Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1992, Page 90

90
FINNBOGI GUÐMUNDSSON
reynt til að kæfa niður sjálfsbjargarlöngun einstaklingsins; svo ég
sneri við blaðinu og fór að ganga á latínuskóla. Þar kynntist ég
tveimur af prófessorunum, sem eru sannnefndir heiðursmenn og
sem reyna að glæða frumgáfur í stað þess að kyrkja þær.
Þú segir í bréfi þínu, að margir vísindamenn virði skáldskap að
vettugi og sér til tjóns. Þetta er dagsanna. Camille Flammarion
getur þess í „Uraniu“, að Le Verrier hafi skopazt að skáldlegum
draumórum og andagift. En Le Verrier, þó mikill vísindamaður
væri, kemst í engan samjöfnuð við þá Newton, Descartes, La Place
eða Pascal. En hjá þessum mönnum var framúrskarandi vit
samfara auðugri ímyndun og næmum tilfinningum, sem myndar
að minni hyggju hugvit á hæsta stigi. Lítilmótlegir menn eins og
ég, sem láta sér nægja tína hnetur í aldingarði þekkingarinnar,
geta aðeins dáðst að viti því, sem felst í verkum þeirra og sem
maður á nóg með að skilja. — Svo verður bezt unnið að sönnum
framförum mannkynsins, að skáld og vísindamenn kunni að meta
hvorir aðra og starfi í einingu að sama marki.
Eg fer svo að hætta þessu og bið þig að fyrirgefa ruglið. Vænt
mundi mér þykja um að fá að sjá bréf frá þér einhvern tíma, þegar
þú kemst til.
Með vinsemd og virðingu,
Stephan Guttormsson.
10. maí 1901
Góðkunningi minn, Kristján Stefánsson smiður að 410 Ross St.
Winnipeg, fékk nýlega bréf frá Guðmundi Friðjónssyni skáldi.
Kristján kom til mín og bað mig að tilkynna þér það í bréfinu, sem
lyti að þér, því hann vissi, að við höfðum skrifazt á. Ég set því hér
orðrétt þann kafia í bréfi Guðmundar, sem er þér viðkomandi.
Hann hljóðar svo: „Ég hefi farið þess á leit við dr. Valtý fyrir nærri
ári síðan, að hann tæki mynd Stephans G. Stephanssonar í
Eimreiðina, og bauðst ég um leið til að rita um hann greinarstúf
sem skáld. - Þessu tók hann allvel, ef ég fengi hann til að yrkja í
tímar[itið]. Sjálfur kvaðst hann eigi geta skrifað honum, því hann
þekkti eigi bústað hans. Hann sagði, að St. væri ókunnur hér á
landi a.m.k., að hann yrði að yrkja jyrst í Eimr., „og svo skal ég slá
til.“ Ég hefi ætlað að rita St. um þetta og biðja hann um mynd og
æviágrip og að senda Eimr., sýnishorn gegnum mig. Og vil ég nú
biðja þig að talfæra þetta við skáldið í bréfi, því að ég þykist vita, að