Morgunblaðið - 12.09.1935, Blaðsíða 3

Fimtudaginn 12. sept. 1935.
MORGUNBLAÐIÐ
3
Ræða Sir Samuel Hoare.
Framhald af bls. 2.
Stóra Bretland hefir ávalt verið
óbrigðult í trúnaði sínum við
Þjóðabandalagið og þær hug-
sjónir, sem það berst fyrir. Það
er orðinn siður hjá sumum
flokkum, að hæðast að slíkum
hugsjónum, en vjer trúum því,
að unt sje að koma þeim í fram-
kvæmd og að það verði gert“.
Hjer fara á eftir tvö megin-
atriði úr ræðu hans.
„I samræmi við nákvæm-
lega tilteknar skuldbinding-
ar stendur Þjóðabandalagið
og þjóð mín fast á þeim
grundvelli, að varðveita
bandalagssáttmálann í smáu
og stóru, og þessir aðilar
standa sameinaðir gegn
hverri tilraun til ósæmilegs
yfirgangs og ófriðar“.
ÞJÓÐABANDALAGIÐ
ER EINS OG MEÐLIM-
IR ÞESS GERA ÞAÐ.
Þá tók Sir Samuel að ræða
um Þjóðabandalagið sjálft ög
komst þá meðal annars sVo að
orði:
„Þjóðabandalagið er eins og
meðlimir þess gera það. Ef því
hepnast viðleitni sín er það
vegna þess að meðlimir' þéss
hafa bæði mátt og vilja, til
þess að fullnægja bandalags-
sáttmálanum.
En ef þá skortir bæði vilj-
ann og máttinn, til þess að
fullnægja skyldum ssiium
samkvæmt þessum sáttmála,
þá hlýtur Þjóðabandalaginu
að mistakast,
og það er ekki að Standa á
grundvelli sáttmálans, þó heitt
sje hinum svonefndu refsi-
ákvæðum gegn ófriðarþjóð,
heldur er það í því fólgið, að
halda samviskusamlega bvert
atriði sáttmálans og breyta' í:
anda hans“. ; ^
Sir Samuel sagði þvínæst, að
þrátt fyrir sáttmálann og anda
hans hefði ófriður skotið upp
höfðinu oftar en einu sinni og
alstaðar væri verið að auka vig-
búnaðinn, en hversu illa sem
út liti í augnablikinu þá væri
Bretland einhuga í því, að
standa engum að baki um það,
að fullnægja skyldum sínum og
framfylgja Þjóðabandalagssátt-
málanum.
■: t*» Kttecf n3
SMÁÞJÓÐIRNAR EIGA
RJETT Á VERND
ÞJÓÐABANDALAGSINS
Þá talaði Sir Samuel um af-
stöðu smáþjóðanna í bandalag-
inu.
„Vjer lítum svo á“, sagði
hann, „að smáþjóðir eigi rjett
á því, að lifa sínu eigin sjálf-
stæða lífi og eigi kröfu til þeirr-
ar aðstoðar og verndar, sem
aðrir meðlimir Þjóðabandalags-
ins geta veitt þeim.
Vjer lítum svo á, að þjóð sem
er á eftir tímanum eigi rjett til
þess, að vænta slíkrar aðstoðar
af þjóðum sem lengra eru komn
ar í menningu.
Þá sagði hann að eitthvað
yrði að gera, til þess að tryggja
slíka þróun. En hann kvaðst
leggja áherslu á, að alt slíkt
Sir Samuel Hoare.
yrði að gerast af frjálsum vilja,
en ekki samkvæmt einræðis-
■§kipun, með samkomulagi, en
ekki með ofbeldi, með friðsam-
Iégum ráðum, en ekki með ó-
friði eða ófriðarhótunum.
ÓFRIÐARHÆTTAN
LIGGUR I KEPPNINNI
UM HRÁEFNIN.
Það er nóg af hráefnum til
á jörðunni, til þess að gefa þeim
þjóðum sem þau eiga forystu-
áðstöðu fram yfir aðrar þjóðir
og það er að vísu ekki nema
eðlilegt, að öðrum þjóðum finn-
ist það þröskuldur á vegi sín-
lim þegar þær skortir umráð
yfir slíkum hráefnum. I þessu
liggur fyrst og fremst ófriðar-
hættan.
LAUSNIN LIGGUR Á
HAGFRÆÐILEGUM
GRUNDVELLI.
Og frá sjónarmiði Bretlands
é^ þetta mál fyrst og fremst
viðskiftalegs eðlis, öllu fremur
en stjórnmálalegs. Þess vegna
v$rður að finna lausnina á hag-
fræðilegum grundvelli.
