Tíminn - 04.02.1984, Blaðsíða 5

LALIGARd'aGLIR4.FEBRÚAR 1984
fréttir
Borgarskipulag eða borgarstjórinn
HVER FOR UT FYRIR EMBJETTIS-
MÖRK OG FRAMDITRÚNADARBROT?
— fjallar borgarverkfræðingsembættið heimildarlaust um
Skúlagötuskipulagið, eða ræður borgarstjóri hver um það f jallar?
■ Hvar eru takmörk valds borgarstjór-
ans í Reykjavík, sem æðsta embættis-
manns borgarinnar? Getur hann ráðið
því hvaða embættismenn og stofnanir
annast hvaða verkefni, og hvaða um-
gengnisreglur eiga að vera í heiðri hafðar
milli hans og annarra embættismanna?
Þessar spurningar voru til umræðu í
borgarstjórn í fyrradag, þegar rætt var
um þá ákvörðun borgarstjórans, Davíðs
Oddssonar, að fela embætti borgarverk-
fræðings að auglýsa skipulagstillögur
varðandi Skuggahverfið, (Skúlagötu-
skipulagið) og jafnframt að fjalla um
athugasemdir, sem við það berast, í stað
Borgarskipulagsins. Skipulagsnefnd
Reykjavíkur felldi á dögunum tillögu
um að fela þeirri stofnun að fjalla um
athugasemdirnar, þótt Borgarskipulagið
heyri formlega undir skipulagsnefnd.
Davíð Oddson borgarstjóri svaraði
fyrirspurn Vilhjálms Þ. Vilhjálmssonar
um málið í bréfi dagsettu 23. janúar 1984
á þessa leið: „Auglýsing á breytingu á
aðalskipulagi er í verkahring borgar-
stjóra, eða þeim sem hann felur að
annast hana. í þessu tilviki þótti rétt að
borgarverkfræðingsembættið annaðist
þá auglýsingu, vegna þeirra sérstöku
aðstæðna, að Borgarskipulag og starfs-
menn þess höfðu tekið eindregna hlut-
dræga afstöðu í málinu, sem lengra gekk
en innan embættisskyldu þeirra rúmað-
ist“.
Sigurður Harðarson, Kristján Bene-
diktsson, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
og Sigurjón Pétursson töldu að borgar-
stjóri hefði í þessu máli brugðist em-
bættisskyldum sínum með tvennum
hætti. Hann hefði sniðgengið samþykkt
borgarstjórnar frá 1980, þar sem segði
ótvírætt að Borgarskipulag skyldi sjá utp
að auglýsa breytingar á aðalskipulagi og
fjalla um athugasemdir við það, og
jafnframt bæri honum að taka svari
embættismanna sinna út á við. Aðgerðir
hans í málinu væru trúnaðarbrot gagn-
vart embættismönnum, í þessu tilviki
forstöðumanni borgarskipulags og
starfsmönnum þeirrar stofnunar og
gagnvart skipulagsnefnd, sem er sett yfir
Borgarskipulag í borgarkerfinu. Sagði
Kristján Benediktsson nefndina lítil-
þæga, að láta það líðast að verkefni væru
tekin af nefndinni og færð annað.
Sigurjón Pétursson sagðist ekki draga
í efa, að borgarstjóri gæti tekið hvaða
verkefni sem væri af embættismönnum
og framkvæmt þau sjálfur, þannig gæti
hann vafalaust í eigin nafni auglýst
leiguíbúðir borgarinnar til leigu og aug-
lýst aðalskipulag, en liann gæti hins
vegar ekki tekið verkefni af einni borgar-
stofnun, sem samkvæmt samþykktum
borgarstjórnar ætti að hafa þau með
höndum og falið þau öðru embætti í sínu
umboði. Sagði hann nauðsyn bera til að
iögfræðileg greinargerð fengist um þetta
atriði. Fyrrnefndir borgarfulltrúar sögðu
engar skýringar hafa komið fram um það
á hvern hátt borgarskipulag hefði gengið
lengra en innan embættismarka rumað-
ist. Embættismönnum bæri að fylgja
fram málum og undirbúa þau á grund-
velli faglegra sjónarmiða og stjórn-
málamenn yrðu síðan að meta þau
sjónarmið með rökum. Ef hann þyrfti að
setja ofan í við embættismenn sína ætti
hann að gera það í kyrrþey en ekki á
opinberum vettvangi.
