Þjóðólfur - 30.10.1918, Blaðsíða 6

130
ÞJOÐOLFUR
Sbipafregnir: „Botnia“ kom
frá Kaupmannahöfn 19. þ. mán.
og með henni allmargir farþegar.
Engan póst hafði hún meðferðis.
Hún fór aftur héðan til Danmerk-
ur þann 24. Fjöldi manna tók sér
far. Þar á meðal: Forsætisráð-
herra, bankastjórar landsbankans
tveir — Magnús Sigurðsson og
L. Kaaber, Sig. Sigurðsson lyfsali
úr Vestmannaeyjum. Tofte banka-
stjóri íslandsbanda, Forberg síma-
stjóri, Gísli Óiafsson stöðvarstj.,
Sveinn Björnsson málafærzlum. og
ótal fl.
„ Willemoesu kom frá Ameríku
20. þ. mán., með steinoliu, eitt-
hvað af benzini og um 10 bifreið-
ar. Hafði nokkurn póst meðferðis.
Skipið á að fara héðan hringferð
austur og kringum land.
„Borg“ kom hingað 21. úr Eng-
landsferð. Á að fara héðan bráð-
lega til Akureyrar. Með „Borg“
fara héðan til Ak. Stgr. lœknir
Matthíasson, Arni Þorvaldsson
kennari og Lárus Bjarnason kenn-
ari. „Borg“ flutti póst frá Eng-
landi.
„Fredericia“ kom hingað með
steinoiíufarm 28. þ. m.
„Oullfoss“ og „Lagarfoss“ eru
báðir sagðir á förum eða farnir
frá New York á leið hiDgað. Höfðu
þó tafist eitthvað við það að báð-
ar skipshafnirnar höfðu orðið veik-
ar nokkra daga af innflúenzu og
varð að flytja suma á sjúkrahús,
en náðu sér þó brátt aftur sem
betur fór.
Botnvörpnngnrinn „Njörðnrrt
var kafskotinn 18. þ. mán. á leið
til Englands. Komust allir skip-
verjar heilir til lands, en eftir
talsverða hrakninga þó. Var skipið
kafskotið á föstudag, en bátarnir
náðu ekki landi fyr en á mánu-
dag, að þeir komust til lands á
írlandi norðanverðu eftir nær
þriggja sólarhringa sjóvolk.
Botnvörpnngurinn „Víðir“ er
nýloga kominn heim úr Englands-
för, hafði selt aflann fyrir 5900
st.pd.
„íslendingnrinn44 var hepnari
en „Njöiður", — slapp heilu og
höldnu til Fleetwood um sama
leiti og „Njörður* var kafskotinn.
Settir bankastjórar við Lands-
bankann í fjarveru Magn. Sig-
urðssonar og L. Kaabers eru þeir
Pétur Magnússon yfirdógisiögm.
og Richarð Torfason bankabókári.
Spánska veikin eða innflúenz-
an kom hingað, bæði með „Wille-
moes“ og „Botniu" um daginn og
var hleypt í land umyrðalauet.
Sömul. höfðu menn verið veikir á
„Víðir“ þegar hann kom frá Eng-
landi og er ekkert gert til að ein-
angra sjúklingana eða á nokkurn
hátt stemma stigu fyrir veikinni,
þótt sannfrétt sé að hún sé all-
mjög að magnast í útlöndum upp
á síðkastið og orðið all-mannskæð
sumstaðar. — í Kaupmannahöfn
hefir kveðið svo ramt að henni að
Bögn, að orðið hefir að loka öllum
skólum þar, — jafnvel háskólan-
um og banna samkomur allar,
vegna þess að þar hefir veikin
hagað sér eins og skæðasta drep-
sótt. Það á eflaust að biða eftir
því að hún komi einnig í þeim
ham hingað út. Er undarlegt ef
heilbrigðiastjórnin hér vil) bíða
þess; getur þá orðið helzt til seint
að fara að rumska við sér.
Bátnr fórst á Skerjafirði við
Rvk.; þann 18. þ. mán. Var á
heimleið úr beitifjöru. Vita menn
eigi hvað valdið hefir slysi þessu.
Fjórir menn voru á bátnum og
druknuðu allir; eru líkin ófundin
enn og hefir þó verið slætt eítir
þeim, þareð menn vita nokkurn
veginn nákvæmt hvar báturinn
hefir farist. Menn þeir sem fórust
voru þessir: Þorsteinn Oamalíels-
son, formaður á bátnum, kvæntur
maður, átti heima á Grímsstaða-
holti við Reykjavík (Kvöldroðan-
um). Sveinn Jónsson kvæntur líka,
var tengdasonur Þorsteins, barn-
laus. Þriðji var einnig kvæntur og
lét eftir sig 2 ung börn, hét Þor-
kell Þorkellsson, fjórði Jóhann að
nafni, frá Skildinganasi við Rvk.
