Morgunblaðið - 04.11.2000, Qupperneq 60

Morgunblaðið - 04.11.2000, Qupperneq 60
60 LAUGARDAGUR 4. NÓVEMBER 2000 MORGUNBLAÐIÐ UMRÆÐAN Mörður í vanda MÖRÐUR Árna- son, varaþingmaður Samfylkingarinnar, fór mikinn í Kastljós- þætti Sjónvarpsins fyrir nokkru. Til um- ræðu var fyrirhuguð frestun vegafram- kvæmda, m.a. á höf- uðborgarsvæðinu. Mörður kaus af smekkvísi sinni að væna undirritaðan - ^jeem var fjarstaddur - um ósannindi gagn- vart þingi og þjóð. Ég svaraði Merði mál- efnalega á vefsíðu minni, sturla.is, en hann forherðist í árásum sínum og nú með dæmalausri grein í Morg- unblaðinu föstudaginn 27. október. Þar heldur Mörður áfram á sömu braut, hann kýs að halda því fram að ég hafl sagt þingi og þjóð ósatt um mikilsverðar framkvæmdir í Reykjavík. Jafnframt vænir hann mig um tilraun til að skjóta mér undan pólitískri ábyrgð á því að skerða vegafé höfuðborgarinnar um nærfellt 430 milljónir á næsta ári. Staðreyndin er sú að ekki hefur endanlega verið ákveðið um frest- un framkvæmda. Framlög til vega- mála á höfuðborgarsvæðinu hafa hins vegar vaxið stórlega á undan- förnum árum. Arið 1990, þegar Mörður var aðstoðarmaður og sér- legur kynningarmeistari í fjár- málaráðuneytinu, voru 363 milljón- ir króna til ráðstöfunar til vegamála á höfuðborgarsvæðinu. í gildandi vegáætlun er gert ráð fyr- ir allt að fimmfaldri þeirri tölu á ári fram til ársins 2004, sbr. með- fylgjandi línurit. Vissulega breyt- ast þessar tölur ef þarf að fresta framkvæmdum, eins og nú er talað um, en meginlínan er skýr. Jafn háar upphæðir til vegamála á höf- uðborgarsvæðinu hafa ekki sést í tíð nokkurs annars samgönguráð- herra. Allt tal um árásir á meiri- hluta R-listans í Reykjavík er því gjörsamlega úr lausu lofti gripið. Ég hef tekið skýrt fram að ekki hafa verið teknar ákvarðanir um hvaða vegagerðarverkum verður frestað. Eg hef hins vegar gert grein fyrir hvaða verk það eru sem vegna stöðu hönnunar og undir- búnings koma fremur tii greina en önnur. Einnig hef ég vakið athygli á því að spennan er mest á verktakamark- aði á höfuðborgar- svæðinu. Þegar ég hef metið stöðuna til fulls og tekið ákvörðun mun ég leggja fram tillögu fyrir Alþingi sem mun fela í sér breytingu á gildandi vegáætlun og frestun verka sem nemur 800 milljónum króna. Akvörðun um frestun liggur því ekki fyrir og óþarfi fyrir borg- arstjóra og hennar nánustu ráðgjafa í umferðar- og fram- kvæmdamálum, eins og Mörð Arnason, að ærast fyrirfram. Nánar um fullyrðingar Marðar í fyrsta lagi gerir Mörður því skóna að ég vilji tefja fyrirhugaða færslu Hringbrautar við Landspít- ala. Óumdeilt er að ekki liggur fyr- ir endanlegt skipulag af svæðinu. Auk þess er gert ráð fyrir að verk- ið fari í umhverfismat. Sá ferill er ekki hafínn. Vegáætlun gerir ráð fyrir 84 milljónum króna til verks- ins 2001, og ég hef þegar lýst því yfir að ég geri ekki ráð fyrir að leggja til frestun á færslu Hring- brautar. Allt tal um frestun á vinnu við Hringbraut er því óþarft. Engu síður er ljóst að það verk mun ekki hefjast fyrr en eftir að skipulagsvinnu og umhverfismati er lokið. Um það þarf ekki að deila. I öðru lagi nefnir Mörður Halls- veginn. Hann kýs að gera lítið úr athugasemdum íbúa í hverfinu, og segir fáa telja íbúana kalla á breytingar sem skipti máli. íbúar á svæðinu hafa haft samband við mig og lýst mikilli óánægju með fyrirhugaðar framkvæmdir. Deilur hafa því