Morgunblaðið - 19.06.1938, Blaðsíða 3

Sumtudagur 19. júní 1938.
MORGUNBLAHIÐ
S
Elsti stúdentinn
- og ein a!
þeim yngri
Elsti stúdentinn á landsmótinu,
Indriði Einarsson (87 ára) og ein
af þeim yngstu, sonardóttir hans,
Drífa Viðar (18 ára). Yngsti stú-
dentinn á mótinu var Rósa Gests-
dóttir (17 ára).
Síðari dagur
stúdenta-
mótsins
Yfir 200 stúdentar tóku þátt
í hópgöngunni frá Garði
í gær, þrátt fyrir óhagstætt
veður.
Stúdentahópurinn var fríð
fylking á að líta. Fremstir
gengu nýju stúdentarnir, um 40
talsins, þá ýmsir heiðursgestir
mótsins, svo sem aldursforsetirn
Indriði Einarsson, fræðslumála-
stjóri, sendiherra Dana og síð-
an hinir ýmsu ,,árgangar“ stúd-
enta, eldri og yngri. Lúðra-
sveit gekk á undan og ljek hinn
fjöruga stúdentasöng „Sjung
om studentens“ og tók fylking-
in undir.
Gengið var um Bjarkargötu,
Tjarnargötu, Aðalstræti, Aust-
urstræti og Pósthússtræti og
staðnæmst við Alþingishúsið.
Prófessor Sigurður Nordal
flutti af svölum Alþingishússins
ávarp til stúdenta. — Að loknu
ávarpinu ljek lúðrasveitin þjóð-
sönginn. Þessum þætti stúdenta-
mótsins var útvarpað.
Gengu nú stúdentar fylktu
liði niður í Nýja Bíó og hófst
þar almennur stúdentafundur.
Kl. 7 í gærkvöldi hófst skilnað-
arhóf stúdenta með sameiginlegu
borðhaldi að Hótel Borg. Var þar
fjölmenni mikið.
Ræður fluttu undir borðum: dr.
Alexander Jóhannesson, Hermann
Jónasson forsætisráðherra, de
Fontenay sendiherra, Ifinrik Ottó-
son, Sig. Eggerz, Thor Thors og
Ingólfur Gíslason læknir.
Sungnir voru stúdentasöngvar
undir borðum, ennfr. nýortar stú-
dentavísur, eftir Ragnar Jóhann-
esson stud. jurt.: „Heilir allir
liófi að“ og aðrar eftir Tómas
Guðmundsson: „Velkominn bróð-
ir á bræðranna fund“.
Fór hófið hið besta fram. Að
loknu borðhaldi var dans stig-
inn fram á morgun.
Hluthafar fá 4“ o arð
Frá aðalfundi E. I. í gær
Landsmót stúdenta sett á Þingvöllum í fyrradag.
Aðalfundur Eimskipafjelags íslands var
haldinn í gær í Kaupþingssalnum.
Afkoma f jelagsins síðastliðið ár var
mjög góð, eða yfir 435 þús. krónum betri en árið
áður. Tekjuafgangur nam 405 þús. kr. og var þá
búið að afskrifa fasteignir og skip um nál. 592
þús. kr.
EIMSKIPAFJELAGIB UNDIRBÝR ENDURNÝJ-
UN SKIPASTÚLSINS
Nœsta stúdentalands-
Formaður fjelagsstjórnarinnar, Eggert Claessen hrm., settí
fundinn og mintist Ólafs G. Eyjólfssonar, sem ljest s.l. vetur, en
mót 1940
hann hafði verið endurskoðandi fjelagsins frá stofnun þess.
Fundarmenn mintust hans með því að rísa úr sætum.
Alandsmóti stúdenta komu í gær fram tvær til-
lögur um veitingu kennaraembætta við Há-
skólann. í annari tillögunni var reynt að ganga
á snið við sjálfsagðan sjálfsákvörðunarrjett Háskólans.
Flutningsmaður þessarar tillögu var Ragnar Jóhannesson stud.
jur. Enginn maður fekst til þess að hafa orð fyrir þessari tillögu,
og flutningsmaðurinn sjálfur var ekki viðstaddur.
