Lesbók Morgunblaðsins - 20.05.1934, Blaðsíða 4
164
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Nýasta fallbyssugerðin. Kaya prins^ einn af japönsku keisaraættinni, var nýlega á ferð í Eng-
landi, og þar fekk hann að skoða nýustu hergögn Breta. Hjer á myndinn\ sjest hann ásamt ensk-
um og japönskum liðsforingjum, vera að skoða fallbyssu af nýustu gerð.
Húsfreyjan í Húsavík.
Sögubrot af Guðrúnu Sigurðardóttur, ríkustu
konu í Færeyjum á sinni tíð.
Eftir Poul Niclasen, ritstjóra.
Niðurl.
Dr. Jakob Jakobsen hefir seinna
fært sönnur á það, að hjer muni
fleiri sögnum blandað saraan, eins
og oft vill verða.
Sesselja frá Skúfey og' „húsfreyj
an í Húsavík“ voru tvær kon-
ur, sem ekkert eiga skylt hvor
við aðra. Sögnin um stúlkuna, sem
fann gullhornið, er þjóðsaga, sem
einnig er til meðal annara þjóða.
Það eru aðeins fá færeysk forn-
brjef til frá miðöldunum, en þó
eru til nokkur, sem gefa upplýs-
ingar um húsfreyjuna í Húsavík
og eignir hennar. Eru það erfða-
skjöl þau, sem gerð vorir að henni
látinni.
Það sjest á þesaum skjölum, að
hún hjet Guðrún Sigurðardóttir,
og var dóttir Sigurðar Hjaltlend-
ings, sem átti heima í Finngarði
í Bergen^ þar sem nú er Hansea-
tisk Museum. Hún giftist ung
Arnbirni Guðleikssyni bónda í
Húsavík í Færeyjum og fluttist
með honum þangað. Eigi eru nein-
ar sögur um það, hvernig þau
hafi kynst, en um þetta leyti áttu
Færeyingar mikil viðskifti við
Bergen. og sigldu þangað á eigin
skipum. Og í einni slíkri utanför
hefir Arnbjörn sjálfsagt kynst
Guðrúnu og felt ástarhug til henn-
ar. Faðir hennar var ættaður úr
Hjaltalandi, eins og viðurnefni
hans bendir til, og stórauðugur
maðirr. Guðrún hefir verið bæði
fögur og sköruleg og því hinn
besti kvenkostur. Arnbjörn hefir
og sjálfsagt verið höfðingi, því
að annars mundi Guðrún ekki hafa
skeytt um hann, og ekki mun
hana hafa skort biðlana.
Um Arnbjörn veit maður ekki
annað en þetta. því að hann er
ekki nefndur í skjölum, Þykir
af því mega ráða að hún hafi
haft alla bústjórn á liinni miklu
jörð, Húsavík. Þau hafa eig'nast
tvö börn, son, sem Sigurður hjet
(í höfuðið á afa sínum í Bergen)
og dóttur sem Arnóra hjet. Guð-
rún hefir mist mann sinn eftir
stutta sambúð, og bæði börnin
voru dáin á undan henni. Hefir
hún síðan setið í óskiftu búi.
Af skinnhandritum viðvíkjandi
eignum hennar, er eitt skrifað á
Viðareyði, 7. sept. 1403, og er á
þessa leið:
— Öllum þeim mönnum^ sem
þetta brjef sjá eður heyra, senda
Sigurður Byrgisson og Dagfinnur
Nikulásson kveðju guðs og sína
og gera kunnugt, að vjer vorum
viðstaddir og hlýddum á að
Ingiríður Eyvindardóttir bar það
og staðfesti síðar með eiði, að hún
vissi að Guðrún Sigurðardóttir í
Finng'arði, kona Arnbjarnar
Gulleikssonar í Húsavík, átti
þetta góss í búi áðurnefnds Arn-
bjarnar: Fyrst allur Finngarður;
voru það fimtán hús og 68 stof-
ur í garðinum; svo átti hún tvo
hluta í Brattanum, en það vissi