Lesbók Morgunblaðsins - 12.02.1928, Blaðsíða 1
6. tölublað.
Sunnudaginn 12. febr. 1928.
III. árgangur
Upsa-Bun
Árið 1813 fluttist prestur
einn, B. að nafni, frá Grenjaðar-
stað í Þingeyjarsýslu að Upsum
í Svarfaðardal.
Árið 1819 fæddist sjera B.
sonur, sem H. hjet. Þegar þessi
sonur var 11 ára, henti hann það
siys, að verða óviljandi vinnu-
konu foður síns, Guðrúnu að
nafni, að bana.
Högun\ Guðrúnar var þann
veg háttað, að hún var heitin
manni einum, og var skamt til
brúðkaups þeirra. Var unnust-
inn á leið frá Akureyri með
\eisluföngin einmitt þennan dag,
sem slysið vildi til.
Upsir eru svo í sveit settir, að
þær standa kippkorn frá sjó,
uppi undir fjallshlíð. Blasir við
frá bænum Eyjafjörður, J>ar sem
hann er breiðastur austur yfir
sundið milli Árskógsstrandar og*
Hríseyjar, og sjást skipa- og
bátaferðir allar götur inn að
Birnunesnöfum.
Daginn, sem unnusti Guðrún-
ar var á leiðinni heim, kom
hún fram í bæjardyr á Upsum.
Sá hún þá til bátsins og unnust-
ans, koma innan sundið og upp
Ðalvíkina. Er ekki ólíklegt, að
lienni hafi hlegið hugur við
þeirri sýn, og að hún hafi ein-
mitt þessa stundina kosið sjer
langt líf.
H. sonur prestsins var í bæj-
ardyrunum. Hann þreif byssu, er
Eftir jón Ðjörnsson.
þar hjekk, og hann áleit óhlaðna,
setti hvellhettuna á pípuna, mið-
aði vopninu á höfuð Guðrúnar, í
vælni og glensi, og kallaði:
„Á jeg að skjóta þig, Gunna?“
Skotið reið af og Guðrún hnje
niður örend með klofið höfuð.
Mælt er, að skotið hafi heyrst
fram á víkina, og unnusti Guð-
rúnar hafi spurt, þegar hann
heyrði hvellinn: „Hvað er nú
verið að skjóta heima á Ups-
um?“
Eins og að líkindum lætur,
varð mönnum mikið um þennan
atburð. En haft var sem hljóðast
'im það, með hverjum hætti Guð-
rún hefði látist. Var ]>að og lengi
vel fyrst, að það var á fárra
manna vitorði. I>ó mun einhver
c>rðasveimur hafa slæðst út um
sveitina um slysið.
Alt var þó kyrt um hríð. Guð-
rún var jörðuð, og leit út fyrir,
að atburðurinn ætlaði að falla í
gleymsku og fyrnsku. En sá, sem
þarna átti um sárast að binda,
unnustinn, var ekki úr sögunni.
Hann mun hafa fengið einhvern
pata af því, að ekki væri alt með
feldu um fráfall unnustu sinnar.
Sneri hann sjer til sýslumanns-
ins á Akureyri, og kærði. Ýtti
hann svo fast á rannsókn máls-
ins, að sýslumaður vatt sjer út
i Svarfaðardal, ljet grafa upp lík
Guðrúnar og hóf yfirheyrslur í
málinu.
n a.
Líkið bar það ótvírætt með,
sjer, að Guðrún hafði orðið fyr-
ir skoti, — sást það greinilega á
höfðinu og sömuleiðis á umbún-
aði þeim, sem gerður hafði ver-
ið á því, þegar hún var kistu-
lögð. Hafði sköturoði verið vafið
um höfuðið öðru megin til að
hylja sárið og beinin.
En ekki varð neitt um frekari
málarekstur, og var alt látið nið-
ur falla. Var og heldur ekki ann-
an til sakar að sækja en 11 ára
gamalt barn.
En skömmu eftir að Guðrún
liafði verið grafin upp, þótti
mönnum sem hún mundi ekki
kyr liggja. Sáu menn hana ganga
Þósum logum um Upsabæ. Hún
þótti og vera tryggur fylginautur
JI. og fólks hans. Þurfti enginn
rveitarmanna að ganga þess dul-
inn, ef von var H. eða einhvers
frá Upsum á aðra bæi sveitar-
innar, því Guðrún gerði jafnan
\art við sig áður á einhvern hátt.
Og oftast var hægt að segja um
með fullri vissu, hvernig komu-
maður mundi haga sjer, hvar
hann gengi um bæinn, hvað hann
gerði, á hverju hann snerti, því
Gunna — eins og hún hefir jafn-
an verið kölluð þar nyrðra —
bafði sýnt allan hans feril um
bæinn áður en hann kom.
Gunna varð aldrei svæsinn
draugur, en hún var glettin og