Morgunblaðið - 25.05.1997, Blaðsíða 14

Afyrstu árum sjöunda áratug-
arins vakti það athygli
landsmanna og fór varla
fram hjá neinum að í Kefla-
vík voru að hefja sinn feril í tónlist-
inni hópur ungra pilta, hver öðrum
efnilegri sem síðar áttu eftir að
koma mikið við sögu í heimi dægur-
lagatónlistar. í þessum hópi voru
piltar sem urðu landskunnir hljóm-
listarmenn, söngvarar og lagahöf-
undar. Gunnar Þórðarson, Einar
Júlíusson, Rúnar Júlíusson, Jóhann
G. Jóhansson, Þórir Baldursson,
Rúnar Georgsson, Pétur Östlund,
Engilbert Jensen og Þorsteinn Egg-
ertsson og nokkrum árum síðar
'yngra tónlistarfólk, t.d. Magnús
Kjartansson, Shady Owens, Jóhann
Helgason, Magnús Þór Sigmunds-
son, Maria Baldursdóttir og Rut
Reginalds.
Þetta voru eftirminnileg ár. Fjór-
ir síðhærðir piltar frá Liverpool
„The Beatles“ gerðu allt vitlaust
og bítlatónlistin höfðaði til rótlausr-
ar æsku. Bob Dylan kom fram um
svipað leyti og Bítlarnir og síðan
komu The Rolling Stones, The
Who, Janis Joplin, Jimi Hendrix og
fjölmargir aðrir. Hér heima var
æskan með á nótunum hvað popp-
músíkina varðaði. Ótal hljómsveitir
og söngvarar stigu fram á sjónar-
sviðið. Hljómar, Pónik, Flowers,
"Dátar, Roof Tops, Ævintýri, Óð-
menn, Júdas og Trúbrot.
Einar Júlíusson hóf sinn söngfer-
il mun fyrr. Hann var tólf ára þeg-
ar hann byrjaði að syngja með dans-
hljómsveitum af Suðurnesjum á
þeim árum þegar rokkið kom fyrst
fram og gjörbreytti tónlistarsmekk
unga fólksins og tísku. Einar var
ekki hávær eða kraftmikill rokk-
söngvari. Hann söng hugljúfar ball-
öður og rómantísk lög. Hann var
þegar á æskuárum kominn með
óvenju þróttmikla og fagra rödd og
varð á tiltölulega skömmum tíma
einn vinsælasti dægurlagasöngvari
þjóðarinnar.
Einar Júlíusson rifjaði upp sitt-
hvað frá löngum söngferli þegar
hann kom í viðtal einn laugardags-
morgun í áliðnum aprílmánuði. Ein-
ar er rétt rúmlega fimmtugur og
ber aldurinn vel, það er varla grátt
hár að finna á höfði hans. Hann
er ljósskolhærður með há kollvik,
meðalmaður á hæð og er ekki leng-
ur feitlaginn eins og hann var oft
hér fyrr á árum. Hann hefur náð
af sér aukakílóum, er tággrannur
og spengilegur.
Upprunni og æska
í Keflavík
<
Glaðværð og kímni er áberandi
í fari Einars Júlíussonar. Hann
minnist löngu liðinna ára sem mik-
ils ævintýris.
Ég er fæddur í Keflavík 20. ág-
úst 1944, lýðveldisárið. Foreldrar
mínir eru Vilborg Árnadóttir og
Júlíus Jónsson. Mamma var frá
Grindavík og er af þessum þekktu
ættum, Járnstaðargerðarættinni og
„Söngurinn gefur mér
mikln lífsfyllingu"
EINAR Júlíusson var eitt helsta átrúnaðar-
goð unga fólksins á 7. áratugnum og kosinn
vinsælasti dægurlagasöngvari þjóðarínnar
1965. Hann var fyrsti söngvari Hljóma, söng
lenffi með Pónik og hefur sungið inn á hljóm-
plötur, komið fram í útvarps- og sjónvarps-
þáttum og á hljómleikum. Olafur Ormsson
ræddi við Einar Júlíusson um sitthvað minn-
isstætt á fjörutíu ára söngferli.