Davíð Oddsson borgarstjóri sagði að
í þessu máli hefði verið farið að lögum í
hvívetna. Hann sagði að hann hefði ekki
veist að embættismönnum opinberlega,
aðeins verið knúinn til þess með ítrekuð-
um fyrirspurnum að svara því hvernig á
því stæði að hann hefði falið borgarverk-
fræðingsembættinu að vinna þetta til-
tekna verkefni. Hann vitnaði í frétta-
skýringu í Tímanum frá því í september
s.l. þar sem fjallað var um trúnaðarbrest
sem upp hefði komið milli borgarstjórn-
armeirihlutans og borgarskipulags og
sagt að hann hefði það í för með sér að
borgarstjóri sæti uppi með stofnun sem
væri honum ónýt og hlyti það að Ieiða til
einhverra aðgerða af hans hálfu. Hann
sagði að Kristján Benediktsson hefði
ekki séð ástæðu til að svara þessu, enda
þótt hann stjórnaði fréttaflutningi Tím-
ans úr borgarstjórn meira en góðu hófi
gengdi! Hann vitnaði einnig til samtals
sem hann átti við blaðamann Tímans 21.
september, þar sem hann sagði aðspurð-
ur að hann hefði þá skoðun að Borgar-
skipulag hefði gengið of langt í ákafa
sínum í skipulagsmálum Skuggahverfis-
ins. Það sem gerst hefði ætti því ekki að
þurfa að koma neinum á óvart.
- JGK.
■ Hótel Vík við Vallarstræti, þar sem
Kvennaframboðið í Reykjavík og Sam-
tök um kvennalista hafa haft aðsetur sitt
undanfarið, nefnist nú Kvennahúsið, og
þar fer fram ýmis konar starfsemi, sem
tengist konum og baráttumálum þeirra.
Nú á þriðjudaginn, þann 7. þessa mánað-
ar hefst enn einn þáttur í kvennastarf-
seminni í Kvennahúsinu, en það er
ráðgjafastarfsemi um félagsmál og laga-
leg spursmál, og er öllum konum heimilt
að leita eftir ráðgjöf hjá félagsfræðingum
og lögfræðingum sem þar munu veita þá
aðstoð sem þeim er unnt, án þess að
krefjast nokkurs endurgjalds fyrir. Tím-
inn forvitnaðist frekar um þessa starf-
semi nú í vikunni, og ræddi við Sigrúnu
Benediktsdóttur lögfræðing, sem verður
einn ráðgjafanna, en Sigrún starfar einn-
ig að lögfræðistörfum fyrir Mæðrastyrks-
nefnd.
- Hvað veldur því að þið 20 konur,
ýmist félagsfræðingar, lögfræðingar eða
nemar í þessum greinum, ákveðið að
hefja félagslega og lagalega ráðgjöf fyrir
konur?
■ Kvennahúsið, áður Hótel Vík, við Vallarstræti, færir stöðugt út kvíar sínar í
starfsemi, en nú á þriðjudag hefst ráðgjafastarfsemi kvenna á sviði félagsmála og
lagamála í húsakynnum Kvennahússins.
■ Sigrún Benediktsdóttir lögfræðingur, þegar komin í stólinn til þess að veita
ráðgjöf.
Tímamyndir Róbert
Kvennaráðgjöf hefst eftir helgina í Kvennahúsinu:
„VIUUMTAKAÁMÓn KONUM 0G TALA
VH) m ÚT FRÁ ÞEIRRA SIÓNARH0RNI“
— segir Sigrún Benediktsdóttir, lögfrædingur, sem verður einn ráðgjafanna
„Við eigum það sameiginlegt, þær
konur sem að þessu stöndum,að vera
óánægðar með stöðu konunnar í dag. Sú
óánægja er hvati þess að við ákveðum að
reyna þessa leið, sem er jú ein þeirra
leiða sem farnar hafa verið annars
staðar, svo sem í nágrannalöndum okkar,
og hún hefur reynst vel þar. Við höfum
hlotið menntun í einni eða annarri
mynd, og við teljum að við getum mest
gagn gert, með því að miðla öðrum
konum af þessari menntun okkar og um
leið teljum við að við verðum sjálfar
reynslunni ríkari.“
- Hefur ekkert verið erfitt að fá
konur til þess að taka þátt í þessu
ráðgjafastarfi ykkar?
„Nei, það er alls ekki hægt að segja
það. Að .vísu er ég eini útlærði lögfræð-
ingurinn í hópnum, enn sem komið er,
en það eru laganemar í þessum hóp og
vonandi koma fleiri lögfræðingar inn í
myndina, þegar starfið er farið af stað.“
- Hvers konar ráðgjöf eigið þið von á
að konur muni helst leita eftir hjá ykkur?
„Við vonumst til þess að það verði
mikil breidd í þessum málum, og ef ég
'tala út frá lagalegu sjónarmiði, þá vona
ég svo sannarlega að konur séu sér þess
meðvitaðar, að það kemur fleira til hjá
okkur konunum, heldur en sifjaréttar-
mál. Vafalaust verða mörg mál þess
eðlis að við gerum ekkert annað en vísa
málunum áfram til lögfræðinga".
