Þjóðólfur - 30.10.1918, Blaðsíða 3

ÞJOÐOLFUR
197
hluta hennar er Búlgarar hafa nú
úr hörfað. Tóku þeir í hinum
frækilegustu orustum Prizrend og
Mitrowitza og Frakkar tóku fjölda
fanga. Náðu t>eir þar nokkrum
sjúkrahúsum með fjölda af sjúk-
um og særðum mönnum. Meðal
þeirra var hinn austurrízki land-
stjóri í Albaníu. Auk þess mikið
annað herfang og járnbrautir.
Svar "Wilsoiti’s viö
svari t*j óðverja.
Lansing utanríkisráðherra af-
henti í dag sendiherra Svissa svar
Wilson’s til Þýzkalands, er það á
þessa leið:
nMeð skírskotun til þess að nú-
verandi stjórn Þýzkalands hafi al-
gerlega með stórum meirihluta
hins þýzka ríkisþings, fallist á þau
skilyrði, er forseti Bandaríkjanna
í Vesturheimi hefir sett fram í
þingræðu sinni 8. jan. 1918 og í
seinni tilkynningum, telur for-
setinn rétt að lýsa yflr skýrt og
afdráttarlaust ákvörðun sinni í
tilliti til yfirlýsingar þýzku stjórn-
arinnar 8. og 12. okt. 1918.
Það skal skýrt tekið fram, að
brotthvarf úr herteknum löndum og
skilyrði fyrir vopnahléi eru málefni,
sem verður að leggjast undir álit og
yfirsýn hernaðarráðunauta Banda-
ríkjanna og stjórna Bandamanna og
forsetinn telur skyldu sína að iýsa
því yflr, að stjórn Bandaríkjanna
getur eigi fallist á neinar ráðstaf-
anir, sem eigi tryggja algerlega
og svo öllum líki vel, varúðarráð-
stafanir og öryggi fyrir því, að
núverandi hernaðaryfirtök Banda-
ríkjahers og Bandamanna á víg-
stöðvunum haldist að fullu.
Hann er sannfærður um að
stjórnir Bandamanna líti einnig
svo á og fallist á þetta. Ennfrem-
ur telur forsetinn skyldu sína, að
bæta því við, að hvorki stjórn
Bandaríkjanna né hann er viss
um, að stjórnir bandamanna sinna
muni taka vopnahlé í mál með-
an vopnaður þýzkur m her beitir
ólöglegri og ómannúðlegri fram-
komu. Samtímis því sem stjórn
Þjóðverja stingur upp á friði við
stjórn Bandaríkjanna, eru kafbát-
ar þeirra að verki að sökkva far-
þegaskipum í hafl og eigi aðeins
skipunum einum, heldur og bát-
um þeim, er farþegar og skips-
höfn reyna að bjargast á. Og á
undanhaldi því, er þeir eru til-
neyddir á Flandri og Frakklandi,
fara þeir yflr með báli og brandi,
sem altaf heflr verið talið beint
brot á hernaðarreglum siðaðra
þjóða. Bæjir og þorp eru ekki
aðeins í eyði lögð, heldur eru þau
rænd því er eigi verður við jörðu
jafnað og íbúarnir jafnvel fluttir
úr þeim. Ekki þarf að búast við
því, að þjóðir þær, er sameinað-
ar eru gegn Þjóðverjum, geti fall-
ist á vopnahlé, meðan ómannúð-
legu ráni og eyðingu fer fram.
Það verður skýrt að taka fram,
til þess að koma í veg fyrir all-
an misskilning, að forsetinn vill
mjög alvarlega benda þýzku stjórn-
inni á orðalag og skýra meiningu
eins af friðarskilyrðum þeim, er
hún hefir nú fallist á. En það er
að þeir (Þjóðverjar) leggi niður
sérhvert hervald, er út af fyrir
sig, leynilega og að þeirra eigin
geðþótta hróflar við heimsfriðin-
um, og sé það eigi þegar lagt
niður eða eyðilagt, þá sé það að
minsta kosti gert óskaðvænt. Slíkt
er vald það, er til þessa hefir
stjórnað hinni þýzku þjóð. Það er
þýzka þjóðin, sem hefir vald til
að breyta þessu. Orð þau er hér
eru höfð eftir forsetanum, eru
eðlilegt skilyrði, er fullnægja verð-
ur á undan friði, ef friðarsamn-
ingar eiga að takast fyrir tilstilli
þýzku þjóðarinnar.
Forsetinn telur skyldu sína að
lýsa því yfir, að eftir hans dómi,
eru friðarsamningar komnir undir
þvi, að ákveðin og fullnægjandi
trygging sé gefin í þessu efni. Það
er óhjákvæmilegt að stjórnir þær,
sem eru í bandalagi gegn Þjóð-
verjum, viti til hlýtar, við hvern
þær eru að eiga.
Forsetinn mun senda hinni
konunglegu og keisaralegu stjórn
Austurríkis og Ungverjalands sér-
stakt svar*.
París 15. okt.
Frá Berne er símað: Blaðið
#Arbeiter Zeitung* í Wien gerir
á ný upplausn Austurríkis að um-
talsefni. Blaðið segir að það muni
reynast tálvonir að hinir ýmsu
þjóðflokkar í Austurríki láti vilj-
andi sameinast 1 eina ríkisheild á
ný. Þjóðflokkarnir séu orðnir sér
þess fyllilega meðvitandi, að þeir
yilji ekkert annað en fullkomið
sjálfstæði. Austurríki verði ekki
borið saman við Þýzkaland. Þar
sé það aðeins stjórnarfyrirkomu-
lagið sem að sé fundið. Líkurnar
fyrir því að það geti haldið áfram
að vera sameinað, séu hverfandi,
vegna þess að meiri hlutinn sé
því mótfallinn.
