Morgunblaðið - 24.12.1960, Blaðsíða 5

Laugardagur 2?. des. 1960
MORGVNBLAÐIÐ
5
SNEMMA á öldum var styzti
dagur ársins helgaður minn-
ingu hinna látnu. Síðar
breyttist þetta og dagurinn
var haldinn hátíðlegur til
þess að fagna afturkomu
Ijóssins og sólarinnar eftir
skammdegið. Þar sem fæð-
ing Krists bar upp á þennan
dag, gerði kirkjan hann á
4. öld að aðalhátíð sinni.
Jólin eiga því upphaf sitt
í heiðni og einnig margir
siðir er voru bundnir við
þau til forna. Með aukinni
fræðslu almennings á öldinni
sem leið, fyrndist yfir þessa
heiðnu siði og nýir komu í
staðinn.
Einn þessara nýju siða er
hið uppljómaða, skreytta
jólatré, sem' er upprunníð á
norðurhveli jarðar, en er nú
óðum að breiðast út til suð-
lægari landa.
Strax á 16. öld var það
siður í Svíþjóð að koma fyr-
ir furu- eða grenitré fyrir
utan húsið á jólunum, sem
tákn ársins og lífsins, þar
sem vöxtur þessara trjáa
stöðvast ekki einu sinni á
kaldasta tíma vetrarins. Þó
er ekki hægt að telja þessi
tré fyrirrennara jólatrjáa
eins og þau gerast nú á dög-
um, því að þau vantaði ljós
— Hugmynd þessi virðist
vera runnin frá Frakklandi
á 12. og 13. öld. Á 16. öld
er farið að tala um greni-
tré með ljósum í Mið-Þýzka-
landi og á 18. öld í Norður-
Þýzkalandi, og þaðan mun
svo þessi siður hafa breiðzt
til Norðurlandanna.
1 Kaupmannahöfn var
kveikt á fyrsta jólatrénu
1811 og skömmu síðar urðu
jólatré algeng á flestum
heimilum í Danmörku.
Hingað til lands er talið að
þessi siður hafi borizt um
miðja 19. öld. Danskir kaup-
menn, sem hér höfðu vetur-
setu, prýddu heimili sín með
upplýstum og skreyttum
trjám yfir jólin og breiddist
þetta smám saman út meðal
íbúa kaupstaðanna og siðan
út um sveitirnar.
Flestir bjuggu trén til sjálf
Ir, þar sem þeir áttu ekki
kost á grenitrjám. Tekið var
hrifuskaft, eða annað álíka
prik og á það boruð göt. Í
þessi götu var svo stungið
spítum, siðan var einir vaf-
inn um „stofninn" og „grein-
arnar“. Á greinarnar var fest
kertum og trén skreytt eftir
föngum skrautið var að sjálf
sögðu nær allt heimagert. —
Eftir aldamótin var farið að
flytja grenitré til landsins,
þó var innflutningur þeirra
nokkuð stopull.
Nú eru jólatré orðinn fast-
ur liður í jólalialdi flestra
hcimila á fslandi og menn
gera sér far um að skreyta
þau sem fegurst og smekk-
legast. Skrautið er mjög
margvíslegt, bæði heimagert
og aðkeypt. í búðunum hef-
ur undanfarin ár fengizt
mjög mikið úrval af falleg-
um lilutum til þess að skreyta
með jólatré. f stað kertanna
með logandi ljósunum, sem
af stafaði mikil cldhætta, er
farið að nota „seríur“ með
rafmagnsperum, eru þær
gjarnan marglitar, eða í lög-
un eins og kerti, jólasvein-
ar, bjöllur og aðrir hlutir,
sem þykja tilheyra jólunum.
Á greinar trjánna eru
hengdar marglitar kúlur,
englar, jólasveinar, bjöllur,
glitræmur, raðir af smáum
flöggum, jólapokar úr papp-
ír, sem gjarnan eru fylltir
af sælgæti og óteljandi aðrir
smáhlutir. Stundum eru epll
einnig hengd á trén. Á topp-
inn er oftast sett stjarna,
sem tákn jólastjömunnar er
vísaði vitringunum veginn til
Betlehem hina fyrstu jóla-
nótt.
Áreiðanlegt er að fátt gleð
ur augu barna og jafnvel
fullorðinna eins mikið á jól-
unum og jólatréð, þegar ljós
þess hafa verið tendruð á
aðfangadagskvöld og speglast
í hinu glitrandi skrauti.
AHEIT og GJAFIR
Fjölskyldan sem brann hjá á Hellis-
sandi, afh Mbl.: — KJ kr. 300, KS 100,
RT 100, S 200.