Að tilhlutnn stjórnarinnar
hér, var björgunarskipið „Geir“
sent austur fyrir land með mat-
vörur frá Landsverzluninni til
syeita þeirra, sem einangraðar eru
vegna eldgossins og vatnagangsins
úr Mýrdalsjökli. Ennfremur fór
skipið með talsvert af tunnum og
salti, sem þar vanhagaði sérstak-
lega um, (var alveg tunnu- og
saltlaust í Vík þegar sláturstíðin
átti að byrja); en nú verða bænd-
ur þar eystra að drepa niður mik-
inn hluta búfjár síns, vegna harð-
inda þeirra og af landspjöllum
þeim sem af gosinu stafa. Átti að
reyna að koma vörum þessum
upp á sandana undan Meðallandi
eða einhversstaðar þar í nánd, en
til þessa hefir það eigi tekist vegna
illviðra og brims við sandana. Varð
„Geir“ að snúa aftur til Vest-
mannaeyja og liggur nú þar (27.)
og biður tækifæris ef veður kynni
að batna.
Loft8k eytastöfti n í Reykjavík
hefir nú fengið vissu fyrir því að
hún getur náð sambandi bæðí við
Skotland og Noreg. Er það gleði-
legt að hún reynist öflugri en ráð
var fyrir gert í fyrstu. Þarf þá
ekki að koma til þess framar, að
vér slitnum úr skeytasambandi við
umheiminn, þótt sæsíminn bili,
eins og nú varð í haust eigi alls
fyrir löngu.
Fossanefndin hefir beðið um
og henni verið skipaður nýr lög-
fræðislegur aðstoðarmaður — Ein-
ar Arnórsson prófessor.
Signrðnr Nordal prófessor
er nýlega byrjaður að halda fyrir-
lestra í Bárubúð að tilhlutun Hann-
esar Árnasonar-sjóðsins. Fyrirlestr-
arnir hljóða um „Einlyndi og
marglyndi“. Verða þeir eflaust vel
sóttir, — aðgangur öllum heimill
ókeypis og fyrirlesarinn lærður hið
bezta.
Slys í ÓlafsTÍk. Þann 17. þ.
m. varð einkennilegt siys í Ólafs-
vík. Fimm menn voru að setja
uppskipunarbát, en veður var hvast
og byljótt; gerði snögglega hvirf-
ilbyl svo snarpan að báturinn tókst
hátt á loft og hvolfdist í loftinu
og féil svo niður og urðu þrír
mennirnir undir honum. Fengu
tveir þeirra svo mikla áverka að
þeir dóu nokkru síðar, en einn
slapp ómeiddur, hafði lent alveg
innundir bátnum. („Vísir").
Lán þan, sem borgarstjóra
Reykjavikur hafði verið falið að
reyna að útvega í Danmörku handa
Reykjavíkurbæ (til hafnargerðar-
innar o. fl.), kvað ganga fremur
tregt að útvega. Er mælt að Danir
séu tregir til að lána oss fé, fyr
en útséð sé um hvernig fari um
sambandslögin, en þó skal ósagt
látið hvað hæft er í því.
Ánkafnndar var haldinn á laug-
ardaginn 26. þ. mán. í „Eimskipa-
félagi Islands“ um lagabreytingu
um það að fella brott úr lögum
félagsins, ákvæði um takmörkun
ágóðaþóknunar framkvæmdarstjóra.
Var það samþykt ineð öllum
greiddum atkvæðum. Með atkvæði
landssjóðs, fór fjármálaráðherra,
en fyrir hönd Vestmanna, mættu
þeir Ben. Sveinsson bankastjóri og
Þórður Sveinsson.
Loftskeyti.
(Einkaskeyti dagblaðanna í Rvík).
Berlín 16. okt.
íbúar borga og bæja á Flandri
flýja hópum saman og jafnvel í
þúsundum austur á bóginn, aðal-
lega undan skothríð Bandamanna.
