Þjóðólfur - 30.10.1918, Blaðsíða 7

ÞJOÐOLFUR
131
Verzlun
Áinflia Árnasonar
Hveríisg’ötu 37, Reykjavík
selus allskonar smávörur, yeínaðarvörur,
matvörur og allskonar hluti sem betra er að
hafa en missa.
Bændur ofan úr sveitum fá hvergi
betri kaup. Bess vegna verzla þeir þar.
naught eða prinsinn af Hohenberg
(sonur Franz Ferdinands erkiher-
toga) fyrir konung, en Pólverjar (í
Austurríki halda fast við skilmála
Wilson’s og vilja sameinast hinu
pólska ríki.
Brezkar fréttir.
Frá Ziirich er símað að sjálí-
stæði Póllands hafi veríð hátíðlega
yfirlýst á mánudaginn var í War-
schava, eftir fund með fulltrúum
Pólverja, Austurríkismanna og
Prússa. — — Bandamenn hafa
tekið helming Sýrlands og stefna
viðstöðulaust til Aleppo. — —
Berlín 18, obt.
Austurríki skittist.
Wien: í keisaraboðskap í dag
er gert ráð fyrir einu keisara-
veldi-Austurríki (hin þýzku hér-
uð/, keisararíkinu Halicz (þ. e.
TJkrajne og Austur-Galizíu) og
keisararíkinu Illyríu (suður-slaf-
nesku löndin), Pólverjum í Vestur-
Galizíu skal frjálst að . sameinast
hinu pólska konungsríki. Bíki
þessi hafi, sameiginlegan þjóðhöfð-
ingja, utanríkismál og hervarnir.
Með tilliti til ZJngverjalands er
óafgert um Bosníu, Hergegowina
og Rwnenahéruðin. Ungverjalandi
er ekki hrófiað við. Ætlast til að
hinir þýzku hlutar Bœheims teng-
ist hinu þýzka Austurríki.
Nefndir skulu gera út um landa-
mæra-skipun þessara ríkja.
Brezbar fréttir 18. obt.
Brezltur lier og floti kom í dag
til Ostende kl. 12,55 undir forystu
Roger Keye vísi-admirals. —
Þjóðverfar höfðu þá yfirgefið borg-
ina. Bretar hafa tekið Lille, eina
hina mestu iðnaðarborg á Norð-
ur-Frakklandi. — Þjóðverjar yfir-
gáfu borgina óskemda. ----------—
Símfregnir í dag frá Þýzkalandi,
segja Austurríki-Ungverjaland í
upplausn. Er sagt að Vngverja-
land, Bœheimur og Króatia krefj-
ist fullveldis. — —
ITitt og J>etta
úr t'itlenclvim blöðum.
Skömmu áður en Hertling rík-
iskanzlari Þjóðverja lét af völdum,
birtist grein sú, er hér fer á eftir,
í málgagni jafnaðarmanna á Þýzka-
landi — blaðinu „Vomvártz“. Sýn-
ir hún Ijósar en nokkuð annað,
hvern veg alþýðunni þar í landi
var orðið innanbrjósts útaf hern-
aðarástandinu, áður en stjórnar-
skiftin urðu og stjórnin nýja setti
sér það markmið að reyna að
komast að friðarskilyrðum, sem
væru viðunandi fyrir hina þýzku
þjóð. Greinin er rituð laust fyrir
síðustu mánaðamót.
* *
*
„Vór verðum nú þegar að herða
upp hugann og athuga kringum-
stæður vorar, sem vér getum
hugsað oss að orðið geti sem nú
skal - sagt verða: — Búlgarar slíta
sig úr fjórveldasambandinu til þess
að semja frið við Bandamenn,
A.usturríki-Ungverjaland og Tyrkja-
veldi hverfa einnig að þessu ráði
með þeim. Þetta þýðir, að vér
missurn öll yfirráð yfir þeim hlut-
um Póllands og Ukrajne, sem
Austurriki hafði á valdi sínu —
að þýzka þjóðin stendur ein uppi
gegn Frökkum, Bretum, ítölum og
Amerikumönnum og öllum þeirra
bandamönnum, — að vér berjumst
í öngþveiti og eigum ófarirnar vís-
ar.
Og vér verðum að draga þessa
mynd upp skýrari fyrir oss. —
Hermenn vorir missa kjarkinn,
varnarlínur vorar á Vesturvígstöðv-
unum verða rofnar og óvinirnir
vaða inn í land vort. Þýzkar borg-
ir standa í Ijósum logum, herliðið
hörfar undan austur á við ásamt
íbúum héraða þeirra, sem það á
leið um. Flóttamanna þvagan flæk-
ist fyrir hernum á undanhaldinu;
fer inn í hverja borg, fyllir hvert
hús, lætur fyrirberast undir berum
himni, fær yfirvöldunum óviðráð-
anleg viðfangsefni í hendur og
flytur með sér og sáir útfrá sér
armæðu, vonleysi og kjarkleysi.