staðið um þessa fram- kvæmd. Vegaáætlun gerir ráð fyr- ir 39 milljónum króna til verksins árið 2001, og ég hef tekið skýrt fram að ekki standi til að fresta þessu verki - nema ef vera skyldi af skipulagsástæðum. í þriðja lagi nefnir Mörður fyr- irhuguð mislæg gatnamót Víkur- vegar og Vesturlandsvegar. Borg- aryfirvöld tóku ákvörðun um að framkvæmdin færi í umhverfismat og var það auglýst í Morgunblað- Vegafé Mörður ætti að gera sér grein fyrir því, segir Sturla Böðvarsson, að sannleikurinn er sagna bestur. inu 20. október. Matið mun seinka framkvæmdum. Auk þess þarf að breyta aðalskipulagi borgarinnar. Það mun einnig seinka fram- kvæmdum. Vegáætlun gerir ráð fyrir 304 milljónum króna til verksins 2001. Þrátt fyrir seinkun ætti verkið að geta hafist á árinu. Af málflutningi Marðar mætti ætla að varla yrði lyft skóflu við vegagerð á höfuðborgarsvæðinu á næsta ári. Þar veður hann í villu og svíma. Hann hefur t.a.m. ekki fyrir þvi að nefna mislæg gatna- mót á Breiðholtsbraut og Reykja- nesbraut sem verða byggð á næsta ári. Undirbúningi þess verks er að mestu lokið og gert ráð fyrir út- boði í febrúar nk. Til þeirrar fram- kvæmdar einnar gerir vegáætlun ráð fyrir 758 milljónum króna árið 2001. Ég hef tekið fram að ekki komi til greina að fresta því verki. Mörður Arnason gerir ítrekaða tilraun til þess að stimpla mig sem ábyrgðarlausan stjórnmálamann. Mörður verður að eiga þessar skoðanir sínar við eigin samvisku. Satt best að segja hef ég lítið geð í mér til að etja kappi við varaþing- manninn á þeim nótum sem hann hefur tamið sér sem íþrótt í orð- ræðu. Hann er ber að því að fara með fleipur og órökstuddar full- yrðingar og virðist treysta því að lesendur kynni sér ekki staðreynd- ir mála eða menn láti vera að svara honum og leiðrétta - líkt og gerðist í Kastljósinu. í því felst ekki staðfesting á rógi Marðar eins og hann virðist álíta. Sem áhugamaður um þátttöku í stjórnmálum ætti Mörður að gera sér grein fyrir því að sannleikur- inn er sagna bestur. Af skrifum hans að dæma er ekki hægt að draga aðra ályktun en þá að hann hafi lítinn skilning á sannleikan- um. Höfundur er samgönguráðherra. Sturla Böðvarsson Iþróttir njóti sannmælis TVENNT er það sem ég vil gera að umtals- efni og varðar umræður um íþróttir. Á hveiju ári og með reglubundnum hætti hafa talsmenn Trygg- ingastofnunar ríkisins séð ástæðu til að vekja athygli á þeim kostnaði sem stofnunin hefur af íþróttaslysum, en sam- kvæmt landslögum er íþróttafólki gert mögu- legt að fá endurgi-eidd- an kostnað af lækna- og sjúkraþjálfun, vegna meintra íþróttaslysa. Þessi tugga hefur verið endurtekin nú síðustu dagana. Hér er um að ræða kr. 75 millj. framlög af 78 milljarða króna útgjöld- um til heilbrigðis- og tryggingamála. Eitt prómill. Oll getum við verið sam- mála um að þessi upphæð mætti og ætti að vera minni, en í allri þeirri vandlætingu sem fylgir ummælum talsmanna Tryggingastofnunar um þessi hræðilegu útgjöld vegna íþrótta- fólks gleymist sú staðreynd að íþrótta- iðkun og hreyfing hvers konar dregur örugglega úr kostnaði í heilbrigðis- kerfinu svo hundruðum milljóna nem- ur. íþróttir og íþróttahreyfingin stuðla að betri heilsu þjóðarinnar, betra ásig- komulagi og meiri vömum gegn sjúk- dómum og hrömun. I því felst mikill og ótalinn spamaður. Er það eldd ein- hvers virði? Er það kannski einskis metið af forráðamönnum