Bergsættinni. Pabbi var fæddur í
Reykjavík en hann var sendur í
fóstur til föðursystur sinnar Guðríð-
ar Nikulásdóttur og Einars Gísla-
sonar smiðs sem bjuggu á Aðalgöt-
unni í Keflavík. Pabbi var lengi
vörubifreiðarstjóri. Hann var um
tíma sjómaður og síðustu árin eða
allt þar til hann hætti að vinna
vann hann hjá Essó á Keflavíkur-
flugvelli. Við erum fjögur systkinin.
Jóna er elst og hefur búið í Banda-
ríkjunum í fjörutíu ár, Árni er síma-
verkstjóri í Keflavík og Elsa er
kaupmaður. Það er mikið af tónlist-
arfólki í Járngerðarstaðarættinni.
Ég vissi það ekki fyrr en eftir að
Haukur heitinn Morthens var látinn
og ég sá það í bókinni um Járngerð-
arstaðarættina að við Haukur vor-
um stórskyldir.
Þegar ég var nemandi í bama-
skólanum í Keflavík var Stefán
Hallsson söngkennari við skólann.
Hann var giftur frænku minni sem
var kölluð Adda. Adda, kona Stef-
áns, og móðir mín voru systradæt-
ur. Vegna þessa skyldleika uppgöt-
vaði Stefán að ég var með einstaka
drengjarödd, bjarta og fallega rödd.
Hann fór að taka mig upp í söngtím-
um og láta mig syngja einsöng. Ég
byijaði að syngja á stúku-
skemmtunum og á árshátíðum hjá
barnaskólanum. Ég var reyndar
búinn að syngja töluvert áður og
byijaði að syngja í kaupfélagsbúð-
inni á Hafnargötu 30, þegar ég var
tveggja og hálfs árs og ég söng
„Sibaba, síbaba" á búðarborðinu
fyrir stelpurnar í kaupfélaginu eftir
lokun. Þær gáfu mér gotterí og
settu mig upp á borð, þar sem ég
söng hvert lagið á fætur öðru fyrir
karamellur og súkkulaði.
Ég man þegar ég var krakki, að
vinir og kunningjar voru að koma
heim til foreldra minna. Þeir voru
oft að biðja mig um að syngja og
ég fór að verða feiminn. Ég losnaði
ekki við að syngja fyrir fólkið og
ég leysti málið þannig að ég fór inn
í stórann kústaskáp í eldhúsinu,
lokaði að mér og söng þar. Þegar
ég kom svo fram úr skápnum og
fólkið hafði hlustað sagði ég: Krónu
takk! Þannig var ég búinn að safna
heilum helling af peningum sem ég
lagði til heimilisins.
í þijá mánuði á hveijum einasta
degi, hvernig sem viðraði, synti ég
í sjónum í víkinni fyrir neðan æsku-
heimili mitt við Klapparstíginn. Það
var sagt frá því í Keflavíkurtíðind-
um sem komu út í Keflavík á sjötta
áratugnum. Ég var í straffi í sund-
lauginni og fór að synda í sjónum.
Ég gat ómögulega hætt að synda.
Ég er svo rosalega stífur á minni
meiningu. Ef ég tek eitthvað í mig
stend ég við það. Það átti meira
að segja að skjóta mig! Þeir hjá
lögreglunni héldu að þetta væri
selur, sáu bara hausinn á mér
standa upp úr sjónum! Ég man að
það var talað um að ég hefði mátt
þakka guði fyrir að ég skyldi ekki
hafa verið skotinn í misgripum fyr-
ir selinn!
