Lesbók Morgunblaðsins - 12.02.1928, Blaðsíða 6

46
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Gðmnl ísiaudslýsing
í E bliotheque Municipale í Tours.
í frönskum skjalasöfnum eru
l'úsundir handrita, sem aldrei hef-
ir verið minst á, annarstaðar en í
skjalaskrám safnanna. Skjal það,
Sem hjer fer á eftir, hefir norskur
maðiir, Per Skansen, fundið í Bib-
lioíheqqe Municipaie í Tours o"
biríir það ásamt nokkrum athuga-
semdum í „Tidens Tegn“ hinn f).
janúar þessa árs. ITann telur að
höfundurinn muni hafa verið
munkur, og ræður það af orðalag-
inu í upphafi skjalsins. Þykir hon-
um merkilegt hvað höfundur hefir
v'frið vei að sjer um landaskipun
á norðurhveli jarðar, en þar sem
hann segi frá landi sunnan við
Grænland, þar sem sje mikil vötn
og stórfljót, þá muni þar átt við
Kanada. Og Rinmareh, landið þar
fyrir snnnan, hyggur liann vera
Vínland hið góða — nafnið liafi
þannig afbakast. Þykir honum þá
staðfestast sú frásögn, að Kolum-
bus muni hafa haft frjettir af
landafundi Leifs heppna. Þykir
honum mjög sennilegt, að Kol-
umbus hafi vandlega kynt sjer
alt, sem menn vissu á þeim dög-
uin í landafræði, og úr því að
menn í Frakklandi vissu svo mik-
ið, sem þetta skjal ber með sjer,
þá sje mjög sennilegt og nær
alveg víst. að Kolumbus bafi vitað,
að meginland var hinum megin At-
lantshafs áður en hann lagði á
stað árið 1492. En handrit ]iað sem
hjer er sagt frá, er ritað á 15. öld.
Skjalið.
Háheilagi faðir! Mjer virðist
sem þií hafir ekki fyllilega kynt
þjer enn, það sem gamlir rithöf-
undar liafa skrifað, og að þótt þú
eigir einhverjar bækur þeirra í
hirshtm þínum og skápum, þá lesi
enginn þær nje kynni sjer þær.
Þannig hefir margt merkilegt
gleymst og fallið í dá, vegna þess
að þú hefir ekki kynt þjer þess-
ai ágætu bækur og rit. En ef þú
læsir rit þeirra Titus Livius frá
Padus, Demosþenes hins gríska,
eða Pomponius frá Bretagne, sem
framar öllum öðrum og ítarlegar
hefir ritað um afrek Norðurlanda-
þjóða, þá mundir þú komast að
þeirri niðurstöðu, að það, sem jeg
hefi áður skrifað um konungs-
rikið Norwergue (Noreg) og þjóð-
ir þess, sje hvorki óverulegt, ónyt-
samlegt nje ósatt.
Þú segir að stjörnufræðingar og
aðrir, sem þekkja hnattstöðu jarð-
arinnar, telji ]iað undarlegt að jeg
skuli hafa sagt, að lönd Noregs
konungs sjeu við Norðurpól. —
Þarna eru íslöndin, sem svo eru
köJluð vegna ]iess, að á vetu'rnar
eru þar hafþök af ís alt af fimtíu
rnílur til hafs eða meira. Þessi ís
bráðnar og hverfur aftur í júní-
mánuði fyrir hinum mikla hita
og hinum miklu vindum, sem þá
eru á þessum slóðum. Þetta land
er nú kallað Yslande (Island), en
áður kölluðu skáldin það Thile.
íbúarnir hafa djúpsæar og liðugar
gáfur; þeir eru sterkir og risa-
vaxnir, vopnfimir og trúhneigðir.