Trygginga- stofnunar, sem segjast bera hag ríkis- kassans fyrii- bijósti (þegar þeir skatt- yrðast út í slysakostnað íþróttafólks), þegar hundruð einstaklinga leggja fram endurgjaldslausa vinnu í þágu íþróttafólksins, með starfi sínu í íþróttafélögum, þegar æskufólki er boðið til þátttöku í heilsusamlegu um- hverfi, þegar tugþúsundir Islendinga njóta góðs af æfingum og hreyfingu í betri heilsu og hollustu? Tryggingastofnun ríkisins mætti hafa þetta í huga næst þegar hún kveinkar sér undan þeim krónum, sem fara í slysaendurhæfingu þeirra sem meiðast í íþróttum. Hitt málið sem ég vil nefna er sú árátta og lenska að undanskilja íþróttir, þegar fjallað er um menn- ingu. Nýlega sá ég bækling, útgefinn af menntamálaráðu- neytinu, sem er úttekt á menningarstarfi á landsbyggðinni. Þar er allt tínt til nema hvergi er minnst á þá menn- ingu sem felst í íþrótta- starfi. Þetta er svo sem ekki einsdæmi. Iþróttir þykja ekki nógu finar til að nefna þær í sömu andrá og leiklist, tónlist, listdans eða myndlist, svo eitthvað sé nefnt. En hvað er menning annað en það sem hefur rætur í þjóðfélagi, sem er skapandi og gefandi, höfðar tO þjóðarinnar, skapar henni sérstöðu og ímynd? Borðtennis (ping pong) er þjóðar- menning í Kína. Sumo-glíman í Jap- íþróttir * Iþróttir eru svo sannar- lega hluti af þeirri menningu sem hér þrífst, segir Ellert B Schram, og löngu tímabært að láta íþrótt- irnar njóta sann- mælis í þeim efnum. an. Knattspyma í Brasih'u, rugby í Ástralíu, handbolti í Hafnarfirði, skíð- in á Ólafsfirði, knattspyrna á Akra- nesi. I langflestum byggðarlögum á fs- landi eni íþróttir snar þáttur í lífs- háttum íbúanna og hvarvetna eru byggðir knattspyrnuvellir og íþrótta- hús til að efla það menningarstai-f. Hestamennska er vissulega þjóðai-- menning hér á landi. Golívellir spretta upp á hveiju byggðu bóli. íþróttir eru svo sannarlega hluti af þeirri menningu sem hér þrífst og löngu tímabært að láta íþróttimar njóta sannmæhs í þeim efnum. Höfundur er forseti íþrótta- og ólympíusambands Islands. Ellert B. Schram Hvað bíður þeirrar kynslóðar sem nú vex úr grasi? HVAÐ bíður þeirr- ar kynslóðar sem nú vex úr grasi? Sem bet- ur fer er ekki hægt að svara þessari spurn- ingu. Það væri skelfi- legt ef ævi einstakl- ■íngsins yrði eins og opin bók og hver ein- staklingur staðlaður og alinn upp eins og kjúklingur í búri. Sú kynslóð sem nú stígur sín fyrstu spor verður þó að byggja á reynslu og leiðsögn annarra í upphafi. í rauninni byrjar þróun einstaklingsins þegar ljósmóðirin heldur barninu uppi á löppunum og það lætur fyrst til sín heyra í óvernduðu umhverfi. l’að frumóp hljómar í eyrum for- eldra eins og svanasöngur á heiði. En þá byrjar ballið! Þegar ættingj- Súrefnisvörur Karin Herzog Oxygen face ar og vinir hafa yfir- gefið sængurkonuna og öll blómin eru föln- uð og stutt fæðingar- orlof er liðið bíður bamsins kaldur veru- leikinn. Þá er fyrsta náttúrulögmálið brot- ið en flest spendýr, þar sem maðuinn trónar hæst, og raun- ar megnið af fánunni, ala önn fyrir afkvæm- um sínum þar tO þau verða sjálfbjarga. Vegna fullrar atvinnu- þátttöku beggja for- eldra og mikillar vinnu einstaklinga, verður barnið að fara upp úr hlýju rúmi sínu jafnt í hörðustu vetrarhríðum sem fögrum vormorgnum strax á fyrsta eða öðru ári og dvelja hjá ókunnugu fólki - oftast góðu fólki - lungann úr deginum. Þó barnið fái bestu umönnun á