á borgirnar, horfir til stór-vand-
ræða fyrir fólki þessu, vegna bjarg-
arskorts og aðbúnaðar alls á blaut-
um og ófærum vegum. — — —
Sambandsráðið þýzka samþykti
árdegis i gær lagafrumvarp til
breytingar á 11. gr. stjórnskipu-
laga ríkisms. Er sú breyting á
gerð, að tíl þess að segja öðru
ríki stríð á hendur í nafni ríkis-
ins þarf nú samþykki sambands-
ráðsins og ríkisþingsins, nema því
aðeins að ráðist sé að fyrra bragði
á landið og strendur þess. Enn-
fremur skulu friðarsamningar og
aðrir samningar við erlend ríki
því aðeins gildir, að samþykki
sambandsráðs og ríkisþings komi
til, svo að fulltrúar þjóðarinnar
hafi fulla ílilutun trygða sér, er
um strið eða frið er að ræða.
Borgarstjórnin í Danzig hefir
snúið sér til ríkiskanzlarans og
stjórnarvaldanna þýzku og krafist
þess að verða eigi lagðir til hins
pólska ríkis, sem Wilson forseti
vill stofna. Heimta borgarbúar að
þessi gamla Hansaborg fái að vera
þýzk áfram, því að alla sína ment-
un og menningu eigi þeir Þjóð-
verjum að þakka og séu þeir ram-
þýzkir. Krefjast þeir sjálfs-ákvörð-
unarréttar um stjórnarfarsleg ör-
lög sín.
London 16. okt.
Her Alberts konungs sækir djarf-
lega fram. Bretar hafa tekið Menín;
eru nú 12 enskar mílur frá Bríissel.
Hafa Þjóðverjar mist á 2 dögum
12.000 fanga og yfir 100 fallbyss-
ur. Manntjón þeirra gífurlegt, und-
ankoma ill og járnbrautir og far-
angur undirorpinn eldi og eimyrju.
Frakkar sækja á hjá Lille að út-
hverfum Habourdin, bjá Laon og
víðar, tóku í gær 1200 fanga.
Berlín 16, okt.
Frá Amserdam: Búist við hing-
að 100 000 flóttamönnum úr
Belgíu.
Berlín 17. okt.
_ — — Posen: Öll þýzk félög
í Posen mótmæla því að samein-
ast hinu fyrirhugaða pólska ríki
Wilson’s, — segja yfir 800.000
þýzkra manna í hinu aldagamla
þýzka héraði með þýzka menn-
ingu.
Wien: Eftir því sem „Berliner
Tageblatt“ segir, virðist bráðum
endi bundinn á innanríkisdeilumál
og örðugleika í Austurríki-Ung-
verjalandi. Rætt um að stofna 4
ríki, eitt jþýzkt-austurrískt, ann-
að tjekkiskt, þriðja illyriskt og
hið fjórða úkrajnskt sambands-
ríki — svo framarlega sem stjórn-
in í Washington felst á þessa
lausn þjóðernaskiftinganna í Aust-
urríki-Ungverjalandi.
Bresskar fréttir 17. okt.
Hersveitir Belga, Breta og Frakka
halda áfram áhlaupasókn undir
forystu Alberts Belga-konungs,
milli Dixmuiden og Lys, þrátt
fyrir storm og ill veður. Er sókn
samherja þessara hin frækilegasta
á 50 km. svæði, hafa þar sótt
fram að meðaltali 6 lcm. Belgar
hafa farið yfir Yser-fljót norðan
við Dixmuiden og tekið Schoorbea,
en Bretar hafa farið yfir Lys,
framhjá Menin nokkra km. Bélgar
tekið Thorout, — Frakkar Li-
cherverde og Ardoye, en Bretar
Menin að því er nýjustu fregnir
segja og eru þeir komnir inn íx
Courtrai. Alls tekin liðlega 20
þorp. Á þrem dógum hefir 2. her
Breta tekið 4000 fanga og yfir
150 fallbyssur og sótt fram 8
mílur. Þjóðverjar hörfa undan til
Lille og 5. her Breta er á hælum
þeim, sumstaðar aðeins 3 mílur
frá borginni.---------Fregnir um
uppgjöf Þjóðverja og valda-afsal
Þýzkalandskeisara, sem brezkar
fréttir höfðu birt í gær, bornar til
baka í dag, — enginn fótur fyrir
þeim.
Farís 17. okt.
------Sókn Bandamanna í Ser-
bíu miðar áfram. Serbaher er
kominn 21 km. norður fyrir Nish.
— — Frakknesk blöð staðfesta
fregnirnar um upplausn Austur-
rikis, eða skifting þess. — Króat-
ar krefjast skilnaðar. Meiri hluti
Tjekka vill verða konungsriki, vilja
fá annað hvort hertogann af Con-