- Verður hér eingöngu um sjálfboða-
starf að ræða hjá ykkur?
„Já, það verður eingöngu um sjálf-
boðastarf að ræða. Skipulagið hjá okkur
verður þannig, að við skiptum okkur
niður í 5 manna hópa, einn hópur er á
vakt á hverju þriðjudagskvöldi. Við
reynum að velja í hópana þannig, að
sem víðtækust reynsla sé fyrir hendi í
hverjum hóp. Til dæmis að í hverjum
hóp sé félagsfræðingur, lögfræðingur og
félagsráðgjafi, auk þess sem við höfum
hliðsjón af starfsreynslu viðkomandi,
þegar við röðum niður í ráðgjafarhóp-
ana.“
- Á hvaða tíma fer þessi ráðgjöf
fram?
„Við verðum hér í Kvennahúsinu á
þriðjudagskvöldunt frá því kl. 8 á
kvöldin og fram til kl. 10. Það er rétt að
geta þess að síminn okkar er 21500, því
konur geta á þessum tíma gert hvort sem
þær vilja, hringt eða komið, og svo geta
þær sent okkur bréf, og fyrir þær sem
það vilja, nefni ég að heimilisfang okkar
er Kvennaráðgjöf, Kvennahúsinu, Vall-
arstræti, 101 Reykjavík.
- Hvað með trúnað - geta konurnar
sem til ykkar leita treyst því að vandamál
þeirra komist ekki í hámæli?
„Já, fullkomlega. Við munum ekki
skrá niður þau erindi sem til okkar
berast, með nafni, þannig að við gætum
nafnleyndar í hvívetna."
- Hvers konar „viðskiptavinum" eig-
ið þið von á - einkum efnalitlum konum
í félagslegum eða lagalegum þreng-
ingum, eða eigið þið von á því að konur
úr öllum stéttum muni leita til ykkar?
„Ég á frekar von á því að efnalitlar
konur muni leita til okkar, en að sjálf-
sögðu eru allar konur velkomnar. Ein af
þeim forsendum fyrir því, að við förum
af stað með þessa ráðgjöf er sú að
aðstaða karla og kvenna er ekki sú sama.
Þrátt fyrir það að hér á landi ríki
jafnrétti lögum samkvæmt þ*á er því
jafnrétti ekki fyrir að fara sérstaklega
með tilliti til efnahags. Konur hafa síður
ráð á því að leita sér ráðgjafar en karlar.“
- Telur þú að brýn þörf sé á svona
ráðgjöf?
„Já, það er vafalaust brýn þörf á henni
- það er í rauninni enginn vafi á því.“
- Eruð þið ekkert hræddar við að
karlmennirnir muni strax setja á ykkur
stimpil eitthvað í þá veru að þarna fari
nú kerlingarhexin einu sini enn af stað?
„Nei, síður en svo. Ég hef það mikla
trú á karlmanninum að ef hann sest
niður og hugsar málið, þá sér hann að
þetta er mjög eðlilegt. Það er að koma
upp sú ótrúlega staðreynd að konur eru
Iáglaunastétt eins og víðast hvar annars
staðar, og ég hef það mikla trú á
karlmanninum að hann sjái að þetta er
eðlilegt. Þegar draumur okkar um að
konur og karlar búi við jafna aðstöðu er
orðinn að veruleika. þá cr grundvöllur-
inn fyrir svona starf brostinn. en á
meðan að þörfm krefur, þá er sjálfsagt'að
halda uppi svona starfsemi."
- Nú eruð þið nýtt fyrirbæri á þessum
markaði, ef svo má að orði komast,
teljið þið ykkur vera í samkeppni við
Orator og aðra slíka aðila, sem veita
ráðgjöf án endurgjalds?
„ Auðvitað eru aðilar sem veita ókeypis
ráðgjöf, eins og félag laganema, Orator,
Félagsstofnun, Mæðrastyrksnefnd og
fleiri, en þörfin er það brýn að þeir aðilar
sem bjóða upp á slíka þjónustu fullnægja
engan veginn þeirri þörf sem fyrir hendi
er, auk þess sem Kvennaráðgjöfin er nýr
valkostur fyrir konur, scm byggir á
öðrum forsendum en sú þjónusta sem
boðið er upp á í þjóðfélaginu í dag. Við
viljum taka á móti konum og tala við þær
frá þeirra sjónarhorni, en ekki eins og
starfsmaður ræðir við skjólstæðing. Við
teljum að svona ráðgjöf eigi rétt á sér,
því konum mæta annars konar vandamál
en körlunt.“
- AB