Þar er fjöldi kvikfjenaðar, engjar
góðar og frjósamir liagar. Þó
vex ]>ar elvlvi hveiti nje aðrar
korntegundir, sem hafðar eru til
manneldis. íbúarnir veiða ógrynni
af fiski, þurka hann við sól og
ge'ra úr honum brauð. Þeir þekkja
hvorki vín nje eplamjöð og drekka
ekki annað en vatn og mjólk. —
Ávexti þekkja þeir ekki. Þar eru
•jyo há fjöll, að þau ná næstum
upp í mitt gufulivolfið. Fri
fjöUunum koma stórár og hefir
v.Pnið í þeim merkilega náttúru.
Hv.er grein eða trje, sem vökuar
í þe.iin, verður að steini, að minsta
kosli það sem blotnar, en það sei.i
ekki bjotnar heldur sinni náttúru.
í ijallahellum eru krystallav ur
vatni, sem hefir orðið að ís fyrir
æfalöngu. Þar eru brennisteins-
námur, blý, silfur og koparnámur.
Á vissu dýpi finnast skeljar, sein
eru með kamb og stjel eins og
lianar og innan í þeim eru stórar,
fagrar og lýsandi perlur. Á fjöll-
unum eru kletta'r og sjest þar ekki
stingandi strá. Þar hafast við hauk
ar, snjóhvítir, stærri en okkar
haukar og betri til_ veiða. Þar eru
engin vilt dýr nema alhvítir refir,
og ísbirnir stórir sem naut, koma
með hafísnum til íslands. Þar eru
tröllvaxnir og undarlegir fiskar;
sumir líkjast hestum, að framan,
nautum, hjörtum, geitum og hund-
um. Aðrir líkjast mönnum, eða
konum, en eru að aftan með
hreystri og hafa sporð. Þár eru
stórhveli. Þau hafa fjórar tennur,
langar og gildar að því skapi___
Þar eru heitar laugar og er vatnið
úr þeim gott við ýmsum sjúkdóm-
um...... Ríki Noregs nær svo
langt til vesturs, að á vissum slóð-
um sest ]iar ekki sól frá því í júní
og þangað til september. En á
öðrum slóðum sjer ekki sól frá ]>ví
i desember og þangað til í febrúar.
Og á Grænlandsströndum, þar sem
búa ófreskjur í mannsmynd, kaf-
loðnar, og þeir kalla villumenn,
sjest aldrei sól allan ársins hting.
Þó vaxa þar trje og allskonar vilt
dýr eru þar. En syðst í þessu landi
búa Pigmiens. Það eru dvergar
og þeir smjúga í holur sínar og
liella þegar þeir sjá aðra menn.
Þeir lifa á hráu kjöti og fiski. —
Þegar komið er lengra suður þá
eru ]>ar stórfljót, og þar er evja
]>ar sem risar búa, stórir og sterk-
ir. Þeir eru ]>ar eins og í útlegð,
]>vi að þeir komast ekki yfir fljót-
in. Þeir kunna ekki að smíða skip,
nje nota þau. Þetta land nær svo
langt norður og austur að sólar-
geislarnir eru þar eins og moíg-
unroði hjá okkur.
Því næst kemur maðut til hinna
skógi vöxnu hjeraða í Rinmarche.
Er ekki hægt. að komast í gegn
um þá skóga fvrir tjörnum og
kviksyndi og í þeim eru blóðiglur
eins stórar og álar. Þær sjúga sig
fastar á menn og dýr og sjúga svo
úr þeim blóðið að þau deyja að
lokum. í þessum skógarhjéruðum
eiga. heima heiðingjar af þrennu
kyni og hefir hver flokkur sína
siði.......
Töframaöurinn
hafði brögð í frammi.
Hann ljet jarða sig í glerkistu
í 120 tíma.
Fyrir skömmu vakti töfra-
maður, að nafni To Kha, mikla
athygli á sjer í Stuttgart, með því
að láta jarða sig lifandi í gler-
kistu, sem átti að vera loftþjett,
og hafast þar við í 120 tíma. —
Þótti þetta ganga kraftaverki
næst, En skömrnu síðar ætlaði