Kirkjublaðið - 01.05.1897, Qupperneq 12

76
in 30. apr. 1824 dönsk lög, og var hún lögleidd hjer á
landi með konungsbrjefi 7. desbr. 1827. Með brjefi kirkju-
og kennslumálaráðgjafans 11. apríl 1851 voru gjörðar
skýringar á lögunum, sem voru að því leyti þýðingar-
meiri en aðrar lögskýringar, að þær sýndu, hvernig æðsta
vald kirkjunnar teldi rjett að beita lögunum. Að mínu
áliti er það ekkert »aðalatriði:< í brjefi ráðherrans, að
prestar megi ekki láta verða messufall að óþörfu, því að
á slíku hefir aldrei verið neinn vafi, heldur var hitt að-
alatriðið, að, ef messufall yrði, af þvi að offátt fólk kæmi
til kirkju, þá yrði það að teljast lögleg lýsing, »að lesa
upp, til þess að framkvæma hina umbeðnu lýsingu, hið
nauðsynlega í kirkjunni í viðurvist kirkjuþjónanna og
forsöngvara og á þann hátt, er honum (o: prestinum)
þykir sæmilegur«.
Þessi skilningur á lögunum hefir siðan verið ráð-
andi i Danmörku hjá klerkum, hjá kirkju- og kennslu-
málaráðaneytinu og hjá lögfræðingunum.
Árið 1891 kom út handbók í hinum danska kirkju-
rjetti, sem sjálfsagt er til í Reykjavík. Bók þessi er
mjög nákvæm (nær 1000 bls.) og einkum ætluð prestum
og öðrum kirkjunnar þjónum til að fara eptir, enda er
hún gefin út með styrk frá kirkju- og kennsluraálaráða-
neytinu. I bók þessari er það blátt áfram sagt sem al-
gild regla, og jafnframt skýrskotað til brjefsins 11. april
1851: »Ef ekki er messað einhvern sunnudag fyrir skort
á kirkjufólki, má presturinn samt sem áður framkvæma
lýsinguna« (bls. 509). Þeir, sem hafa samið bók þessa,
eru landsþingsformaður Henning Matzen, sem lengi hefir
verið kennari i lögum við háskólann í Kaupmannahöfn,
og Jóhannes Timm, umboðsmaður í kirkju- og kennslu-
málaráðaneytinu danska.
Þegar jeg las lög við háskólann f Kaupmh., skýrði
háskólakennari í lögum J. H. Deuntzer hjónabandstilskip-
unina á sama hátt, og því visar hann í kennslubók sinni
Den danske Familieret Kh. 1882, bls. 84, til brjefs kirkju-
og kennslumálaráðgjafans 11. apr. 1851, að því er snert-
ir aðferðinavið lýsingar, »þegar ekki er eða ekki getur
orðið messað«.