Morgunblaðið - 11.09.1974, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 11. SEPTEMBER 1974
15
Sigurður Ólafsson og Hrollur bregða á leik. Myndin er tekin á Fjórðungsmðtinu
á Hellu. Ljósm. Sveinn Þorm.
„HREINAR lfnur að
skeiðið er í mikilli framför
og mikið af ungum mönn-
um leggur stund á það. En
þegar ég byrjaði 25 til 30
ára, þótti það firra, að
svona ungur maður skildi
vera að hleypa til skeiðs.
Þetta var aðeins fyrir mið-
aldra menn og eldri, helzt
nógu þunga, svo hestarnir
lægju betur.“ Þannig hófst
samtal okkar við Sigurð
Ólafsson f Laugarnesi.
Sigurð þarf vart að kynna,
þvf að kunnur er hann
bæði fyrir söng sinn og
hestamennsku. Segja má,
að vart hafi farið svo fram
kappreiðar, að ekki væri
Sigurður þar mættur með
einhver skeiðhrossa sinna
til þátttöku f skeiðinu. En
nú er hann að eigin sögn að
mestu hættur keppni og
nýtur þess að geta horft á
vekringana renna skeiðið.
Oft heyrast menn hafa orð á
því, að þeir geti ekki lagt hest á
skeið, — þvf spurðum við Sigurð,
hver væri I raun listin við að
leggja hest?
„Eiginlega er það bara að byrja,
öllum verða á mistök. Vel
tömdum og ljúfum hesti á að
hleypa, ferðin skiptir ekki öllu
máli, taka svo örlítið til hans. Eg
tek hest niður á hægri taum,
þegar hesturinn er á uppleið á
réttu stökki. Þegar menn geta
ekki náð hesti niður, er það
vegna þess að þeir hafa ekki hitt á
rétta augnablikið. Þegar hestur
fer að ruglast I taktinum, má
fylgja honum eftir með þunga
líkamans. En þó þetta sé aðferð
mfn, skulu menn hafa I huga, að
aðferðirnar eru margar."
Er skeiðhross frekar að finna I
Nú er talað um, að hestar
„hlaupi upp“, en hvað er það?
„Almennt er það, að fætur
hrossins fari úr skeiðstöðu og
þarf hrossið þá ekki endilega að
fara á stökk. Þetta getur orðið við
ýmsar aðstæður, svo sem að knapi
bjóði hrossi of mikið, völlurinn
kannski ekki góður eða hesturinn
ekki vel upplagður. Sérstaklega
er það, að skap hrossa er æði
misjafnt, sum hliða undir öllum
kringumstæðum en önnur, eins
og Hrollur minn, eru æst, vilja
koma sínu fram og tekst þá stund-
um að yfirbuga knapann. í þessu
sambandi er þó eitt, sem æði oft
gleymist, en það er, að enginn
hestur skeiðar í raun og veru
eins, þannig að tilsýndar getur
gangur hestsins sýnst annar en
hann er.“
I framhaldi af þessu ræddum
við nokkuð um skeiðeftirlit, en
um það hafði Sigurður eftirfar-
andi að segja:
„Nú eftir að ég hætti að keppa,
hef ég betur getað fylgzt með
störfum eftirlits, og ég fæ ekki
annað séð en þar þurfi mikið að
laga, þar þarf mun gleggri menn,
og ég get sagt frá því hér, að
tvisvar vann ég á því að láta
Hrollinn tölta, en að vísu skeiðaði
hann sfðustu 40 metrana. Varð-
andi tímavörzluna er það sama að
segja, þar eru menn gjarnan
gripnir til starfa með skömmum
fyrirvara, og oftast eru þeir
óþjálfaðir, og vil ég meina, að þar
hafi orðið mikil afturför. Áður
voru met ekki staðfest, nema
notuð væri bjalla til að ræsa
hrossin, nú eru hins vegar stað-
fest met, þar sem ræst er með
flaggi, en slík ræsing hlýtur alltaf
að vera vandasöm, því lftið má
útaf bera, til þess að tímaverðir
missi auga á flagginu."
Þú hefur séð margan
vekringinn, hver þeirra er þér
minnisstæðastur?
