað brjef er skrifað á Hús-
um 7. október 1403, þar sem þeir
Jón Einarsson prestur og Jón
Nikulásson kunngera, að Arnóra
Arnbjarnardóttir hafi borið það
og staðfest með eiði, að Guðrún
Sigvirðardóttir hafi átt allan Finn-
garðinn og hálfan Brattann, höf-
uðdjásn og gullfjallaðan skaut-
bivnað, þar sem kyrtillinn var
hlaðbivinn í mitti niður að framan
og þar hringinn í kringtim mjaðm-
irnar^ stórt silfurbelti og perlu-
band úr silfri og kóröllum, gull-
spennu, fingurgull og tvær silfur-
skálar — — — Síðan eru taldir
hinir sömu húsmunir ok í fyrra
brjefinu, og því bætt við að í
búinu sje kistur, mundlaugar, disk-
ar, pönnur, pottar, katlar og öl-
ílát, sem hún veit ekki tölu á. En
alt þetta átti Guðrún í búi Arn-
bjarnar tónda síns.
Þriðja brjefið er gert á Viðar-
eiði af þeim Brynjólfi Þorbergs-
svni presti í Sandey, Jóni Ulafs-
s^mi og Sveini Magtiússyni iög-
rjettumönnum í Sandey, 22. mars
1404, og segir þar meðal annars:
— í*að er oss kunnugt að Avn-
björn Guðleiksson, sem átti fjTrir
konu Guðrúnu dóttur Sigurðar
Hjaltlendings í Finngarði, átti
Húsavík og Dal, það sem til Húsa-
víkur lá( og í Skálavík, á Skarfa-
nesi og á Sandi, eins mikið og
undir Húsavík hefir legið. Enn-
fremur að þau Arnbjörn áttu tvö
börn frjálsborin, son og dóttur,
og hjet sonurinn SigUrður. Hann
erfði föður sinn Arnbjörn og síð-
an erfði systir hans hann, en svo
dó hún, og bar þá arfinn undir
Guðrúnu móður hennar.
Fjórða brjefið er ritað að Vind-
ási í Hjaltlandi, 13. okt. 1405, og
þar segir Ragnhildur Hávarðar-
dóttir (frændkona Guðrúnar?) að
hún hefði, fengið Magnúsi syni
sínum fult og löglegt umboð um
lönd og lausa' aura, sem Guðrún
Sigurðardótir í Hivsavík liefði lát-
ið eftir sig, en Þrándur Dagfinns-
son hefði tilkynt henni, að Magtivvs
hefði afsalað sjer og sínumerfingj-
um allar eignir Guðrúnar íFæreyj-
um. í fylgiskjali með ’þessu brjefi
votta þeir Guðbrandur Magnússon
sóknarprestur á eynni Yell í Hjalt-
landi, Sveinn Markússon lögmað-
ur sama stað og Jón Haraldsson
lögrjettumaður að það sje þeim
vel kunnugt um Ragnhildi Há-
varðardóttir, að hún hefði verið
fjár síns ráðandi þegar Þrándur
Dagfinnsson kom til Vindáss, þar
sem hvvn bjó.
Á lýsingunni á þessum brjef-
um fá menn góða hugmynd um
ríkisheimili í Færeyjum fyrir 500
Búgarðurinn Á.
árum. Bær Guðrúnar Sigurðar-
dóttur, hefir án efa verið bæði stór
og risulegur.
Fyrir eittlivað 40 árum var
Daníel Bruun í Húsavík og rann-
sakaði bæjartóftirnar. Honum telst
svo til, að þar liafi verið fjögur
luis og húsagarður hellulagður á
milli þeirra. Ein tóftin mældist
honum 28 álna löng og 10 álnir á
breidd; önnur 30 álna löng og 11
álnir á breidd, og þar hefir verið
eldhús, fjós, hlaða o. s. frv.
Á Eiði er einnig gamall hellu-
lagður húsagarður, og sögn er um
það, að sv.stir húsfreyjunnar í
Hvisavík hafi átt þar heima, en
þetta mun vera tilbúningur. Ef
þetta væri rjett, mundi þessarar
systur hennar óefað verið getið í
erfðabrjefunum.
Færeyingár sigldu þá milli
landa á eigin skipum, og enn
sjest í Húsavík hrófið, þar sem
húsfreyjan geymdi skip sitt á vet-
prna. Fyrir svo ,<?(em tveimur
mannsöldrum, var tóftin þarna
mjög greinileg, og var um 60 fet
á lengd og 12 feta breið. Yegg-
irnir hafa verið hlaðnir úr grjóti
og torfi, og hefir hrófið sjalfsagt
verið stærra upphaflega, því að
veggirnir hafa fallið inn í tóftina
og sigið saman á þeim öldum, sem
liðnar eru síðan hrófið var notað.
Það hefir verið talsvert mikið
stærra heldur en hrófið í íslenda-
bvvðum í Vági, því að það er 45
fet á lengd og 10 á breidd. Ose-
bergskipið í Noregi er um 65 fet
á lengd og 15 fet þar sem það er
breiðast, en Gaukstaðaskipið er