leikskólanum, en leikskólakennar- ar eru metnaðarfyllsta kennara- stéttin, þá er það ekki kjarni máls- ins. Spurningin er hvort betra er að barnið tengist líka foreldmm sín- um og geti þróað félagsleg og til- Rökræður Pað er dýrlegt, segir Hrafn Sæmundsson, að sjá ungt fólk þora að ganga á móti straumnum. finningaleg samskipi með þeim á viðkvæmasta mótunarskeiði, þann- ig að foreldrið og barnið verði fé- lagar og vinir og þannig hæfari til að mæta því sem er framundan. Eða að börnin verði aðeins einn hluti af húshaldi heimilisins. Þegar barnið byrjar í grunnskól- anum kemur það inn í nýjan heim. Þá byrjar það strax að finna meira fyrir markaðsþjóðfélaginu og sam- keppninni. Þjóðfélagi sem er fjandsamlegt börnum. Þjóðfélagi sem er fjandsamlegt fjöskyldunni. Þjóðfélagi sem viðheldur kynslóða- bilinu. Þessi pressa magnast eftir því sem líður á skólagönguna. í framhaldsskólunum er áreitið orðið svo mikið að fáir einstaklingar standast það. Nú verða allir að vinna með skólanum. Nú verða allir að eignast allt sem markaðurinn hefur ákveðið. Guð hjálpi þeim sem ekki fylgist með. Og nú er fjöl- skyldulíf orðið að kapphlaupi til að allir geti fengið allt. Érfitt er að sjá fyrir hvernig þesssari kynslóð vegnar í framtíðinni. Og margir heltast úr lestinni og hætta námi. Maður hélt kannski að aldamótin yrðu notuð til að staldra við og end- urmeta hlutina. Þess í stað var eins og mörgum óargadýrum væri sleppt lausum og sigað á fólkið. Allt var gefið „frjálst". Nýju og fram- andi peningakerfi var hellt yfir fólk. „Kauphöllin" kom æðandi inn í stofu án þess að heilsa og kynna sig. Tæknibyltingin reið yfir. Ný hjálpartæki eru stöðugt þróuð við tölvuna til að auka neysluna. Hér er dregin upp dökk mynd. Hver og einn getur svarað fyrir sig. En er þá engin glæta framundan? Jú. Kannski hefur það gerst og er að gerast í fyrsta sinn að komið er verulegt andóf gegn óargadýri markaðarins og hinu skynlausa neysluæði. Þetta andóf er bæði hópvinna foreldra í skólanum og ut- an skóla og ekki síður er fólk í Hrafn Sæmundsson auknum mæli farið að skipta á neyslu og samveru með börnum sínum. Það er dýrðlegt að sjá ungt fólk þora að ganga á móti straumn- um og sjá líka uppskeruna. Sjá kynslóðabilið hverfa og börn og foreldra ganga saman að áhuga- málum og rökræða á ,jafnréttis- grundvelli". Víða má sjá þessa þróun. Þetta er hluti af þeirri viðhorfsbreytingu sem er að kvikna í þóðfélaginu þar sem aukinn áhugi er á að brúa kynslóðabilið almennt og auka vægi fjölskyldunnar. Þessi við- horfsbreyting tekur sinn tíma og miðar að því að engin kynslóð sé tekin útúr og sett í bása. Sorglegt er það að vísu að alþingismenn skuli ekki vera með í þessari þróun en ekki hefur tekist að ná þeim út úr þessu gamla steinhúsi við Aust- urvöll til að kynna sér það sem er að gerast út í þjóðfélaginu og þeir undirstrika nú enn einangrun sína með „umboðsmanni aldraðra“. Undirstrika þá úreltu skoðun að aldraðir séu minnihlutahópur sem ekki geti haft sjálfstætt forræði eins og aðrir þjóðfélagshópar. Gleðilegt er hinsvegar að tvö stærstu sveitarfélög landsins skuli ganga afgerandi fram og lýsa vilja sínum í verki með því að opna leiðir milli kynslóðanna í félagsþjónustu sinni. Þar er mikið gæfuspor stigið sem breyta mun lífi þúsunda í framtíðinni. Höfundur er fyrrverandi atvinnuniálafulltrúi.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.