í einu hljóði var samþykt
önnur tillaga, sem fór í
þá átt, að skora á þing og
stjórn „að setja nánari á-
kvœði um veitingu kenn-
araembætta við háskólann,
þannig að sjálfsákvörðun-
arrjetti hans sje borgið“.
Þessa tillögu bar fram
meirihluti nefndar, sem skipuð
hafði verið daginn áður, en í
henni voru: Alexander Jóhann-
esson, próf., dr. Björn Þórðar-
son (frams.m.), síra Jón Finns-
son, Ágúst H. Bjarnason, próf.
og Ragnar Jóhannesson stud.
jur. (sem lagði fram minni-
hlutaálit).
Tillagan sem var samþykt,
hljóðar svo:
Fyrsta landsmót íslenskra
stúdenta skorar á þing og
stjórn:
1) að setja nánari ákvæði um
veitingu kennaraembætta við
háskólann, þannig að sjálfsá-
kvörðunarrjetti hans sje borgið.
2) að sinna ítrekuðum kröf-
um háskólaráðs um sæmileg
launakjör og vinnuskilyrði há-
skólakennara.
(1 tillögu R. J. var skorað á
þing og stjórn að setja nánari
ákvæði um veitingu kennara-
embætta við háskólann „og um
rjett hans til þess að velja
kennara sína“).
Þetta var annað málið, sem
tekið var fyrir á almennum
stúdentafundi í sambandi við
landsmótið í Nýja Bíó í gær.
Fundurinn stóð frá kl. 2—5. Á
þessum fundi skiluðu nefndirnar
sem skipaðar höfðu verið dag-
inn áður áliti. Á fundinum voru
til að byrja með um 100 manns.
Fyrst var tekið fyrir málið
„hagsmunamál stúdenta“. Fram
sögumaður var Ólafur Lárus-
son prófessor, (en hann hcfði
flutt ítarlegt erindi um þetta
mál á Þingvöllum) og lagði
hann fram eftirfarandi tillögu:
„Fyrsta landsmót íslenskra
stúdenta telur að gagnfræða-
og stúdentamentun eigi að vera
almenn og standa öllum opin,
en að nauðsyn geti borið til að
takmarka tölu sjermentaðra
manna í einstöku greinum við
þarfir þjóðfjelagsins.
Landsmótið telur það óhjá-
kvæmilegt, að fjölga möguleik-
um stúdenta til framhaldsnáms
með því að stofna kennaradeild
og atvinnu- og viðskiftadeild
við Háskóla íslands.
Landsmót stúdenta skorar
á þing og stjórn að hækka
stúdentastyrki til móts við það,
sem var á fyrstu árum Háskóla
íslands og á bankana að setja
fastar reglur, sem fylgt verði
um afgreiðslu á gjaldeyri til
íslenskra stúdenta erlendis“.
Nokkrar umræður urðu um
þessa tillögu. Ludvig Guðmunds
son vildi fella burtu að stofnuð
yrði kennaradeild við háskól-
ann. Breytingartillaga hans var
feld.
Sig. Eggerz og Einar Arnórs-
son vildu fella burtu „að tak-
mörkuð yrði tala sjerfróðra
nanna í einstökum greinum“.
Urðu um þetta allsnarpar um-
ræður, en brt. S. E. og E. A.
var að lokum feld með 33 atkv.
gegn 31.
Fjelagsmál
stúdenta.
Þriðja málið, sem rætt var
um, var um „fjelagsmál stúd-
enta“. Framsögumaður var Lud
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU.
Fundarstjóri var kjörinn Jó-
hannes Jóhannesson fyrv. bæj-
árfógeti, ritari Tómas Jónsson
borgarritari.
Atkvæðum hafði verið útbýtt
fyrir fundinn þannig: Ríkis-
sjóður fyrir 100 þús. kr. hluta-
fje, aðrir hluthafar kr. 519.575
hlutafje. En alt hlutafje fje-
lagsins er kr. 1.680.750. Voru
því á fundinum atkvæði fyrir
36.9% hlutafjárins. Hluthafar
eru yfir 14 þús. talsins.