Sólheimadrengurinn, afh. Mbl. —
NN kr. 100, BJ 50, JA 200, NN 40.
Læknar fjarveiandi
(Staðgenglar í svigum)
Erlingur Þorsteinsson til áramóta —
(Guðmundur Eyjólfsson, Túng. 5).
Haraldur Guðjónsson óákv. tíma Karl
Jónasson).
Sigurður S. Magnússon óákv. tíma —
(Tryggvi Þorsteinsson).
Sveinn Pétursson um óákv. tíma —
(Kristján Sveinsson).
• Gengið •
Sðlugengl
100 Svissneskir frankar — — 884,95
100 Franskir frankar ..... — 776,15
100 Gyllini .............. — 1009,95
100 Tékkneskar krónur _...._ — 528.45
100 Vestur-þýzk mðrk _..._ — 913.65
100 Pesetar .............- — 63,50
1000 Lirur ............... — 61,39
1 Sterlingspund ........ kr. 106,94
1 Bandaríkjadollar ..... — 38,10
1 Kanadadollar .......... — 38.98
Nú eru allir komnir í jóla-
skap — og börnin, sem beðið
hafa eftir jólunum í marga
daga, sjá nú loksins ljósin
tendruð og jólin ganga í garð.
Þórarinn og Ragnhildur hafa
verið „þægu börnin“ að und-
anförnu og verið dugleg að
gæta litlu systur, sem verður
skírð um jólin. „Þau hafa ver-
ið svo þæg“, sagði mamma,
„að ég er viss um að jólakött-
urinn þorir ekki að láta sjá
sig hér í götunni".
STÚDENTAR STÚDENTRA
Jólatrésfagnaður
fyrir börn stúdenta verður haldinn að
Gamla-Garði á 2. jóladag kl. 3.
Stúdentaráð
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur
JOLATRESSKEMMTUN
verður haldin í Lídó þriðjud. 3. jan. 1961 og hefst
kl. 3 síðdegis.
Aðgöngumiðar seldir í skrifstofu V.R., Vonar-
stræti 4, föstud. 30. des. og m.áiiud. 2. jan. kl. 9—17,
og þriðjud. 3. jan. frá kl. 9—12 f.h.
Pantanir í síma 15293.
VERZLUNARMANNAFÉLAG REYKJAVlKUR.
Jólatrésfagnaður
Skipstjóra og stýrimannafélagið Alda
og Stýrimannafélags íslands
halda jólatrésfagnað sinn í Sjálfstæðishúsinu þriðju-
daginn 27. des. kl. 3 e.h.
Dansleikur fyrir fullorðna hefst kl. 9 e.h.
Aðigöngumiðar fást hjá eftirtöldum mönnum: Guð-
jóni Péturssyni, Höfðavík, sími 15334; Jóni B. Ein,-
arseyni, Laugateig 6, sími 32707; Kolbeini Finnasyni,
Vesturgötu 41, sími 13940, Kristjáni Kristjánssyni
Fálkagötu 23, sími 15087; Herði Þórhallssyni, Fjöln-
isvegi 18, sími 12823; Jóni Strandberg, Stekkjarbr. 13,
Hafnarafirði, sími 50391.
Jólatrésskevnmtun K.R.
verður haldin í fþróttasal félagsins við Kaplaskjóls-
veg MIÐVIKUDAGINN 28. desember 1960 og hefst
kl. 3 s.d.
Hljómsveit Árna Elfar og Haukur Morthens
spila og syngja
Aðgöngumiðar verða seldir á Sameinaða og í Skó-
sölunni, Laugavegi 1 á þriðjudaginn.
KR
Jólatrésfagnaður
Breiðfirðingafélagsins
verður í Breiðfirðingabúð 3. í jólum, 27. des. og hefst
kl. 2, e.h. — Miðar verða til sölu kl. 10—12 í Búð-
inni, sama dag.
NEFNDIN
Jólatrésskemmtun
Sjalfstæðlskvennafélagsins Eddu í Kópavogi verður
haldin í Félagsheimilinu 8. janúar 1961 kl. 2 e.h.
Verð aðgöngumiða kr. 35.00.
Dansleikur fyrir unglinga um kvöldið — aðg. kr. 20.—
Aðgöngumiðar verða seldir á skrifstofu Sjálfstæðis-
flokksins, Melgerði 1 4., 5. og 6. janúar kl. 9—11
á kvöldin. — Sími 19708.
Aðalfundur
Byggingarsamvinnufélags starfsmanna S.V.R. verður
haldinn á skrifstofu félagsins, Austurstræti 14,
fimmtudaginn 29. desember n. k. kl. 8.30 e. h.
Dagskrá samkvæmt félagslögum.
STJÓRNIN