Þegar ég var fjórtán eða fimmtán
ára hafði ég þann sið ef illa lá á
mér, að fara út að róla og syngja
fullum hálsi. Eitt kvöldið í frábæru
veðri og kvöldkyrrð sat ég í rólu
og söng kröftuglega fyrir húsmæð-
ur í næstu húsum við æskuheimili
EINAR, 16-17 ára, í sam-
komuhúsi Njarðvíkur, Kross-
inum.
mitt sem voru komnar út á stétt
að hlusta á konsertinn. Þá gekk
María Markan óperusöngkona, sem
var þá búsett í Keflavík, allt í einu
þar um og kom til min og sagði:
Óskaplega syngur þú vel! Má ég
ekki kenna þér söng? Viltu ekki
læra söng? Þá sagði ég feiminn:
Nei, ég vil ekki læra söng! Þá sagði
hún: Það er leiðinlegt, því ég vil
gjarnan kenna þér og þú_þarft ekki
að borga krónu fyrir! Ég nagaði
mig lengi í handarbökin að hafa
ekki þegið það góða boð.
Söngvari með
danshljómsveitum
Þegar Einar var að alast upp í
Keflavík á árunum um og eftir 1950
var bærinn í örum vexti og einn
helsti útgerðar- og fískvinnslubær
landsins og þangað streymdi að-
komufólk á vetrarvertíðir víða af
landinu og þá ekki síður til vinnu á
Keflavíkurflugvelli. Þá var félagslíf
með miklum blóma og hljómsveitir
léku fyrir dansi í Ungó og í Krossin-
um þijú til fjögur kvöld í viku.
Hvenær hefst svo þinn söngferil
með danshljómsveitum?
„Hann byijaði mjög snemma.
Þegar ég var 11 ára og var í sjötta
bekk barnaskólans var ég beðinn
um að koma fram og syngja á gagn-
fræðaskólaskemmtun með skóla-
hljómsveitinni lagið Diana sem Paul
Anka gerði heimsfrægt í þá daga.
Ég kom svo fram árið eftir með
Neo tríóinu á 17. júní, í fyrsta skipti
sem dansað var á götunum í Kefla-
vík, og þá var ég tólf ára. Árið 1957
eða ’58 söng ég með hljómsveit
Karls Jónatanssonar í Ungó sem
gestasöngvari í dagskrá sem kallað-
ist Keflavíkurvaka eða Keflavíkur-
nætur. Síðan var mér boðið að ger-
ast söngvari með HJ kvinttettinum
úr Sandgerði og ég var með þeirri
hljómsveit stuttan tíma eða þar til
Guðmundur Ingólfsson, gítarleikari
frá Vestmannaeyjum, stofnaði
hljómsveit í Keflavík. í þeirri hljóm-
sveit voru auk Guðmundar á gítar,
Þórir Baldursson á píanó, Agnar
Sigurvinsson á trommur, Rúnar
Georgsson á tenórsaxófón og við
Engilbert Jensen sungum með
hljómsveitinni. Mig minnir að Gunn-
ar Kvaran sellóleikari hafi verið
með okkur í stuttan tíma og einnig
maður að nafni Sigurgeir sem er
flugmaður í dag.“
Varstu þá söngvari með hljóm-
sveit Guðmundar Ingólfssonar í
nokkur ár?
„Já og við spiluðum aðallega í
Krossinum, gömlum bragga frá því
á stríðsárunum sem var ógleyman-
legur staður. Það eru allir að tala
um Glaumbæ. Ég tala um Kross-
inn! Sá staður var engum líkur.
Hann var aðalstaðurinn. Það var
stöðugur straumur úr Hafnarfirði.
Stelpurnar komu í hópum og slóg-
ust um strákana af Suðurnesjum.
Það var oft kátt í bragganum og
hendur látnar standa fram úr erm-
um. Við spiluðum líka í Sandgerði
og í Grindavík í gamla kvenfélags-
húsinu. Ég var í hljómsveitinni til
árins 1963. Þá urðu mannabreyting-
ar. Þá var Gunni Þórðar kominn í
hljómsveitina og María Baldurs-
dóttir sem söngkona og Eggert
Kristinsson á trommur. Ég man að
Pétur Östlund fór með okkur til
Siglufjarðar 1960 og einnig Þráinn
Kristjánsson sem nú er veitinga-
maður í Kanada. Þá tókum við á
leigu Alþýðuhúsið á staðnum og það
var ball á hveiju kvöldi. Við vorum
með framkvæmdastjóra með okkur,
Ellert Eiríksson, núverandi bæjar-