Lesbók Morgunblaðsins - 05.02.1933, Blaðsíða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Heimssýningin í Chicago.
Á þessu ári á að halda hina
miklu heimssýningu í Chicago. Er
mikið lagt í kostnað til þess að
gera hana sem fullkomnasta, og
hafa mörg stórhýsi verið reist þar,
hvert öðru fegurra, þar sem sýn-
ingin á að fara fram, Hjer á
myndinni má sjá eitt af þessum
skrauthýsum og gefur myndin
nokkra hugmynd uni það hve
Um Chicago
Chicago er næst stærsta borgin
í Bandaríkjupi. Þar eru um
miljón íbúa. Borgin er í ríkinu
Illinois og stendur á mýrlendri
sljettu vestan við Michiganvatn.
Um borgina rennur Chicago-fljót-
ið í þremur kvíslum og skiftir
henni í þrent, norðurhluta, suður-
hluta og vesturhluta.
í suðurhlutanum eru verslunar-
byggingar og er það skrautleg-
asti borgarhlutinn. Þar eru fagr-
ar götur svo sem Wabash, Michi-
gan Avenue, State Street, Drexel
og Grand Boulevard- Og þar eru
stærstu byggingarnar. enda þótt
þær sje ekki jafn risavaxnar og
í New York. Veldur það, að .jarð-
vegur er þar svo viðsjáll, að húsin
mega ekki vera mjög há. Af helstu
bvggingum má nefna raðhusið.
pósthúsið, Chicago háskólann, rík-
isbókasafnið, gistihús með Ó00 her-
bergjum og leikhus. sem rumai
vandað er til sýningarinnar. Þetta
er „vísindabyggingin" svonefnda,
gerð í „funktionalistiskum“ stíl.
V'erður hún og allar aðrar sýn-
ingarbyggingarnar uppljómuð öll
með skrautlegum rafmagnsljósum
þegar kvölda tekur, og mun það
verða tilkomumikil og heillandi
sjón að horfa yfir sýningarsviðið.
5000 áhorfendur. f þessum borg-
arhluta standa húsin þjett, en í
þeim hlutum borgarinnar, þar sem
íbiiðarhúsin eru, þar eru götur
breiðar og með trjágörðum, og
flest húsin eru aðeins fyrir eina
fjölskyldu og garðar í kring. Þess
vegna hefir borgin þanist, yfir
rnikið landflæmi (500 □ km.) Á
lengd með fram Michiganvatni er
hún 40 km.
Engin borg í heimi hefir vaxið
jafn ört og Chicago, nema ef vera
skyldi Los Angeles. Þetta stafar
af hinum mikla fólksflutningi t.il
Bandaríkja eftir 1850. Muna enn
ýmsir gamlir borgarbúar eftir því.
þegar Chicago var aðeins smábær.
Það var árið 1804 að hjá Mic-
higanvatní var bygt vígi, sem
nefndist Fort Dearborn og var
það upphaf borgarinnar. 1832 voru
þarna nokkur bjálkahús og 550
íbúar, og 1840 voru íbúarnir orðn-
ir 4470. En svo tók þeim að fjölga
stórkostlega. 1860 voru þeir 100
þúsund, 1880 miljón, árið 1900
voru þeir orðnir 1,700,00 og nú
um 2V2 miljón. En misjafn sauður
ei þarna í mörgu fje, eigi síður
en í öðrum borgum Bandaríkja.
nema fremur sje. Hefir safnast
þarna saman óþjóðalýður frá öll-
um löndum heims. Þriðji hver
borgai'búi er fæddur erlendis og
2'5 af öllum íbúunum eru komnir
af útlendum foreldrum. Flestir út-
lendingarnir eru þýskir og írskir.
Um 90 þúsund eru frá Norður-
löndum, og eiga þeir lieima i norð-
nr og norðvesturhluta borgarinn-
ar. Vegna þess hve margra þjóða
menn eru þarna saman komnir
og fjöldi þeirra kann ekki ensku,
er öll stjórn erfið og skólamál í
lireinaSta öngþveiti.
Chicago er vel í sveit komið. —
Umhverfis hana eru frjósömustu
lijeruð Bandaríkja og hún liggur
að hinum. miklu vatnavegum á
landamærum Bandaríkja og Kan-
adá. Skógar miklir eru þar í
grend, akuryrkja á háu stigi, kola-
námur og járnnámur. í borginni
niætast 40 járnbrautir. Auk þess
eru þaðan skipaleiðir eftir skurð-
um til St. 'Lawrensfljótsins, Hud-
son-ár, sem rennur um New York
og Missisippi- Áður en kreppan
liófst komu 7500 skip til borgar-
innar árlega, og fluttU áð og frá
8 miljónir smálesta af Vörum, en
1600 jámbrautarlestir komu þang-
að daglega. Þá var verslun borg-
arinnar 7700 miljónir dollara á ári,
enda er hvergi í neinni Vestur-
heimsborg meiri verslun með korn-
vörtir, kvikfjenað, timbur og járn,
og óvíða meiri verslun en }>ar með
kol og salt. Árlega fóru þá Um
borgina 48 milj. hl. af mais, 37
milj. hl. af höfrum. 17 milj. hl.
af hveiti og 7 milj. hl. af byggi.
A nautgripamörkuðunum (sjer-
staklega Union Stock Yards, sem
nær yfir gríðarstórt svæði í suð-
vesturhluta borgarinnar) og í slát-
urhúsunum, var verslað með 8.7
rnilj. svína, 3,6 milj.’ sauðfjár og
2,7 milj. nautgripa á ári. Nú eru
þessar tölur ef til vill nokkru
lægri. Auk' þess era gríðar mikill
iðnaður í borginni. Þar voru
fvrir kreppuna 11.(XX) verksmiðj-