Formaður skýrði fi*á því, að
Torfi Jóhannsson fulltrúi færi
með atkvæði ríkissjóðs og Ásm.
P. Jóhannsson atkvæði Vestur-
Islendinga. Formaður bauð þá
Emil Nielsen framkvæmdastj.
og Ásmund P. Jóhannsson vel-
komna á fundinn.
Þessu næst gaf formaður yf-
irlit um hag fjelagsins og
framkvæmdir á liðnu starfsári.
Studdist hann þar við prentaða
skýrslu, sem útbýtt var á fund-
inum. Útdráttur úr skýrslunni
birtist á öðrum stað í blaðinu.
Gjaldkeri fjelagsins, Halldór
Kr. Þorsteinsson skýrði reikn-
ingana. Sigurjón Jónsson fyrv.
bankastjóri mintist á nokkur at-
riði í sambandi við reikningana,
en þeir voru síðan samþyktir
í einu hljóði. Mintist Sigurjón
m. a. á nauðsyn þess, að fjelag-
ið kæmi sjer upp fleiri sjóðum;
nefndi í því sambandi á end-
urnýjunarsjóð og arðjöfnunar-
sjóð. Fekk þetta góðar undir-
tektir.
4% arður.
Fjelagsstjórnin lagði til, að
hluthöfum verði greiddur 4%
arður af hlutafjenu og var það
samþ. í einu hljóði.
Emil Nielsen framkv.stj. á-
varpaði fundinn nokkrum orð-
um, þar sem hann fagnaði vel-
gengni fjelagsins. Flutti hann
fundinum kveðju frá Sveini
Björnssyni sendiherra. Loks
árnaði hann fjelaginu og þjóð-
inni héilla og blessunar í fram-
tíðinni.
Stjórnarkosning
í stjórn voru kosnir Eggert
Claessen með 11000 atkv., Ric-
hard Thors með 10606 atkv.
og Guðm. Ásbjörnsson með
10970 atkv., allir endurkosnir.
Ásm. P. Jóhannsson var og
endurkosinn í stjórnina af
hálfu Vestur-íslendinga með
13330 atkv. Endurskoðandi var
kjörinn Guðm. Böðvarsson. Til
vara: Sigurjón Jónsson.
Stjórn fjelagsins flutti svo-
hljóðandi tillögu:
„íJafnframt því, sem fundur-
inn endurnýjar heimild þá, sém
fjelagsstjórninni var veitt á að-
alfundi 1936 til þess að láta
smíða skip, sem sje stærra óg
hraðskreiðara en skip þau, sém
fjelagið á nú, og veitir fjelájgs-
stjórninni heimild til þess að
kaupa slíkt skip, þá heimilast
fjelagsstjórninni einnig að
kaupa eða láta smíða eitt eða
tvö flutningaskip, og selja eitt
eða tvö af skipum fjelagsins“.
Nokkrar umræður urðu um
tillöguna, en hún var síðan sam-
þykt með samhljóða atkvæð-
um.
Þá flutti stjórn fjelagsins
tvær tillögur aðrar. Önnuf var
um að leita viðurkenninga
Tryggingarstofnunar ríkisins á
starfsemi eftirlaunasjóðs fje-
lagsins. Hin var viðvíkjandi
verkfalli stýrimanna og eftir-
launarjetti þeirra; var farið
fram á að fundurinn samþykti,
að allar sakir á hendur stýri-
mönnum mættu niður falla.
Báðar tillögurnar voru sam-
þyktar.
Ásmundur P. Jóhannsson
flutti fundinum kveðju hltit-
hafa í Vesturheimi og sjerstaka
kveðju frá Árna Eggertssyni.
Engeyjarsundið í dag.
Engeyjársundið, sem fórst fyr-
ir vegna veðurs 17. júní, fer
fram í dag og taka sömu menn
þátt í því, en það eru Pjetur Ei-
ríksson, 'Haukur Hinarsson og
Guðjón Guðlaugsson.
Þeir fjelagar munu leggja af
stað hjeðan út í eyju kl. 6 e. h.
og verða væntanlega komnir upp
að Steinbryggju um kl. 8.