Brezkar fréttir 16. okt.
— — — ítalir hafa tekið
Durazzo í Albaníu 15. okt. með
mörgum föngum og miklu her-
fangi. Austar hafa þeir sótt fram
til E1 Bassan og írana og átt í
höggi við bakverði óvinanna hjá
Craba.---------Washington skeyti
segir að Bandaríkjastjórn muni
halda áfram að senda austur um
haf 250.000 hermenn vel búna að
vopnum og vistum á mánuði
hverjum.
Parls 16. okt.
— — Frönsk blöð herma þá
fregn frá Sviss, að fullkomin upp-
reisn sé í Prag í Bœheimi. Var
það í fyrstu allsherjarverkfall, er
ýms félög hófu fyrir hvöt frá sam-
kundu Tschekko-Slóvaka, er mót-
mælti útflutningi matvæla úr Bæ-
heimi, en varð úr allsherjar upp-
reisn. Lögreglan skarst þegar í
leikinn, en kom engu tauti við
uppreistarmenn og var þá herlið
tilkvatt. Eru þvergirðingar settar
um götur og vopnaðir hermenn á
vörð með vélbyssur og hand-
sprengjur. — — — Uppreistnin
nær til fleiri bæja og mun það
undir búa, að Tschekko-Slóvakar
vilja vera sjálfstæðir einsog Pól-
verjum er heitið í Austur-Prúss-
landi.
vmiísliil verða á
blaðinu
eru menn vinsamlegast beðnir að
gera aðvart um það á afgreiðsl-
unni í
Ilafnarstræti 16
£ Reykjavíb.
16
tion by telepathy; 19. century and after, sept. 1918.
Segir þar s. 510 frá því hversu ungfrú M. fær
snöggvast handarverk og verður handlama, og
hefir jafnframt þessu mjög eindregið hugboð um
að kunningi hennar sem var í hernum hafi særst.
En daginn eftir kemur bréf frá þessum kunningja
hennar þar sem getið er um að hann hafi særst
líkt og tilkenning sú sem hún hafði fengið i hend-
ina sagði til um. Þetta var ekki nema snöggvast
sem miss. M. fann til og varð handlama; en þó er
það, ásamt athugunum á svöfðum, sem finna til
ef svafnirinn er klipinn eða brendur, vel lagað
til að skýra hvernig staðið gæti á »hysteriskum«
lömunum og þjáningum. Á þýzku mætti segja:
Sowohl Hysterie als Paranoia sind Induktions-
krankheiten; die Paranoia eine Induktionspsykose,
die Hysterie eine Induktionsnevrose.
IX.
Sumir sem eg hefi átt tal við um þessi efni, hafa
verið hræddir um, að trúnni á framhald lífsins
væri mjög alvarleg hætta búin af því að setja fyr-
irburði, sem margir hyggja stafa frá andaheimi, í
samband við íbúa annara hnatta. En þetta mun
reynast mjög á hinn veginn.
Ekkert greiðir eins fyrir skilningi i þessum efn-
um og uppgötvun þess sem eg nefni bio-induktion.
Með tilraunum, sem menn höfðu þós ekki látið
vitkast af einsog mátti, hefir verið sýnt að það má
einsog hleypa sál eins manns á annan, eða réttara
sagt, »inducera« sál eins manns í öðrum; af þess-
konar tilraunum og öðrum athugunum má oss ljóst
Dr. Hilgi Pjeturss: Hið mikla samband.
13
veljast saman þannig t. a. m., að á sumum fund-
um verði með miðlinum einungis grasafræðingar
eða læknar eða stjörnufræðingar, dýrafræðingar,
verkfræðingar, námufræðingar, jarðfræðingar o. s.
frv. Þá munu menn breyta til um þetta ýmsu vegu
og blanda, t. a. m. þannig, að fundarmenn verði
sumir námufræðingar en sumir jarðfræðingar ef
menn vilja ná sambandi við þá í »andaheiminum«
(eða réttara sagt: lífheimi annara hnatta) sem frætt
gætu um eitthvað sem til gagns gæti orðið við leit
eftir nytsömum efnum. Og til þess að sýna að slikt
gæti orðið til nokkurs, má hér minna á, að 18 ár-
um áður en stjörnufræðingar á jörðu hér vissu af
Mars-tunglunum, hafði »andi«, þ. e. maður sem
heima átti á annari jörð, fyrir munn miðils, sagt
enskum herforingja frá tunglum þessum. Vér fá-
um að vita, þar sem af þessu segir, að herforingi
þessi hafi lagt stund á stjörnufræði; og þekking á
lögmáli því fyrir miðilsambandi, sem áður var
minst á, hefði komið oss til að gera ráð fyrir slíku,
jafnvel þó að þessa hefði ekki verið getið.
VIII.
Menn munu, þegar þeir þekkja þau lögmál sem
koma til greina, gefa nákvæmar gætur að því
hvernig sambönd þeir fá sjálfir eftir miðilsamkom-
ur, eða með öðrum orðum hvernig svefnvitund
þeirra verður, hvað þá dreymir. Munu menn, þeg-
ar vel vegnar, geta fengið vitsamband við mjög
merkilegar verur á öðrum hnöttum. Menn hafa
kallað slíkt »astral travelling«, ferðir á stjörnusvið-
inu, og er nafnið mun réttara en sú þýðing sem