Jeg veit, að mjer er óhætt
að lýsa yfir því, að stjórn
mín er viðbúin að eiga sinn
þátt í því, að aðganginum að
hráefmfm verði skift milli
þjóðanna, en sú rannsókn,
sem þar til heyrir, verður að
gerast af ró og gætni, en
slíkt er útilokað þar sem að
ríkir ófriðarandrúmsloft og
ófriðarhótanir".
Síðan bætti hann við:
„Það er augljós staðreynd,
að Þjóðabandalagssáttmálinn
er ekki runninn af > sundurleit-
um greinum, heldur hefir inni
að halda grundvallarreglur um
breytni þjóðanna.
Afstaða Bretlands til Þjóða
bandalagsins er sú, að breyta
samkvæmt þessum reglum og
jeg get ekki ímyndað mjer
að hún muni breytast svo
lengi sem Þjóðabandalagið er
við líði, sem óklofin heild“.
BRETAR HAFA TEKIÐ
FORYSTUNA.
Þessi ræða Sir Samuel er al-
ment álitin einhver hin merki-
legasta, sem breskur stjórn-
málamaður hefir haldið í Þjóða-
bandalaginu.
Fulltrúi Tjekkoslovakíu sagði
um ræðuna að hún myndi hafa
feykileg áhrif um allan heim.
Mænusóttin.
Eitt nýtft tilfelli h}er
í bænum í gær. —
Annað í Keflavík og
þriðja á Suðureyri.
Eitt nýtt mænusóttartilfelli
fanst hjer í bænum í gær, að
því er hjeraðslæknir tjáði blað-
inu.
Þá upplýsti landlæknir, að
íundist hefði eitt tilfelli í Kefla-
vík og annað á Suðureyri. Á
báðum þessum stöðum hafði
veikin gert vart við -sig áður.
Á Suðureyri dó barn á dög-
unum úr mænusótt. Það er einn-
ig barn, sem fundist hefir nú
þar með veikina. Það hefir þó
aldrei kent sjer neins meins, en
lömun komið fram í handlegg.
Bretland hefði nú tekið foryst-
una og mundi verða fylgt af
öllum þjóðum, sem í sannleika
vildu frið. „Hingað til hefir
Þjóðabandalagið aðeins verið
eins og umgerð, en með ræðu
sinni hefir Sir Samuel fylt það
innihaldi og Iífi“.
Laval sagði um ræðyna:
„Það er ekkert í ræðu Sir
Samuel Hoare, sem Frakk-
land getur ekki af heilum
huga faliist á“.
Þegar eftir að Sir Samuel var
sestur, eftir að hafa lokið máli
sínu, var hann umkringdur af
fjölda fulltrúa, sem óskuðu
honum til hamingju og þökk-
uðu honum fyrir frammistöð-
una.
ÍTALIR HLÝÐA Á MÁL
FULLTRÚA ABYSSINÍU.
Fulltrúi Abyssiníu tók til
máls síðar á fundinum í dag.
Fulltrúar Ítalíu sátu kyrrir í
sætum sínum meðan hann hjelt
ræðu sína, en gengi ekki út eins
og búist hafði verið við.
Dr. Hawariate komst meðal
annars svo að orði:
„Abyssinía er þakklát fyrir
allar ráðstafanir, sem miða að
því að efla efnalegar framfarir
hennar og að því tilskildu að
þær sjeu framkvæmdar innan
þeirra vjebanda sem reglur
Þjóðabandalagsins setja. Vjer
erum þakklátir fyrir alla slíka
viðleitni, ef hún er framkvæmd
í bróðurlegum anda, en ekki
með það fyrir augum að veita
einhverri einni þjóð mikilsverð
forrjettindi á kostnað vorn“.
Þá sagði hann að Abyssinía
hefði fært sönnur á það, að
henni væri hvort tveggja kapps-
mál að halda friðinn við aðra
og fullnægja skyldum sínum
sem meðlimur Þjóðabandalags-
ins.
Hann lauk máli sínu með
þessum orðum:
„Vjer höfum sýnt hina mestu
þolinmæði og auðmýkt og það
jafnvel undir hinum erfiðustu
kringumstæðum, vjer berum
virðingu fyrir öllum þjóðum
Þjóðabandalagsins, jáfnvel þeim
sem eru andstæðingar vorir, en
viljum ekki láta þær á oss
ganga“.
Mislingar komnir til landsins.
EiK tilfelli ftijer I Reybjavík»
annað á Siglufirði.
Vcikin borist mcð skipi frá Færeyjum.
Þau slæmu tíðindi bárust í
gær, að mislingar væru hingað
komnir.
Flutningaskipið Columbus
kom til Keflavíkur á dögunum;
skipið kom frá Færeyjum.
Einn maður var skráður af
skipinu í Keflavík á föstudag-
inn var; það var kyndari, bú-
settur hjer í Reykjavík. Hann
var lítilsháttar kvefaður
og er nú komið í Ijós, að
hann var meö mislinga.