Vistabirgðirnar verða uppétnar,
engin kol fást og þar af leiðandi
sama og ekkert Ijósmeti, engir
sporvagnar renna lengur um göt-
urnar og iðnaður allur legst í
kaldakol, — fólkið hrynur niður
eins og flugur. Æði grípur þá sem
eftir lifa og uppreist verður hafin
og þá verður og reynt að bæla
hana niður með vopnum. — í
stað ófriðar utan landamæra vorra,
fáum vér innanlandsófrið, skot-
grafir verða grafnar þvert yfir
strætin, en vólbyssurnar hvæsa
inni 1 húsunum og gangstéttirnar
verða þaktar dauðum búkum,
manna, kvenna og barna. Dauðinn
rikir yfir oss. (Nl. næst.)
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Magnús Björnsson.
Prentsmiðjan Gutenberg.
20
efni í sérstaka ritgerð; verður hér ekki talið nema
sumt af því.
Ein af bókum Staintons Mosesar, eins af merk-
ustu rithöfundnm öndunga, heitir Spirit teachings,
andakenningar; kveðst höfundurinn hafa ritað
ósjálfrátt, og að því er hann hyggur, fyrir áhrif
anda. Bókin er fróðleg, og þó að ekki megi ætla
að það séu beinlinis skoðanir »andanna« sjálfra
sem ritaðar eru, þá muu þó ýmislegt vera nær
átt, og sumstaðar virðist mega ráða í, til hvers
stefnt er með þeirri hugsun sem Moses er i sam-
bandi við, og aflagast hefir í meðförunum bjá
honum. Segir í riti þessu bls. 243, að það séu til
vanstiltir andar sem komi fram á miðilfundum
einsog þeir væru hinir látnu ættingjar sem menn
koma á fundina til að ná sambandi við; segir svo
að flestar sögurnar af framliðnum vinum sem eigi
að hafa komið þannig aftur og talað fyrir munn
miðils, sé að rekja til áhrifa frá slikum öndum.
Eftir því sem mér skilst, er hér síður um glett-
ur að ræða af »andanna« háltu, heldur en hitt, að
sambandið sé við ruglaða menn, einsog áður var
á vikið. í bókinni Raymond eftir Sir Oliver Lodge,
er sagt frá athugunum sem skýra þetta betur. Er
það haft eftir »Raymond« (bls. 264), að hann sé i
stað nokkrum á fimta sviðinu, og komi þar i nokk-
urskonar musteri, þar sem inenn eru í ýmislega
litu ljósi. Ræðir hér, að því er mér virðist, um ljós-
lækningastofnun fyrir vitfirringa. Segir Raymond,
að það ljós sem sé notað til andlegra lækninga
(actual spiritual healing, þ. e.: til að fá af mönn-
um óráðið), sé blátt. Bláa ljósið virtist laða mig
17
verða, að hver maður leitast ósjálfrátt við að seta
sinn snúð á alla aðra, einsog »hlaða« þá með sjálf-
um sér, eigi einungis hugsunum sínum og tilfiun-
ingum, heldur með hverri sinni lífshræringu, vit-
aðri og óvitaðri, þó að þessu verði lítt framgengt
nema þegar sérstaklega stendur á; ennfremur er
það kunnugt orðið — og þar er sú uppgötvun sem
meir en nokkur önnur sem gerð hefir verið, mið-
ar til að færa út vit mannkynsins — að vér fáum
í svefni meðvitund þeirra sem aðrar stjörnur byggja;
og loks má nú vita, að andamiðilsambandið er
sama eðlis og það samband meðvitundanna sem
draumar verða af. Alt þetta sem talið var gerir það
skiljanlegt að sál mannsins getur varðveizt þó að
líkaminn líði undir lok. Og vér getum jafnvel hugs-
að oss, hvernig sá sem dáinn er eða framliðinn,
einsog er svo merkilega að orði komist, geti kom-
ið fram á annari stjörnu. Er það forn trú, að sál-
in, eða sumar sálir, lifi eftir dauða líkamans á ann-
ari stjörnu, einsog Platón getur um; segir hann að
sál þess manns sem sannleik hefir stundað, fari
aftur að byggja þá stjörnu sem henni er skyld
(Timaios 42, b náXir elg rijv ovwófxov jiooeinielg oixrjoir
(Íötqov). Er þessi kenning merkileg, og ennþá merki-
legri vegna þess að Platón vissi ekki að fastastjörn-
urnar eru sólir og hafa sér aðrar jarðir að fylgi-
hnöttum. Mjög eftirtektarvert er það að Platón
tekur fram að stjarnan hafi sama lögmál og sálin
sem fram líður þangað, og verður alt þetta oss
miklu skiljanlegra nú, er vér vitum að sólkerfin
eru mjög mörg önnur en vort, og að eigi einung-
is er aðdráttarsamband milli hnattanna, heldur