„Ég held, að Randver Jóns
Jónssonar í Varmadal sé algöfug-
asti og bezt tamdi vekringur, sem
á skeiðvöll hefur komið, og við
verðum að hafa f huga, að þegar
Randver var upp á sitt bezta,
hafði hann talcmarkaða keppni og
fór oft einn í úrslit og skilaði því
engum tfma. Jón í Varmadal var
fyrirmynd mfn, þegar ég byrjaði
að hleypa til skeiðs. Hann blind-
hleypti hrossinu og lagði það
síðan, en áður var þeim bara
þrykkt í það, oftast úr kyrrstöðu.
Þessi breyting hefur svo leitt af
sér betri tækni, sem kemur ekki
sízt fram hjá ungum knöpum,
flestir ef ekki allir hleypa þeir og
taka hrossin þannig niður og fá
þá meiri ferð. Ég vona því, að
skeiðið eigi enn eftir að batna og
sókn þess haldi áfram.“
— t.g.
Hrolli. Geti maður skipt milli tölts
og brokks, er auðveldara að
skipta milli stökks og skeiðs."
En spillir skeiðið fótlyftingu og
höfuðburði?
„Skeiðið lækkar hrossin nema
þeim sé riðið á brokki. Það er
ekki mikið um hágeng skeiðhross,
þó eru til undantekningar eins og
á skeiðið, þar sem allt verð-
ur að fara fram eftir föst-
um reglum. Þú hefur 50 metra
til að taka hrossið niður,
hvað lítið, sem útaf ber. Mér þætti
gaman að sjá spretthlaupara
hlaupa á velli, sem leikin hefur
verið á knattspyrna í 3 tíma.
Skeiðið þarf sér braut.“
einhverjum ákveðnum hrossa-
stofnum?
„Ég hef ekki séð, að áberandi
árangur hrossaræktarinnar komi
fram í þessum vekringum, sem nú
ber hæst, nema þá helzt þeir, sem
ætt eiga að rekja til Kirkjubæjar.
Hinir hafa komið fram við
ræktun hjá einstaklingum. En
skeiðhross hafa fylgt einstökum
bæjum og mönnum.
Hvað segir þú um kenningar
manna um sérstakt sköpulag
skeiðhrossa?
„Þessu er ég búinn að velta
fyrir mér um ævina, menn eru að
tala um skeiðlend, stutta og
bratta. En svo sjáum við hross
með langa og breiða lend, sem
skila sambæriiegu skeiði. Mér er
minnisstæður hestur, sem
Tryggvi Einarsson frá Miðdal átti
og hét Sprettur, öllu verr byggðan
hest hef ég ekki séð, hjólbein-
óttur og áslenda, og hann skilaði
ágætu skeiði. Ég hef ekki fengið
neina staðfestingu á kenningunni
um skeiðlendina.“
Samtalið fór nú að berast að
þjálfun skeiðhrossa og við
spurðum hvernig hann hagaði
þjálfun sinna hrossa?
„Meðan ég hafði sem mestan
áhuga, hreyfði ég Glettu hér í ná-
grenninu, fór lítið á völlinn, því
að hún var æst, teymdi og rak
hana en reið henni ekki mikið,
þannig hefur það einnig að mestu
gengið til með önnur hross, sem
ég hef reynt.“
Þú segist ekki hafa riðið þeim
mikið?
„Já, það fer ekki saman að hafa
hross bæði sem reiðhross og
kappreiðahross."
Á hvaða gangi er bezt að þjálfa
skeiðhross?
„Brokkið er mjög æskilegur
gangur. Það skapar mýkt í hross-
inu og auðveldar manninum að ná
sambandi við hrossið, en þetta
getur verið erfitt, t.d. hefur mér
ekki tekizt þetta á Glettu og
Logi Sólveigar Baldvinsdóttur í
Hafnarfirði, sem var alhliða gæð-
ingur með mikla fótlyftingu."
Sigurður hefur á liðnum árum
heimsótt flesta skeiðvelli
landsins, og við spurðum hann,
hvernig skeiðvellir væru almennt
útbúnir fyrir skeiðhross?
„Yfirleitt hafa skeiðvellir ekki
verið skeiðhrossum bjóðandi.
Braut fyrir stökkhross og skeið-
hross á ekkert sameiginlegt,
og svo er settur lágmarkstlmi
— segir
Sigurður
r
Olafsson
í Laugarnesi
„Ég spara við mig reykingarnar og kaupi heldur mjólk
handa Kambi“ segir Sigurður.
Skeiðið er
í mikilli framför