Kyndari þessi hefir síðan
hann kom í land legið í sumar-
bústað sínum suður í Kópavogi.
Strax og fullvíst var, að hann
var með mislinga, var heimili
hans einangrað.
Til bústaðar kyndarans hafa
engir utan heimilis menn komið,
síðan hann kom heim. Þetta
gefur von um, að takast megi
að stöðva útbreiðslu veikinnar.
Þó er engan veginn víst að
þetta takist, því að kyndarinn
hafði mök við menn í Keflavík
og ók hingað í bíl með fleiri
farþegum.
Annar mislinga-
sjúklingur í skip-
inu á Siglufirði.,
Þegar Columbus hafði fengið
afgreiðslu í Keflavík, fór skiþ-
ið til ísafjarðar og var afgreitt
þar; þaðan fór skipið til Siglu-
f jarðar.
Og samkvæmt upplýsingugi
er blaðið fekk hjá landlækni í
gærkvöldi,
hefir einn skipverjinn nú
fengið mislinga
og liggur nú í skipinu á Siglu-
fjarðarhöfn. Einnig upplýsti
landlæknir, að 6 skipverjanna
hafi ekki fengið mislinga.
Columbus hefir nú verið sett-
ur í sóttkví á Siglufirði.
Miltisbrandur í Skáney Manni, sem dattí
í Reykhoitsdal. höínina bjargað með-
vitundarlausum á land.
Tvær kýr dauðar,
aðrar vcihar og
cinn niaður vcikur
Frá Skáney í Reykholtsdal
berast þau tíðindi, að þar hafi
gosið upp miltisbrandur og sjeu
2 kýr þegar dauðar.
Morgunblaðið átti tal við
landlæknir um þetta og stað-
festi hann fregnina. Hann sagði
ennfremur, að auk þeirra
tveggja kúa sem drepist hefðu,
væru aðrar kýr þar á bænum
veikar.
Einnig hefði maður þar á
heimilinu tekið veikina.
Menn geta veikst af miltis-
brandi, segir landlæknir og
kemur veikin fram með ýmsum
hætti, aðallega útvortis, með
kýlum eða því um líku. Þannig
er veikinni lýst í manninum á
Skáney.
Ekki vita menn neitt um upp-
tök veikinnar, segir landlæknir.
En það er einkennilegt tilfelli,
að fyrir mörgum árum (40 eða
svo) hafði miltisbrandur gert
vart við sig á þessu svæði.
Skáney hefir verið, sett í
sóttkví og reynt verður að finna
upptök veikinnar.
Karfaveiðaniar
ganga vel.
í gærmorgun kl. um 11 vildi til
slys við Ægisgarð hjer í höfninni.
Verkamaðnr sem var að vinna við
útskipun veiðarfæra í togarann
Ólaf, fell af vörubíl i sjöinn, en
lenti fyrst á borðstokk skipsins
og slóst í bryggjustaurana. Máð-
urinn lieitir Sigurður Sigurðsson.
Maðurinn var meðvituhdarlaus
er hann kom í sjóinn, en fyrír
snarræði Erlings Klementssonar,
háseta á Kára, tókst að hjarga
manninum á land. Því þégar Er-
lingur sá manninn falla í sjóinn,
kastaði hann sjer á éftir honúín
og bjargaðí honum upþ úr.
Sigurður var þegar fluttur á
Landspítalann. Hafði hanh skor-
ist á liöfði og marist mikið á
baki.
Slysið vildi til á þann hátt, að
Sigurður var að vinna á vöru-
bílnum við að koma um horð
vörpu, en mun hafa flækst í
henni og dottið aftur yfir sig.
Lágt var í sjó og fallið því tals-
vert hátt.
Morgunblaðið spurðist fyrir á
Landspítalanum í gærkvöldi nm
líðan Sigurðar, og leið honum þá
; sæmilega, en ekki var kunnugt um
hve meiðslin ern alva,rleg.
Togararnir Sindri og - Snorri
goði komu í fyrrinótt til Siglu-
fjarðar með karfa, Sindri með 100
tonn og Snorri goði með 130 tonn.
Var uppskipun ekki lokið í gær-
kvöldi.
Gnlltoppur er nýkominn til
Flateyrar með 200 tonn af karfa.
Skallagrímur á enn að svipast
eftir karfamiðum fyrir Norður-
landi. En ef hann nær ekki góðum
afla þar hráðlega, fer hann vest-
ur á Halamið.
Síldveiðin.
Reknetahátarnir fyrir norðan
fá nú helst síld 50—60 sjómílur
norður af Strókum eða djúpt
norfiaustur af Grímsey.
En veiði hefir verið mjög treg
þar undanfarna daga.